Chuyến thăm Trung Đông lần thứ 2 của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế. Theo kế hoạch, Ngoại trưởng Mỹ sẽ thăm 3 quốc gia Kuwait, Lebanon và Israel từ 19-23/3 nhằm thảo luận các vấn đề an ninh và khu vực. Điểm đáng chú ý, đây là chuyến thăm Trung Đông thứ 2 của ông Pompeo chỉ trong 3 tháng.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ thăm 3 quốc gia Kuwait, Lebanon và Israel từ 19-23/3. Ảnh: Reuters

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tới Lebanon, Kuwait, Israel kéo dài 5 ngày này và là chuyến công du Trung Đông lần thứ 2 từ đầu năm tới nay được dư luận rất chú ý. Chuyến thăm mang theo nhiều thông điệp tới khu vực. Như thông báo trước đó của Bộ Ngoại giao Mỹ mục đích chuyến thăm nhằm thảo luận về an ninh năng lượng ở Địa Trung Hải, tăng cường hợp tác quốc phòng, an ninh mạng và thương mại với Kuwait hay tại Israel ông Pompeo sẽ gặp các nhà lãnh đạo Hy Lạp và Síp để thảo luận về việc xuất khẩu khí đốt tự nhiên sang châu Âu. Ngoài ra, Ngoại trưởng Mỹ cũng sẽ thảo luận với các nhà lãnh đạo 3 nước này về các vấn đề và thách thức của khu vực. Điểm chung chính là bàn về mối đe dọa từ Iran và giúp các quốc gia này tăng cường nỗ lực chống Iran.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, chuyến thăm con thoi này còn nhiều mục đích hơn thế. Trước hết tại Lebanon, Mỹ sẽ tập trung vào vấn đề Iran và Hezbollah cũng như các vấn đề an ninh, quốc phòng và kinh tế giữa hai bên.

Khoản hỗ trợ hàng năm 70 triệu USD dự kiến sẽ được cung cấp cho các tổ chức nhà nước Lebanon đang là vấn đề tranh cãi ngay trong nội bộ nước Mỹ. Mặc dù một số thành viên của Quốc hội nước này kêu gọi xem xét lại gói viện trợ này nhưng chính quyền của ông Donald Trump ủng hộ mạnh mẽ để tiếp tục hỗ trợ quân sự nhằm chống lại Hezbollah cũng như nhằm cân bằng cần thiết với ảnh hưởng của Iran.

Thứ hai, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Israel đang chuẩn bị cho các cuộc bầu cử lớn. Do đó, chuyến thăm là thông điệp ủng hộ của chính quyền Donal Trump với Thủ tướng Israel Netanyahu, cũng như tiếp tục các chính sách để bảo vệ đồng minh trước các cuộc tấn công từ Gaza mà Mỹ cho rằng Iran đứng đằng sau ủng hộ Hamas.

Thứ ba, chuyến thăm diễn ra vào thời điểm quân đội Mỹ ở khu vực đang gặp nhiều khó khăn và giảm ảnh hưởng.

Chuyến thăm Israel của ông Mike Pompeo có gì đáng lưu ý?

Hiện tại, Tiến trình hòa bình Trung Đông mà ở đây là hòa giải xung đột Israel – Palestine đang bị ép mạnh mẽ và nghiêng về phía Israel. Như một số nhà phân tích và ngay cả phía Palestine cũng nói rằng Mỹ đã ủng hộ và nghiêng về phía Israel khi đưa ra các chính sách ép buộc và bất công với Palestine. Nói một cách khác, Mỹ đã áp đặt cuộc chơi và người Palestine ít có tiếng nói. Nội dung này chắc chắn sẽ là một phần trong chuyến thăm Israel của ông Pompeo bởi mới đây Mỹ đã đóng cửa Tổng lãnh sự quán tại Jerusalem và sáp nhập vào Đại sứ quán mới tại đây.

Chuyến thăm Israel lần này của ông Pompeo được cho là nằm trong khuôn khổ hỗ trợ bầu cử gián tiếp cho Thủ tướng Netanyahu, bởi nó diễn ra ba tuần trước cuộc bầu cử. Chuyến thăm cũng bất thường vì Thủ tướng Netanyahu sẽ tới Washington bốn ngày sau đó và gặp Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng.

