Lộ đường dây sát hại rùa biển với số lượng rất lớn

Gần 4,4 tấn xác rùa biển và sản phẩm từ rùa biển - thuộc loài động vật cấm săn bắt, mua bán, sử dụng vừa được lực lượng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49) phát hiện. Số xác rùa biển khổng lồ trên được cơ quan chức năng phát hiện tại các kho, xưởng của một cơ sở chế tác hàng mỹ nghệ ở xã Phước Đồng (TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa).

Khoảng 4,4 tấn xác rùa biển được phát hiện. ở các nhà kho này, xác rùa biển ngổn ngang - Ảnh: Tiến Thành

Phải mất hai ngày ròng rã cân đếm, đến cuối buổi chiều 21/11, lực lượng công an mới bàn giao hơn 4 tấn xác rùa biển cho thanh tra Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Khánh Hòa tạm giữ.

Phải dùng đến sáu chuyến xe tải mới chở hết số xác rùa biển về kho tạm giữ.

Nhiều chưa từng thấy

Đại tá Đào Văn Toản - trưởng Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về môi trường (PC49) - cho biết chiều 19-11, Công an tỉnh Khánh Hòa phối hợp với C49 kiểm tra cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ tại thôn Phước Lợi (xã Phước Đồng) do ông Hoàng Tuấn Hải (42 tuổi, người địa phương) nhận là chủ.

“Kiểm tra thì phát hiện tại xưởng có rất nhiều mai rùa biển, trong kho của xưởng cũng có rất nhiều. Ngoài ra, một kho chứa rất lớn khác ở thôn Phước Hạ (xã Phước Đồng) do ông Hải làm chủ có hàng đống mai rùa biển với khối lượng rất lớn” - ông Toản cho hay.

Kiểm kê những nơi này thấy xác rùa biển nằm la liệt khắp nơi, một phần nhỏ trong số đó đã và đang được chế tác thành hàng mỹ nghệ, còn phần lớn là xác rùa, hầu hết còn nguyên đầu, mai, vây, đã được làm cho khô sau khi ngâm formol.

Ở kho chứa thôn Phước Hạ, xác rùa biển chất cao vượt quá đầu người và được sắp xếp đầy trong hơn trăm bao tải lớn.

“Tôi từng tham gia kiểm tra, phát hiện nhiều vụ tàng trữ rùa biển, nhưng chưa bao giờ thấy lượng xác rùa biển đến vài ngàn con như thế này. Đây là vụ tàng trữ nhiều xác rùa biển nhất VN từ trước đến nay” - ông Toản nói.

Ông Bùi Quang Nghị - trưởng phòng quản lý chuyên môn bảo tàng Viện Hải dương học - cũng thốt lên: “Tôi sửng sốt khi lần đầu tiên thấy lượng xác rùa biển cỡ này. Mình khó khăn bảo tồn từng con rùa biển mà ở đây có đến mấy ngàn xác rùa, thật khủng khiếp”.

Không biết bị cấm

Ông Hoàng Tuấn Hải cho biết từ năm 2010 mới mua mai rùa biển để chế tác.

“Người dân biết tôi làm đồ mỹ nghệ nên đem mai rùa tới bán. Họ lấy hết thịt rồi, chỉ bán mai, tôi mua 200.000-300.000 đồng/cái, sau đó xử lý qua formol cho khỏi hỏng rồi chế tác và bán khoảng 800.000 đồng/cái cho khách du lịch.

Tôi mua 4-5 năm nay, không nhớ số lượng bao nhiêu. Sở dĩ còn lại nhiều mai rùa như vậy là vì mấy năm gần đây loại hàng mỹ nghệ này bán không chạy, mình cứ để đó, ai đặt hàng thì làm bán thôi” - ông Hải cho hay.

Ông Hải cũng tiết lộ xưởng sản xuất thủ công mỹ nghệ này trước đây là của em ông tên Hoàng Minh Cường (người dân địa phương gọi là Cường “đồi mồi”), ông sang lại vào năm 2007 để chế tác mỹ nghệ.

“Cường trước đây cũng có nuôi đồi mồi ở Bích Đầm, nhưng năm 2009 bị cơ quan chức năng phát hiện, kết luận là nuôi động vật hoang dã trái phép nên gần 850 con đồi mồi đã bị tịch thu, thả về biển.

Từ đó Cường không tham gia gì về rùa nữa, chuyển sang nuôi trồng hải sản thôi. Tôi thì nghĩ rùa sống mới cấm, chứ đâu biết mai rùa cũng “lớn chuyện”!” - ông Hải nói.

Việc phát hiện hơn 4 tấn xác rùa biển và sản phẩm từ rùa biển trong kho, xưởng của ông Hải khiến chính quyền địa phương “giật mình”.

Sáng 21/11, ông Nguyễn Văn Hưởng - chủ tịch UBND xã Phước Đồng - cho hay địa phương cũng không hay biết gì về hoạt động của ông Hoàng Tuấn Hải.

Liệu có hay không một đường dây săn bắt, chế tác, tiêu thụ sản phẩm từ rùa biển qua việc phát hiện lượng xác rùa biển khổng lồ này?

Một cán bộ C49 cho biết đó là trách nhiệm của cơ quan điều tra. Còn đại tá Hồ Anh Quý - phó giám đốc Công an tỉnh Khánh Hòa - cho hay lực lượng của đơn vị cùng Viện KSND tỉnh Khánh Hòa đang tiến hành các bước theo quy trình để xem xét, xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật.

Đối tượng cấm khai thác, buôn bán, sơ chế

Theo ông Nguyễn Duyên Thành - thanh tra Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Khánh Hòa thì theo quyết định công bố danh mục các loài thủy sinh quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng ở VN cần được bảo vệ, phục hồi và phát triển thì trong số các loài rùa biển có rùa da và quản đồng là những loài có nguy cơ tuyệt chủng cực kỳ lớn.

Còn các loài đồi mồi, vích, đồi mồi dứa thì xếp vào danh mục những loài có nguy cơ tuyệt chủng rất lớn. Pháp luật VN nghiêm cấm khai thác, buôn bán, thu gom, nuôi, lưu giữ, sơ chế, chế biến các loài rùa này./.