Mỹ, Australia chỉ trích Trung Quốc xây đảo trái phép ở Biển Đông

Trong một động thái phản bác Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter hôm 13/10 cho biết, quân đội Mỹ sẽ cho tàu bè và máy bay đi qua bất cứ nơi đâu mà luật quốc tế cho phép, kể cả vùng Biển Đông có xảy ra tranh chấp.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động của Trung Quốc xây đảo trái phép ở Biển Đông. Ảnh: Vox.com.

Ông Carter phát biểu như trên sau cuộc họp 2 ngày giữa các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng của Mỹ và Australia. Trong cuộc họp này các đồng minh lâu năm nhất trí mở rộng hợp tác quốc phòng và bày tỏ “sự quan ngại mạnh mẽ” trước việc Bắc Kinh tiến hành xây dựng trên các hòn đảo mà họ chiếm giữ trái phép.

Bộ trưởng Carter phát biểu trong cuộc họp báo chung: “Chẳng có gì sai cả, Mỹ sẽ điều khiển phi cơ, lái tàu thủy và hoạt động ở bất cứ nơi đâu mà luật quốc tế cho phép, giống như chúng tôi vẫn thực hiện trên khắp thế giới, và Biển Đông không phải là ngoại lệ”.

Ông Carter nói thêm: “Chúng tôi sẽ làm điều đó vào thời điểm và địa điểm do chúng tôi chọn lựa”.

Các phóng viên trước đó hỏi người đứng đầu ngành quốc phòng Mỹ về việc Mỹ đã quyết định thực hiện các hoạt động tự do hàng hải bên trong các giới hạn 12 hải lý mà Trung Quốc tự đặt ra quanh các đảo nhân tạo mà họ xây dựng trái phép trên các rạn san hô ở Trường Sa.

Cuộc họp Mỹ-Australia ở Boston có sự hiện diện của Bộ trưởng Carter, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Ngoại trưởng Australia Julie Bishop, và Bộ trưởng Quốc phòng Australia Marise Payne. Đây là cuộc họp thường kỳ giữa 2 nước.

Một thông cáo chung cho biết, 2 nước “bày tỏ quan ngại mạnh mẽ trước các động thái cải tạo và xây dựng gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông”. Tuyên bố kêu gọi Trung Quốc ngừng việc cải tạo đất, xây dựng và quân sự hóa.

Bà Bishop hoan nghênh tuyên bố của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng trước. Theo tuyên bố đó, Trung Quốc không có ý định quân sự hóa các đảo. Bà Bishop nói rằng bà hy vọng Bắc Kinh “nói lời phải giữ lấy lời”.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ Biển Đông. Tuần trước bộ ngoại giao nước này cảnh báo rằng Bắc Kinh sẽ không chấp nhập các vi phạm đối với lãnh hải nước này nhân danh tự do hàng hải.

Một số phân tích gia ở Washington tin rằng Mỹ đã thực sự quyết định và việc tuần tra trên biển có thể diễn ra cuối tuần này hoặc tuần tới.

Một quan chức Mỹ cho biết, việc thách thức giới hạn 12 hải lý của Trung Quốc là một trong nhiều sự lựa chọn mà Mỹ phải cân nhắc. “Chúng tôi đang đợi chờ một quyết định liên ngành, bao gồm cả Nhà Trắng”.

Mỹ tuyên bố rằng, theo luật quốc tế, việc xây đảo nhân tạo trên các bãi đá vốn là chìm không trao cho quốc gia xây đảo quyền đưa ra giới hạn về lãnh hải. Họ cũng nhấn mạnh tính chất trọng yếu của việc duy trì tự do hàng hải trên các tuyến đường biển, nơi vận chuyển hơn 5.000 tỷ USD giá trị thương mại mỗi năm./.

>> Xem thêm: Tham vọng của Trung Quốc ở châu Mỹ Latin