Mỹ-Iran căng thẳng tới cao trào, song khó chiến tranh?

Căng thẳng tại vùng Vịnh đang tiếp tục bị đẩy lên cao trào khi Iran lớn tiếng cảnh báo khu vực này có nguy cơ biến thành mồi lửa sẵn sàng bùng cháy bất cứ lúc nào vì bị Mỹ và các đồng minh “chất đầy vũ khí”. Trong khi đó Mỹ được cho là đang trong trạng thái sẵn sàng tấn công Iran nếu được lệnh.

Lãnh đạo Mỹ Trump và Iran Rouhani. Ảnh: BBC.

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif hôm 12/8 nhận định, vùng Vịnh sẽ trở nên "ít an toàn hơn" do các tàu hải quân nước ngoài tăng cường sự hiện diện tại đây. Lời cảnh báo này đã được nhà ngoại giao hàng đầu của Iran đưa ra trong bối cảnh chiến hạm HMS Kent của Anh cùng ngày (12/8) đã lên đường tới vùng Vịnh để tham gia sứ mệnh do Mỹ dẫn đầu nhằm bảo vệ các tàu thuyền thương mại trong khu vực này giữa lúc căng thẳng chính trị giữa phương Tây và Iran tăng cao. Khẳng định trách nhiệm duy trì an ninh tại vùng Vịnh thuộc về các quốc gia trong khu vực, ông Zarif đồng thời lớn tiếng chỉ trích bất kỳ sự hiện diện quân sự nào từ thế lực ở bên ngoài khu vực sẽ là một nguồn gây mất an ninh đối với Iran, chