Nhà đầu tư lo giảm lưu lượng xe qua trạm thu phí

Tuyến đường từ cầu Nhật Lệ 2 đến đường tránh Quốc lộ 1A qua thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình thuộc dự án Môi trường bền vững các thành phố duyên hải do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ. Đơn vị thực hiện là Ban Quản lý dự án Môi trường và Biến đổi khí hậu thành phố Đồng Hới. Tuyến đường có tổng mức đầu tư 165 tỷ đồng, thiết kế thuộc tuyến đường phố chính đô thị, bề rộng nền đường 36m, có chiều dài hơn 1,4 km, kế hoạch hoàn thành trước ngày 30/6/2023.

Tuy nhiên, do tuyến này chưa được nối với đường tránh Quốc lộ 1A nên được xem là chưa thể hoàn thành. Tuyến này có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Quảng Bình, tạo không gian phát triển mới cho thành phố Đồng Hới. Đây cũng là tuyến hỗ trợ công tác phòng, chống lũ lụt và ứng phó biến đổi khí hậu khi được đấu nối.

Ông Nguyễn Văn Dũng, ở xã Bảo Ninh, thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình cho biết, người dân đã nhiều lần kiến nghị và gửi ý kiến chất vấn đến kỳ họp cuối năm 2023 của Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Bình.

“Một đoạn đường đã làm xong, còn một đoạn nữa để nối với đường tránh, đoạn từ cầu Nhật Lệ 2 và đường tránh Quốc lộ 1A, tôi thấy đoạn này chưa được thông tuyến. Người dân mong muốn sớm đấu nối con đường lưu thông từ cầu Nhật Lệ 2 đến đường tránh để người dân đi lại”, ông Dũng nói.

Tỉnh Quảng Bình có 2 dự án giao thông huyết mạch theo hình thức Đầu tư - Kinh doanh - Chuyển giao (BOT). Đó là tuyến tránh Quốc lộ 1A đi qua thành phố Đồng Hới và tuyến tránh lũ Quốc lộ 1A đi qua 2 huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy. Tại tỉnh Quảng Bình, ngoài dự án đường từ cầu Nhật Lệ 2 đến đường tránh Quốc lộ 1A thì tuyến nối từ đường tránh lũ Quốc lộ 1A đến quảng trường biển xã Ngư Thủy Bắc, huyện Lệ Thủy cũng bị vướng mắc đấu nối. Con đường này dài 5,5 km, thiết kế 4 làn xe, có tổng mức đầu tư 210 tỷ đồng. Đây là một trong các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm khu vực phía Nam của tỉnh Quảng Bình, từ nguồn ngân sách đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2021 - 2025. Qua hơn 2 năm triển khai, Dự án này đã thi công vượt tiến độ nhưng lại gặp vướng mắc trong đấu nối vào đường tránh lũ Quốc lộ 1A.

Các vướng mắc về đấu nối vào các tuyến đường BOT tại tỉnh Quảng Bình làm ảnh hưởng rất lớn phát triển kinh tế - xã hội địa phương, gây lãng phí.

Bà Ngô Nữ Quỳnh Trang, Phó trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách của Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Bình đề nghị tỉnh sớm kiến nghị với Trung ương có giải pháp tháo gỡ, tạo thuận lợi cho việc đầu tư xây dựng hạ tầng và thu hút đầu tư trên địa bàn.

“Mấu chốt ở đây là vướng mắc do không thỏa thuận được đấu nối với nhà đầu tư liên quan hợp đồng. Về quản lý Nhà nước, thì muốn đấu nối được thì phải chờ Luật đường bộ thông qua, dự kiến tới tháng 5/2024 và phải tiếp tục chờ Nghị định hướng dẫn thực hiện. Do đó chưa thể xác định được thời gian tháo gỡ vướng mắc. Trong khi đó, thời gian hoàn thành các dự án ODA phải tuân thủ theo quy định hiệp định đã ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Nhà tài trợ. Có thể đề xuất phương án điều chỉnh hợp đồng hoặc phương án nào đó xử lý đảm bảo lợi ích 3 bên (Trung ương, tỉnh Quảng Bình, Nhà đầu tư) trong vấn đề này”, bà Ngô Nữ Quỳnh Trang cho hay.

