Dự thảo Luật Dân số: Khó kiểm soát việc phá thai 'chui'

Lần đầu tiên, Dự thảo Luật Dân số được Bộ Y tế đề xuất và được đưa ra lấy ý kiến nhân dân. Theo Bộ Y tế, Dự thảo được đề xuất nhằm giải quyết những hạn chế, tồn tại mà Pháp lệnh dân số 2013 chưa đáp ứng được, trong đó có hạn chế về chế tài xử lý và tính khả thi không cao, thiếu quy định cụ thể về quyền, nghĩa vụ của các  cặp vợ chồng, cá nhân, gia đình trong việc thực hiện các mục tiêu dân số… Luật dân số khi ban hành sẽ đáp ứng yêu cầu cấp thiết của thực tiễn công tác dân số góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập, tạo cơ sở hành lang pháp lý cho việc thực hiện và quản lý dân số.

Thiếu sót trong việc “giác ngộ” cho học sinh về giới tính

GS Nguyễn Lân Dũng, Chủ tịch Hội các ngành sinh học Việt Nam cho rằng, trong dự thảo Luật Dân số có một thiếu sót rất lớn là không nói đến vấn đề giáo dục sinh học. Chính vì thế mới nảy sinh ra rất nhiều chuyện.

Tại Hội nghị triển khai mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, Chi Cục dân số - Kế hoạch hóa gia đình thành phố Hồ Chí Minh đưa ra con số, mỗi năm cả nước có 300.000 ca nạo phá thai, trong đó học sinh chiếm đến 50% số lượng ca nạo phá thai. Như vậy, số lượng học sinh nạo phá thai mỗi năm lên đến 150.000 trường hợp. 

“Nếu học sinh được học sinh học biết rằng, trong số tinh trùng của người con trai 50% là X, 50% là Y hình tình hình khác hẳn. Nếu chỉ tính ở quy mô gia đình thì không thể cân đối được việc sinh con trai hay con gái, nhưng rộng ra ở một xã, một tỉnh và cả nước thì tình hình khác hẳn, tỷ lệ nam, nữ là 50/50. Nếu hiểu được điều đó mọi người sẽ thấy rằng không có gì phải băn khoăn và bỏ được khái niệm trọng nam khinh nữ. Trung Quốc phong kiến hơn Việt Nam nhưng người dân họ hiểu được con gái, con trai tính đều có tính di truyền như nhau. Nếu tất cả các học sinh đều được giáo dục như vậy thì vấn đề trọng nam khinh nữ sẽ không còn”- GS Nguyễn Lân Dũng nói.

GS Nguyễn Lân Dũng

Theo GS Nguyễn Lân Dũng, điều thiếu sót là hiện nay Việt Nam chưa chú trọng đến việc giảng dạy sinh học, giới tính ở các trường phổ thông. Cải cách giáo dục hiện nay là gộp Lý –Hóa- Sinh thành một môn tự nhiên và chỉ học ở PTCS, còn lên PTTH học sinh không học Sinh học nữa trừ khi các em chọn môn Sinh học là môn thi. Việc cải cách giáo dục như vậy khiến học sinh hiểu biết rất ít về sinh học. “Đó là một sự tích hợp vô lý, không có nước nào tích hợp như thế cả. Phải để cho học sinh có thời gian học sinh học một cách đầy đủ, trong đó chuyện sinh sản, chuyện giới tính để học sinh ‘giác ngộ’ con trai hay con gái đều có bộ gien giống nhau”.

Tại Điều 9, dự thảo Luật Dân số về yêu cầu điều chỉnh quy mô dân số quy định “Bảo đảm mức tăng quy mô và tốc độ tăng dân số của các dân tộc thiểu số rất ít người; ngăn chặn nguy cơ suy giảm dân số”. Giáo sư Nguyễn Lân Dũng cho rằng, đừng nghĩ rằng đối với dân tộc ít người phải cho họ đẻ nhiều. Họ là dân tộc ít người nhất, nghèo nhất mà lại khuyến khích họ đẻ nhiều là điều vô lý. Quan quan trọng phải nâng cao mức sống cho họ.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng cũng cho rằng, cần phải tuyên truyền, giáo dục những người bị dioxin để họ hiểu được vấn đề về sinh học, từ đó có quyết định phù hợp trong việc sinh con. “Chúng ta đang rất thiếu sót trong việc tuyên truyền, cho họ biết rằng biến đổi gien do dioxin thì có đẻ bao nhiêu thì cũng bị dị tật. Có những gia đình thương tâm, có đến 5 đứa con đều bị dị tật. Những trường hợp đó không nên sinh đẻ mà nuôi con nuôi”.

Ai kiểm tra được việc phá thai chui?

Quan tâm đến tình trạng nạo phá thai hiện nay đang là vấn đề nhức nhối, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng cho rằng,  báo cáo đưa ra con số 300.000 ca phá thai/năm là không chính xác vì “có ai kiểm tra được việc phá thai chui mà hiện nay phá thai chui là chủ yếu”.

Theo GS Nguyễn Lân Dũng, cần phải đưa ra cảnh báo là phá thai chui thì hậu quả vô sinh là rất lớn. Có một giải pháp có lợi và ít hại hơn trong vấn đề này mà các nước hiện nay đều đang làm, nhưng ở nước ta nhiều người lại đang phản đối cách làm này. Đó là các nhà nghỉ, khách sạn đều có bao cao su trong ngăn kéo. Trẻ con hiện nay vào nhà nghỉ thoải mái, nếu như có phương tiện tránh thai như vậy sẽ hạn chế được tình trạng có thai ngoài ý muốn. Nhưng hiện nay, ở ta đang làm ngược lại là khi nhà nghỉ, khách sạn có bao cao su thì lại bị quy vào tội có mại dâm và bị xử lý. “Tôi không khuyến khích điều đó nhưng rõ ràng cái nào có hại ít hơn thì phải lựa chọn. Như thế rõ ràng vấn đề về sinh học đó liên quan mật thiết với các vấn đề này”.

GS Nguyễn Lân Dũng cũng trăn trở về việc hiện nay tình trạng cho biết về giới tính thai nhi là rất phổ biến. Đã có nhiều biện pháp được đề ra nhưng ở các phòng khám tư, người ta “né” bằng cách không nói là con trai hay con gái mà bằng các ám hiệu. “Chẳng hạn gia đình có hai con gái, khi có bầu thêm con, bác sĩ không nói là trai hay gái mà lại dùng ám hiệu, chẳng hạn nói “thích nhé” hay “giống bố rồi”… là người ta đã biết giới tính của thai nhi. Phải có biện pháp để không tiết lộ giới tính thai nhi ở các phòng khám tư nhân. Đó là các việc rất cụ thể mà phải được thể hiện trong Luật dân số”./.