Căng thẳng Mỹ-Iran: Nóng ngoài vòng đàm phán hạt nhân

Ông John Kirby, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ, cho biết, hành động này diễn ra sau khi các tàu của Iran áp sát 6 tàu quân sự Mỹ ở khoảng cách dưới 140 mét. Nhằm cảnh cáo và buộc các tàu Iran rời đi, tàu tuần duyên Island Maui của Mỹ buộc phải nổ súng.

“Một nhóm tàu tấn công của Iran tiếp cận tàu của Mỹ với tốc độ cao. Sau khi làm theo tất cả các quy trình thích hợp như bấm còi tàu, truyền sóng vô tuyến và các cách liên lạc khác, tàu tuần duyên Maui của Mỹ đã bắn khoảng 30 phát từ súng máy cỡ nòng 50 vào nhóm tàu của Iran. Sau loạt súng cảnh báo thứ hai, 13 tàu tấn công nhanh của Iran đã rời đi”, ông Kirby nói.

Đây là lần thứ hai trong vòng hai tuần, một tàu Mỹ nổ súng cảnh cáo các tàu bán quân sự của Iran. Các cuộc chạm trán diễn ra khi Mỹ và Iran đang đàm phán gián tiếp tại Vienna, Áo nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà Mỹ đã rút khỏi từ năm 2018.

Tuy vậy, trái với không khí bên ngoài vòng đàm phán, hôm qua, Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), ông Josep Borrell cho biết, đàm phán để khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đang tiến triển. Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Borrell bày tỏ hy vọng quá trình đàm phán "không ngừng nghỉ" tại Vienna sẽ giúp đạt được đột phá trong việc đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran.

“Đây vẫn là một tiến trình ngoại giao cực kỳ tinh tế và căng thẳng. Tuy nhiên, tôi dám nói rằng tôi cảm thấy lạc quan. Cánh cửa cho cơ hội vẫn mở trong vài tuần tới nữa trong tháng này, nhưng vẫn còn nhiều việc cần làm vì thời gian có giới hạn”, ông Borrell nói.

Ngoài ra, một quan chức cấp cao của EU cũng cho biết , Iran và Mỹ đã đạt được "tiến bộ rõ ràng" liên quan các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào Iran, trong những cuộc đàm phán gián tiếp ở Vienna về thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Nhằm mục tiêu đạt được thỏa thuận trong tháng 5, hai nước đã tiếp tục đàm phán gián tiếp trong tháng này về một số vấn đề còn tồn tại, khi các nước còn lại tham gia thỏa thuận này, gồm Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức và Nga đảm nhận vai trò trung gian.

Nguồn tin nêu rõ, nếu Iran và Mỹ duy trì đàm phán mang tính xây dựng, thì việc đạt được thỏa thuận trong tháng 5 này có vẻ khả thi và thỏa thuận này có thể được giới chức cấp cao của những nước liên quan hoàn tất mà không cần tới sự hiện diện của các ngoại trưởng. 

Tuy nhiên, cả phía Mỹ và Iran đều tỏ ra thận trọng trong đánh giá về tình hình hiện nay về các cuộc đàm phán hạt nhân ở Vienna, Áo. Theo các nhà phân tích, việc cả Mỹ và Iran đều tránh đưa ra những đánh giá tiêu cực thì đó là một dấu hiệu không tồi./.