Đáng chú ý, ông Pompeo đến Israel trong bối cảnh 3 bản cáo trạng chống lại ông Netanyahu vì tội nhận hối lộ, lừa đảo và vi phạm lòng tin. Dù vậy,người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chuyến thăm của ông Pompeo không phải là một thông điệp hỗ trợ cho một trong các đảng chính trị ở Israel và nhấn mạnh Israel là một đồng minh. Mỹ sẽ không can thiệp vào một cuộc bầu cử ở Israel.

Chuyến công du liệu có khả quan?

Các chuyến công du của ông Pompeo có sứ mệnh khác nhau và thực sự khó có thể đánh giá là thành công hay thất bại bởi những nội dung quan trọng không được các bên tiết lộ. Tuy nhiên, chuyến công du hồi đầu năm nay của ông Pompeo tới 8 nước đồng minh và đối tác quan trọng ở Trung Đông gồm Jordan, Ai Cập, Bahrain, UAE, Iraq, Saudi Arabia, Oman và Qatar với nhiều tham vọng như củng cố quan hệ, thông báo các chính sách của Mỹ ở khu vực, cũng như đặt nền móng cho Liên minh chiến lược Trung Đông và tăng cường liên kết chống Iran bị cho là thất bại.

Báo chí khu vực tiết lộ ông Mike Pompeo đã rút ngắn chuyến đi của ông tới Trung Đông sau khi không thuyết phục được các nước Arab rằng việc Mỹ rút khỏi Syria sẽ không gây tổn hại tới an ninh và cuộc chiến lại Iran. Các nhà lãnh đạo Arab đã nghi ngờ và không hài lòng với các bước gần đây của Mỹ về việc rút quân khỏi Syria. Giới phân tích cho rằng chuyến thăm của ông Pompeo đã không thành công vì nó thất bại trong việc thuyết phục người Arab hình thành một liên minh chống lại Iran và thất bại trong hòa giải ở vùng Vịnh.

Còn chuyến thăm lần này của ông Pompeo tới 3 nước ngoài mục tiêu chung là tìm cách đối trọng với Iran thì mỗi nước có những mục tiêu riêng. Nếu mục tiêu chuyến thăm như Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo thì hoàn toàn có thể thấy không có gì khó khăn. Nhưng nếu vì mục tiêu khác như ngăn chặn ảnh hưởng của Iran ở Lebanon, ủng hộ ông Netanyahu trước bầu cử hay tăng cường ảnh hưởng và an ninh ở vùng Vịnh với cuộc đối thoại chiến lược Mỹ và Kuwait thì lại khác.

Như chúng ta đều biết, Lebanon luôn bất ổn chính trị. Chính phủ Lebanon vừa mới được thành lập sau nhiều tháng khủng hoảng. Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ tới Lebanon mang ổn định thì ít mà khủng hoảng nội bộ Lebanon thì nhiều. Bởi những xung đột phe phái chính trị ở Lebanon rất căng thẳng giữa một bên là Mỹ hậu thuẫn, một bên là Iran hậu thuẫn.

Tại Kuwait, chuyến thăm nhằm tiếp tục cuộc đối thoại chiến lược Mỹ và Kuwait và được đánh giá sẽ thành công với việc ký kết nhiều thỏa thuận trong các lĩnh vực an ninh, quốc phòng, giáo dục, thương mại và đầu tư. Ông Pompeo cũng sẽ thảo luận với các quan chức Kuwait về ý tưởng liên minh quân sự ở Trung Đông.

Tại Israel, cũng khó có thể nói là thành công khi căng thẳng Israel – Palestine vẫn tiếp diễn, bạo lực gia tăng ở Gaza. Đó là chưa kể tới những làn sóng phản đối các chính sách của Mỹ thiên vị Israel và ép người Palestine. Có thể các cuộc biểu tình phản đối Mỹ ở Palestine sẽ leo thang khi ông Pompeo tới Israel trở thành đụng độ bạo lực./.

Ngoại trưởng Mỹ công du Trung Đông trước thềm bầu cử ở Israel

VOV.VN - Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ công du một số nước Trung Đông gồm Lebanon, Israel và Kuwait vào tuần tới.