Không chủ quan khi trẻ bị côn trùng đốt

Nhận diện loại côn trùng đốt

Với thời tiết nhiệt đới như ở nước ta, tình trạng muỗi dĩn và các loại côn trùng khác xuất hiện quanh năm và có nhiều hơn vào mùa hè. Trong sinh hoạt thường ngày, chẳng có ai mà không bị muỗi đốt một vài lần. Bình thường khi thấy tay, chân nổi lên nốt sẩn ngứa, mọi người thường nghĩ đó là do muỗi, dĩn đốt. Nhưng cũng bởi vì thế mà đôi khi nhiều người chủ quan khi bị côn trùng đốt.

BS Nguyễn Thùy Linh – Phó Trưởng khoa điều trị bệnh da liễu phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu TW cho biết: “Phần lớn bệnh nhi đến khám thường trong tình trạng nặng. Ví dụ: Một cẳng chân, cẳng tay tầm khoảng 3 thậm chí đến 30-40 vết đốt cắn là chuyện thường tình. Thường những trẻ này đã bị lâu ngày. Trong môi trường sống của trẻ có những yếu tố về côn trùng mà người nhà biết hoặc không biết. Những trường hợp đó, chúng tôi phải khai thác rất kỹ thì mới ra được yếu tố côn trùng ở đâu ra”.

Có những trường hợp trẻ bị muỗi đốt thông thường nhưng nốt sưng đó mãi không hết mà cứ đỏ lên, bị trẻ gãi đến nỗi loét ra, hàng rào bảo vệ da bị tổn thương khiến vi khuẩn dễ tấn công gây viêm.

“Một số trường hợp cả người nhà lẫn người chăm sóc bệnh nhân đều nghĩ rằng nhà mình rất sạch, hoàn toàn không có con gì cả. Tại sao lại có thể xảy ra tình trạng là có côn trùng đốt. Nhiều khi con côn trùng không phải lúc nào nó cũng hiện diện ở trước mặt chúng ta để có thể dễ dàng nhìn thấy. Những con muỗi thì còn có thể thấy được nhưng những con như bọ chó, bọ chét, con ve, con mạt của con gà, con mà nó có thể cắn và nhảy đi khắp nơi ở trong nhà. Sau khi cắn trẻ nó lại nhảy sang chỗ khác, lấp ở đâu đấy song rồi lại nhảy vào người và cắn một nốt khác” – BS Nguyễn Thùy Linh cho biết.

Da của trẻ mỏng, đồng thời thân nhiệt cũng cao hơn người lớn nên dễ hấp dẫn côn trùng đến đốt, nhất là khi mùa hè đến, trẻ thường về quê, đi dã ngoại, picnic… mặc quần áo cộc tay.

Những sai lầm của cha mẹ khi xử trí trẻ bị côn trùng đốt

Theo BS Nguyễn Thùy Linh, những trường hợp trẻ bị côn trùng có nọc độc mạnh đốt như ong hay con ruồi vàng thì thường đưa đến bệnh viện sớm vì trẻ có phản ứng phù nề rất nhanh ngay sau khi bị đốt. Đối với những trường hợp này, các bác sĩ sẽ điều trị bằng kháng sinh, dùng thuốc giảm viêm, dị ứng, thuốc bôi tại chỗ. Sau 7-10 ngày, những tổn thương trên da của trẻ sẽ khỏi.

Tuy nhiên, đối với những trường hợp bị côn trùng không có nọc độc đốt thì cha mẹ thường nghĩ không quá trầm trọng, không cần đi khám ngay, trẻ sẽ tự khỏi. Thế nhưng với trẻ con, hệ thống miễn dịch khác, cơ địa nhạy cảm với những yếu tố môi trường lạ nên dễ bị phản ứng mạnh. Chính vì thế với một số trẻ, nếu không điều trị thì không bao giờ khỏi và các bạn sẽ luôn luôn để trong vòng lặp tuần hoàn là ngứa gãi rồi nhiễm khuẩn rồi lại ngứa gãi và nhiễm khuẩn ngừng được một vài tháng trong mùa đông sắp đến mùa xuân, côn trùng bắt đầu sinh sôi phát triển vào mùa hè là nặng lên, gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày.

Sai lầm nữa của cha mẹ là việc tùy ý dùng thuốc bôi cho trẻ. “Thông thường chúng tôi khi khai thác tiền sử bệnh nhân đến khám thì thấy khi bị muỗi dĩn đốt các bậc cha mẹ thường bôi một vài loại như dầu gió hay là cái gì đó để làm giảm sự phù nề sưng thì sau đó sẽ đến hiệu thuốc xin tư vấn, hiệu thuốc sẽ hướng dẫn một vài loại thuốc kháng histamin và giảm ngứa tại chỗ. Tuy nhiên những thuốc đó nếu xét về mặt điều trị thì không có nhiều tác dụng lắm đối với cả những trường hợp bị côn trùng đốt vì thuốc đấy thường nó chỉ giảm ngứa tức thời trong thời gian rất ngắn. Sau đó, cơn ngứa sẽ quay lại và không giải quyết được tình trạng viêm do vết đốt của con côn trùng” – BS Nguyễn Thùy Linh khuyến cáo.

Vậy nên đưa trẻ đến khám bác sĩ ngay nếu bị tổn thương trên da, có vết loét tạo thành mủ, gây đau, không thể tự khỏi được, bôi các loại thuốc thông thường không thấy đỡ, trẻ vẫn ngứa gãi nhiều, vẫn ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ và sinh hoạt.

Phòng ngừa cho trẻ không bị côn trùng đốt

Ở nhà, cha mẹ có thể lắp cửa chống muỗi, phun thuốc muỗi. Còn khi trẻ ra ngoài đường, nhất là khi đi chơi, dã ngoại ở nơi có nhiều sông nước, cây cối thì nên hạn chế mặc quần áo hở, nên mặc đồ kín tay chân hoặc có chun bo ở đầu gối cổ chân với cổ tay.

BS Nguyễn Thùy Linh khuyến cáo cha mẹ nên thận trọng khi chọn mua thuốc xịt, thuốc bôi côn trùng đốt cho trẻ vì hiện nay ở nước ta chưa có nghiên cứu đánh giá chính thức nào về mặt khoa học cho rằng bôi thuốc đó so với không bôi thì nó có những cái khác biệt gì hẳn hoàn toàn hay không.

“Theo quảng cáo, các loại thuốc có thật sự tốt hay không, có an toàn hay không thì chúng ta chưa có nhiều đánh giá về những sản phẩm này. Thậm chí, những sản phẩm bôi trực tiếp trên da người này rồi xịt lên trên người kia có nguy cơ gây kích ứng hoặc dị ứng trên da vì chứa nhiều hương liệu có mùi", BS Nguyễn Thùy Linh chia sẻ./.