Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld qua đời ở tuổi 88

Theo cựu Tổng thống Bush, ông Rumsfeld là “một quan chức gương mẫu và là một người rất tốt”.

“Ông Rumsfeld là người lãnh đạo trung thành của các lực lượng vũ trang. Nước Mỹ an toàn hơn với sự phục vụ của ông ấy”, cựu Tổng thống Bush nói.

Ông Rumsfeld đã kêu gọi lật đổ lãnh đạo Iraq Saddam Hussein. Ông thúc đẩy Mỹ đưa quân vào quốc gia này với niềm tin rằng Iraq có vũ khí hủy diệt hàng loạt và liên kết với các nhóm khủng bố.

Ông Rumsfeld là một trong những bộ trưởng quốc phòng phục vụ lâu nhất trong lịch sử Mỹ. Ông từng 2 lần giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Lần đầu tiên ông đảm nhiệm chức vụ này là giai đoạn 1975-1977, dưới nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Gerald Ford, còn lần sau là dưới nhiệm kỳ của cựu Tổng thống George W. Bush (2001-2006).

Sinh ra ở Chicago, ông Rumsfeld đã thể hiện bản lĩnh chiến đấu ngay từ khi còn nhỏ. Ông trở thành một võ sĩ tài ba và chơi ở vị trí hậu vệ cho một đội bóng đá Mỹ khi ông theo học tại Đại học Princeton.

Ông Rumsfeld từng là phi công và người hướng dẫn bay trong Hải quân Mỹ vào giai đoạn đầu Chiến tranh Lạnh trước khi được bầu vào Quốc hội Mỹ ở tuổi 30.

Năm 1975, ông Rumsfeld là bộ trưởng quốc phòng trẻ nhất của Mỹ ở tuổi 43. Vào năm 2001, dưới thời cựu Tổng thống Bush, ông trở thành bộ trưởng cao tuổi nhất vào thời điểm đó.

Ông Rumsfeld có mặt tại Lầu Năm Góc vào ngày 11/9/2001 khi các máy bay do không tặc al-Qaeda chỉ huy đâm vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York và sau đó là Lầu Năm Góc, khiến gần 3.000 người thiệt mạng trong vụ tấn công khủng bố.

Sau sự kiện ngày 11/9, ông Rumsfeld đã phát động lực lượng Mỹ tham gia cuộc chiến chống khủng bố và đã lật đổ chế độ Taliban ở Afghanistan vào tháng 12/2001.

Ông Rumsfeld đã thể hiện tính cách cứng rắn trong cuộc chiến tranh Afghanistan, nhưng điều đó đã dần phai nhạt trong cuộc chiến tranh Iraq.

Chỉ vài tuần trước cuộc xâm lược Iraq, ông Rumsfeld bác bỏ lời cảnh báo của tổng tham mưu trưởng quân đội rằng, cần vài trăm nghìn quân chiếm đóng Iraq, cho rằng đó là ước tính “xa vời”.

Mỹ xâm lược Iraq vào ngày 20/3/2003 với lực lượng gần 100.000 quân. Với sự chỉ huy của ông Rumsfeld, quân đội Mỹ đã nhanh chóng lật đổ ông Saddam Hussein nhưng sau đó không duy trì được trật tự. Việc không đưa đủ quân để bảo vệ đất nước đã trở thành một sai lầm nghiêm trọng dẫn đến cuộc nội chiến dữ dội khiến hàng trăm nghìn dân thường thiệt mạng.

Trong cuốn hồi ký “Known and Unknown” (Biết và chưa biết), ông Rumsfeld lấy làm tiếc khi ông Bush đã không chấp nhận đơn từ chức của mình sau khi có thông tin tiết lộ rằng quân đội Mỹ đã lạm dụng những người bị giam giữ tại nhà tù Abu Ghraib của Iraq.

“Hơn bất cứ điều gì khác mà tôi chưa làm được, và ngay cả trong niềm tự hào về nhiều điều quan trọng mà tôi đã hoàn thành, tôi rất tiếc vì tôi đã không rời đi vào thời điểm đó”, ông Rumsfeld viết trong cuốn hồi ký./.