Đoạn đường chưa thể đấu nối vào đường tránh Quốc lộ 1A qua thành phố Đồng Hới do Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh là nhà đầu tư đường tránh (theo hình thức BOT) không chấp thuận cho đấu nối. Theo ý kiến của nhà đầu tư BOT, việc đấu nối đường nhánh vào Quốc lộ 1A có thể làm phân lưu lượng phương tiện dẫn đến giảm doanh thu của dự án BOT, phá vỡ phương án tài chính, phương án thu hồi nợ của ngân hàng cho vay đầu tư.

Ông Võ Minh Hoài, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh cho rằng, vị trí đề xuất đấu nối đường nhánh vào Quốc lộ 1A đoạn tránh thành phố Đồng Hới là nút giao mới hình thành. Việc đấu nối gây phân lưu này chưa được quy định tại Hợp đồng ký ngày 9/8/2007 giữa Bộ Giao thông Vận tải (cơ quan nhà nước có thẩm quyền) và Công ty trách nhiệm hữu hạn BOT đường tránh thành phố Đồng Hới (nhà đầu tư). Theo ông Võ Minh Hoài, việc đấu nối làm giảm lưu lượng phương tiện qua trạm thu phí Quán Hàu, giảm doanh thu phí hoàn vốn đầu tư và dù có điều chỉnh kéo dài thời gian hợp đồng cũng có nguy cơ phá vỡ phương án tài chính của hợp đồng.

“Đấu nối mà không ảnh hưởng đến phân lưu thì chúng tôi sẽ cho đấu nối, còn những đấu nối liên quan phân lưu, nếu đấu nối vào thì xe sẽ tập trung đi vào nhánh đó thì coi như trạm BOT đành bỏ, nguồn thu không đáp ứng. Chúng tôi có văn bản trình Bộ Giao thông Vận tải và Bộ cũng đang tập hợp các dự án để trình lên Chính phủ, trình lên Quốc hội. Nếu địa phương thấy bức xúc thì có văn bản để gửi đến Chính phủ và Chính phủ sẽ có những tác động và các chính sách điều chỉnh”, ông Võ Minh Hoài cho biết.

Theo ông Phạm Văn Năm, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải tỉnh Quảng Bình, đối với các điểm đấu nối đường nhánh vào các tuyến đường được đầu tư theo phương thức đối tác công tư (bao gồm dự án BOT) thì ngoài việc bảo đảm thực hiện theo quy định tại các Nghị định, Thông tư của Bộ Giao thông - Vận tải còn phải có ý kiến thống nhất của cơ quan có thẩm quyền và ý kiến của nhà đầu tư. 

Năm 2020, Bộ Giao thông - Vận tải làm việc với tỉnh Quảng Bình và nhà đầu tư BOT để bàn phương án xử lý. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn chưa có sự đồng thuận từ phía nhà đầu tư. Tỉnh Quảng Bình cũng tổ chức nhiều buổi làm việc với nhà đầu tư và các ngành, địa phương nhưng vẫn không thống nhất được phương án nào. Tỉnh Quảng Bình đã đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải xem xét, giải quyết. Bộ cũng có văn bản trả lời tỉnh, nội dung đề nghị tỉnh Quảng Bình làm việc với nhà đầu tư để thống nhất đấu nối, sau đó Bộ sẽ có văn bản thỏa thuận.

Ông Năm cũng cho hay, tháng 11 vừa qua, Đoàn công tác các thành viên Chính phủ làm việc với tỉnh Quảng Bình đã thống nhất báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì làm việc với nhà đầu tư BOT đồng ý phương án xử lý, sớm giải quyết các vướng mắc về đấu nối vào các tuyến đường BOT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

“Về lâu dài, Sở tham mưu để tháo gỡ vướng mắc đấu nối này trong việc ban hành Luật đường bộ tại kỳ họp thứ 7 của Quốc hội. Sở kiến nghị UBND tỉnh kiến nghị Bộ Giao thông - Vận tải nghiên cứu ban hành Nghị định, hướng dẫn một số điều của luật trong thời gian tới”, ông Phạm Văn Năm cho biết.

Chỉ vì sợ lượng xe phân lưu không vào mua vé trạm thu phí của nhà đầu tư BOT mà bao nhiêu công trình giao thông đầu tư tiền tỷ đành chờ đợi. Cần sớm có hướng xử lý vấn đề này, đảm bảo lợi ích của các bên liên quan.