Iran xích lại gần Iraq và Syria trong cuộc chiến chống IS

Iran trên cương vị đăng cai hội nghị đầu tiên đã khẳng định hỗ trợ mạnh mẽ 2 nước láng giềng Iraq và Syria trong cuộc chiến chống lực lượng Hồi giáo cực đoan. Trong khi đó, Liên minh châu Âu cũng gia tăng sức ép với Thổ Nhĩ Kỳ vốn đang “khoanh tay đứng nhìn” cuộc chiến này.

Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS)- mối đe dọa an ninh toàn cầu

Trong đó, cuộc gặp với ngoại trưởng Iraq Ibrahim Al-Jafari diễn ra vài ngày sau khi Iran xác nhận thực hiện các cuộc không kích nhằm vào Nhà nước Hồi giáo trên lãnh thổ Iraq theo yêu cầu hỗ trợ của chính phủ Iraq. Iran cho biết các cuộc không kích được thực hiện cuối tháng 11 tại tỉnh Diyala gần biên giới với Iran, nhằm “bảo vệ những quyền lợi của nước bạn Iraq”.

Iran khẳng định không hợp tác với Mỹ trong hành động lần này và nhấn mạnh sẽ tiếp tục hỗ trợ, hợp tác với Iraq trong cuộc chiến chống khủng bố. Phát biểu trước báo giới sau cuộc gặp ngày 8/12, Ngoại trưởng Iraq Al-Jafari nói rằng, mối đe dọa từ IS đã đưa Iran và Iraq xích lại gần nhau hơn để đối phó với kẻ thù chung.

“Chúng ta đang phải đối mặt với cùng một mối đe dọa an ninh chiến lược là sự tồn tại của Nhà nước Hồi giáo trên lãnh thổ Iraq. Mối quan hệ Iran và Iraq đã được nâng lên cấp độ hợp tác cao nhất để cùng đối phó với IS”, ông Al-Jafari nói.

Tại cuộc gặp cùng ngày với Ngoại trưởng Syria Walid al-Moualem, Ngoại trưởng Iran khẳng định 2 quốc gia đồng minh sẽ cùng xây dựng chiến lược chống Nhà nước Hồi giáo. Ngoại trưởng Iran Javad Zarif một lần nữa nhắc lại sự ủng hộ của Iran với Syria và Iraq, 2 quốc gia láng giềng đang phải đối mặt trực tiếp với Nhà nước Hồi giáo.

“Iran hiểu rõ mối đe dọa từ sự hiện diện của Nhà nước Hồi giáo trong khu vực. Và chúng tôi luôn sát cánh cùng người dân Syria và Iraq từ đầu cuộc chiến chống lực lượng cực đoan. Chúng ta sẽ còn phải đối mặt với mối đe dọa này trong tương lai”, ông Javad Zarif cho biết.

Hội nghị quốc tế lần thứ 1 Thế giới chống lại bạo lực và chủ nghĩa cực đoan diễn ra trong 2 ngày hôm nay và ngày mai (10-12) tại Iran. Ngoại trưởng các nước Pakistan, Afghanistan, Iraq, Syria…cùng các nhà cựu lãnh đạo của Pháp, Na Uy, Jordan, cũng như các Bộ trưởng và các học giả từ châu Á, châu Âu và Mỹ sẽ tham dự hội nghị.

Mối đe dọa từ chủ nghĩa cực đoan và giải quyết vấn đề bạo lực, đặc biệt là cuộc chiến với Nhà nước Hồi giáo đang là mối quan tâm giải quyết hàng đầu của cộng đồng thế giới. Chính quyền Iraq và Syria đã tuyên bố có được những bước tiến đẩy lùi phiến quân Nhà nước Hồi giáo.

Tại Iraq, sau khi đánh bật IS ra khỏi một số khu vực, chính phủ nước này đã thành lập một lực lượng vũ trang đặc biệt gồm 10.000 binh sĩ nhằm giành lại quyền kiểm soát tỉnh Mosul từ các tay súng phiến quân.

Trong khi đó, Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR) cuối tuần qua cho biết, quân đội Syria đã đẩy lùi một cuộc tấn công của Nhà nước Hồi giáo nhằm vào một sân bay quân sự tại tỉnh miền Đông Dier Ezzor, song cả hai bên đều chịu thương vong nặng nề. Còn tại thị trấn biên giới chiến lược Kobani của Syria giáp với Thổ Nhĩ Kỳ, các cuộc giao tranh vẫn tiếp diễn ác liệt giữa lực lượng người Kurd và các tay súng phiến quân.

 Trong một diễn biến liên quan, Ủy viên cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu Federica Mogherini đã có chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi sự hợp tác của Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo. Đây là chuyến thăm cấp cao nhất của một quan chức Liên minh châu Âu tới Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều năm qua.

Theo bà Javad Zarif, Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những chính sách ngoại giao tách biệt trong những năm gần đây và 2 bên hiện cần sự liên kết hơn để đối phó với tình hình bất ổn trong khu vực, đặc biệt là mối đe dọa từ Nhà nước Hồi giáo.

Phát biểu trong cuộc họp báo tại Thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ, bà Mogherini ngày 8/12 nhấn mạnh: “Chúng ta cần cải thiện sự kết nối trong chính sách ngoại giao và chính sách an ninh, vốn đang ở mức thấp chưa từng có. Đây là vấn đề cho cả Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt liên quan đến sự bất ổn của an ninh toàn thế giới. Tôi cho rằng, các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ hiểu rất rõ sự cần thiết của việc xây dựng liên minh và đối tác để có biện pháp đối phó hiệu quả nhất với những thách thức như tại khu vực biên giới giáp với Syria hiện nay”.

Hiện chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đang vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ trong nước và quốc tế khi đứng ngoài cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo. Nhất là lực lượng nước này khoanh tay đứng nhìn chiến sự tại Kôbani. Hiện sự lo ngại của Liên minh châu Âu hay Mỹ trước những đe dọa tấn công của Nhà nước Hồi giáo tự xưng nhằm vào các mục tiêu phương Tây không phải là thừa.

Bà Mogherini trước đó cảnh báo các nước châu Âu cần hợp tác với các đối tác quốc tế như Thổ Nhĩ Kỳ để ngăn chặn các chiến binh nước ngoài tới Trung Đông gia nhập lực lượng Nhà nước Hồi giáo. Hàng nghìn công dân châu Âu đã tới Iraq và Syria tham gia lực lượng thánh chiến, rất nhiều người trong đó đi qua Thổ Nhĩ Kỳ./.