Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EU) Ursula von der Leyen hôm qua (6/4) đã thực hiện chuyến công du hiếm hoi đến Thổ Nhĩ Kỳ gặp Tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Chuyến thăm được kỳ vọng sẽ cài đặt lại mối quan hệ vốn gặp nhiều sóng gió giữa hai bên thời gian qua. Tuy nhiên, kết quả cuộc gặp dường như chưa đáp ứng được những mong muốn đặt ra.

Cuộc hội đàm giữa các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ tại thủ đô Ankara là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai bên, kể từ khi ông Erdogan thực hiện chuyến công du tới Brussels, Bỉ vào tháng 3/2020. Việc hai nhà lãnh đạo hàng đầu của Liên minh châu Âu tới Thổ Nhĩ Kỳ là dấu hiệu mới nhất cho thấy, Liên minh châu Âu mong muốn cải thiện quan hệ song phương với Thổ Nhĩ Kỳ như thế nào.

Theo kế hoạch ban đầu, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu muốn thấy rõ cách thức Tổng thống Erdogan dự định thực hiện nhằm đưa quan hệ song phương bước sang trang mới vốn đã được nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh nhiều lần. Tuy nhiên, thay vì đón nhận ý kiến từ đối tác Thổ Nhĩ Kỳ, Liên minh châu Âu lại quay sang chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ về các vấn đề nhạy cảm và mang tính nội bộ của nước này.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc gặp, Chủ tịch Ủy ban châu Âu đã yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ cần tôn trọng quy định của luật pháp, thực thi các phán quyết của Tòa án Nhân quyền châu Âu. Bà Ursula von der Leyen cũng nhấn mạnh, vấn đề nhân quyền là ưu tiên hàng đầu cần phải giải quyết và là vấn đề không thể đàm phán.

“Thổ Nhĩ Kỳ cần tôn trọng các quy định và tiêu chuẩn quyền con người theo cách mà nước này cần thực hiện để trở thành thành viên của Hội đồng châu Âu. Tôi vô cùng quan ngại trước việc Thổ Nhĩ Kỳ rút khỏi công ước Istanbul về bảo vệ phụ nữ và trẻ em khỏi bạo lực. Tôi hi vọng Thổ Nhĩ Kỳ bám sát và thực thi các cam kết”.                

Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, “bằng mặt song không bằng lòng” là những gì có thể nói sau cuộc gặp giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu. Dù vẫn khẳng định quyết tâm gia nhập EU song ông Erdogan cũng không quên nhấn mạnh EU cần có những bước đi cụ thể nhằm ủng hộ một chương trình nghị sự tích cực hơn giữa hai bên. Thay vì tổ chức cuộc họp báo chung với các nhà lãnh đạo EU sau cuộc họp, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ chỉ thông báo về kết quả cuộc họp thông qua trợ lý riêng. Những động thái trên cho thấy, Thổ Nhĩ Kỳ chưa thực sự hài lòng về cách ứng xử và quan điểm của EU đối với nước này. 

EU và Thổ Nhĩ Kỳ vừa trải qua một năm quan hệ sóng gió liên quan các hoạt động thăm dò dầu khí của nước này ở Ðông Ðịa Trung Hải cũng như các chính sách đối với khu vực Trung Ðông - Bắc Phi, trong đó có cuộc khủng hoảng ở Libya.

Là một ứng cử viên gia nhập EU từ năm 1999 song sau 22 năm, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đứng ngoài EU do nhiều bất đồng trong quan điểm giữa hai bên. Tại Hội nghị Thượng đỉnh của khối diễn ra ngày 25/3, các nhà lãnh đạo EU đã nhất trí áp dụng cách tiếp cận “theo từng giai đoạn, cân đối và có thể đảo ngược” nhằm tăng cường hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ trong những lĩnh vực mà hai bên có lợi ích chung. Tuy nhiên, điều kiện mà EU đưa ra là Thổ Nhĩ Kỳ phải giảm leo thang căng thằng, đặc biệt là giải quyết tranh chấp với Hy Lạp và Cộng hòa Síp, rút quân khỏi Libya và có giải pháp thỏa đáng cho vấn đề trong nước. Trong trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ không tuân thủ các quy tắc, EU sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt, bao gồm đối với cả lĩnh vực du lịch.

Với những động thái và quan điểm của EU và Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc gặp giữa giới chức cấp cao giữa hai bên, có thể thấy, EU và Thổ Nhĩ Kỳ còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa nhằm cài đặt lại quan hệ./.

Hi Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ lại đùn đẩy trách nhiệm trong vấn đề di cư

VOV.VN - Ngày 3/4 Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Hi Lạp đẩy trở lại 231 người di cư trong 7 vụ việc xảy ra trên biển Aegean trong bối cảnh quan hệ giữa 2 nước gia tăng căng thẳng.