Hạt nhân Triều Tiên- Bài toán khó cho chính quyền mới tại Mỹ

Vấn đề hạt nhân Triều Tiên trong những ngày đầu năm 2017 lại trở thành tâm điểm của truyền thông và dư luận quốc tế với những tuyên bố qua lại giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Một vụ phóng tên lửa của Triều Tiên. Ảnh: Reuters

Mặc dù chưa công bố công khai bất cứ chính sách nào liên quan đến Triều Tiên nhưng giới quan sát nhận định, bài toán hạt nhân Triều Tiên sẽ tiếp tục là một thách thức không nhỏ đối với chính quyền mới của Mỹ, dự kiến nhậm chức vào ngày 20/1 tới .

“Điều đó sẽ không thể xảy ra” – Đây là khẳng định của Tổng thống đắc cử Donald Trump đưa ra trên trang mạng xã hội Twitter, sau khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tuyên bố nước này "đang ở giai đoạn cuối của việc bắn thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa", với tầm bắn có thể đến lãnh thổ Mỹ.

Ông Trump lâu nay chưa từng tuyên bố rõ ràng chính sách của mình về Triều Tiên, mặc dù Mỹ luôn tuyên bố sẽ không bao giờ chấp nhận Triều Tiên là một quốc gia hạt nhân.

Sau khi đắc cử, ông Trump thường đưa ra những lời chỉ trích và tuyên bố trên Twitter, đôi khi về những vấn đề an ninh quốc gia lớn để giới phân tích phỏng đoán về chính sách của Mỹ sau khi ông nhậm chức vào ngày 20/1 tới. 

Theo chuyên gia phân tích James Acton thuộc Viện nghiên cứu Hòa bình quốc tế tại Mỹ, với tuyên bố trên Twitter về Triều Tiên, ông Trump đã đặt ra giới hạn đỏ cho mình, giống như cảnh báo của Tổng thống Mỹ Barack Obama gửi tới Syria về việc sử dụng vũ khí hóa học vào năm 2012.

Ông Trump cần đưa ra cách tiếp cận mới nếu thực sự muốn kiểm soát chương trình hạt nhân của Triều Tiên- điều mà chính quyền Mỹ trước đó, cả Đảng Dân chủ và Cộng hòa, đều không thực hiện được.

Các cựu quan chức Mỹ và chuyên gia quân sự cho rằng, Mỹ vẫn có hai lựa chọn để ngăn cản chương trình hạt nhân của Triều Tiên đó hành động quân sự với các sức ép gia tăng hay tích cực tham gia đàm phán.

Chuyên gia phân tích Richard Bush của Viện Brookings, Mỹ cho rằng, chính quyền của Mỹ có thể tăng cường khả năng quân sự phòng vệ mang tính răn đe với Triều Tiên, đặc biệt hợp tác với các đồng minh trong khu vực như Hàn Quốc và Nhật Bản.

Ví dụ Mỹ có thể thúc đẩy kế hoạch triển khai Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) trên lãnh thổ Hàn Quốc, mở rộng các cuộc tập trận quân sự với Hàn Quốc hay điều máy bay chiến lược B52 tới Hàn Quốc….  Chính quyền của Tổng thống Trump cũng có thể áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt nhằm vào Triều Tiên.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby ngày 3/1 cho rằng, tiếp tục gia tăng sức ép  nhằm vào Triều Tiên là điều cần thiết: “Chúng tôi không bác bỏ khả năng gia tăng trừng phạt nhằm vào Triều Tiên.

Hiện tôi chưa thể đề cập các biện pháp chính xác sắp tới là gì, nhưng chúng ta cần phải tiếp tục tìm kiếm các lựa chọn để gia tăng sức ép lên Triều Tiên nếu cần thiết. Tôi cũng xin khẳng định rằng các biện pháp trừng phạt này cũng  cần có thêm thời gian”.

Thực tế, không chỉ Mỹ mà cộng đồng quốc tế đã sử dụng các biện pháp trừng phạt bấy lâu nay nhằm vào Triều Tiên nhưng không đạt được kết quả thực sự.

Giới quan sát cũng nhận định, triển vọng của việc sử dụng giải pháp quân sự không mấy sáng sủa, đặc biệt có thể gây nguy hiểm cho các đồng minh của Mỹ trong khu vực là Hàn Quốc và Nhật Bản.

Trong tuyên bố đưa ra ngày 3/1, Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định nước này có đủ khả năng để bảo vệ Mỹ và các đồng minh trước mối đe dọa từ Triều Tiên.

Trong khi đó, liên quan đến giải pháp đối thoại, phân tích của tờ USAToday cho rằng, để kiểm soát được Triều Tiên thì giải pháp đó cần phải gắn liền với sự phối hợp với Trung Quốc.

Tuy nhiên, trong một tuyên bố công khai trên Twitter, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã chỉ trích Trung Quốc, cho rằng nước này đang được lợi từ các mối quan hệ kinh tế với Mỹ, nhưng không giúp ích gì trong việc kiểm soát Triều Tiên.

Mặc dù chưa công bố chính sách về Triều Tiên nhưng trong chiến dịch tranh cử Mỹ, ông Trump cũng từng tuyên bố sẵn sàng đối thoại với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. 

Các chuyên gia phân tích cho rằng, sẽ rất khó khăn để đưa các bên quay trở lại bàn đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, nhưng đây là điều cần thiết để tránh một cuộc khủng hoảng trong tương lai gần.

Với hai triển vọng đều không mấy dễ dàng thực hiện, cho thấy vấn đề hạt nhân Triều Tiên sẽ tiếp tục là một bài toán hóc búa đối với chính quyền mới của Mỹ.

Chuyên gia phân tích Mỹ Victor Cha cho rằng, để thực hiện được tuyên bố không để Triều Tiên thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa với tầm bắn có thể đến lãnh thổ Mỹ, chính quyền của ông Trump sẽ cần một loạt các hành động phối hợp, từ ngoại giao, trừng phạt đến tăng cường khả năng quân sự, răn đe hay thậm chí cả giải pháp quân sự ./.