Bất ổn tại Kazakhstan liệu có khiến Nga chuyển hướng kế hoạch ở Ukraine?

Nga đã triển khai lính dù tới nước láng giềng Kazakhstan sau khi Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể do Moscow dẫn đầu nhận được yêu cầu từ giới lãnh đạo Kazakhstan để đối phó với các cuộc biểu tình.

Tổng thống Kazakhstan, ông Kassym-Jopart Tokayev cho biết ông sẵn sàng sử dụng vũ lực để chấm dứt bất ổn, một diễn biến mà nhà lãnh đạo này cho là đang bị thổi bùng lên bởi những kẻ cướp và khủng bố.

Những cuộc biểu tình biến thành bạo lực ở Kazakhstan bùng phát ban đầu nhằm phản ứng trước việc tăng giá nhiên liệu.

Một số chuyên gia cho rằng những diễn biến gần đây ở Kazakhstan sẽ phân tán sự tập trung của Nga giữa thời điểm nước này đang tăng cường lực lượng gần biên giới với Ukraine, đồng thời yêu cầu phương Tây đáp ứng những đảm bảo an ninh.

"Vào lúc Nga dường như sẵn sàng hành động về vấn đề Ukraine thì những cuộc biểu tình nổ ra trên khắp Kazakhstan", Alexander Baunov, học giả cấp cao tại Quỹ Carnegie ở Moscow nhận định ngày 5/1.

"Điện Kremlin cần phân tán sự chú ý và duy trì sự ổn định chiến lược trên cả hai mặt trận này".

Rob Lee, một chuyên gia quốc phòng Nga đánh giá, Nga có lẽ "không muốn châm ngòi một cuộc xung đột với Ukraine hiện nay giữa bối cảnh tình hình ở Kazakhstan vẫn đầy biến động", đồng thời cho rằng "chiến tranh luôn tiềm ẩn những điều khó đoán và tình thế của Nga khi đó sẽ chỉ ngày càng thêm phức tạp".

Mức độ Kazakhstan trở thành một thách thức với Nga vẫn là vấn đề đang được tranh luận, song một số nhà quan sát cho rằng những hành động của Nga liên quan đến Ukraine có thể sẽ hạn chế, hoặc ít nhất là duy trì như hiện tại.

Dù vậy, ông Michael Kofman, giám đốc nghiên cứu về Nga tại CNA bình luận: "Lực lượng Nga triển khai tới Kazakhstan tương đối nhỏ nhưng đủ để thể hiện rằng chính phủ nước này đang nhận được sự ủng hộ từ Moscow. Việc đó không cần sự dịch chuyển lực lượng lớn và không ảnh hưởng đến việc bố trí lực lượng của Nga gần Ukraine".

"Tôi không nghĩ tình hình ở Ukraine có bất kỳ sức ép nào đến việc triển khai lực lượng hoặc quyết định liên quan đến Ukraine", Jeffrey Edmonds, một nhà phân tích quân sự từng làm việc với CIA và là một chuyên gia về Nga tại CNA đánh giá.

Nhà quan sát này cũng cho rằng nếu vì một lý do nào đó mà Moscow phải lựa chọn thì Nga có lẽ sẽ chọn tập trung vào vấn đề Ukraine bởi từ lâu nước này vẫn coi đây là vấn đề sát sườn và mối đe dọa cấp bách đến các lợi ích quốc gia của mình.

Chuyên gia Edmonds nhận định, Nga không cần phải lựa chọn sẽ dồn lực vào đâu và tình hình hiện tại có lẽ sẽ là minh chứng rõ ràng cho thấy Nga đối phó với các mối đe dọa cùng lúc như thế nào?./.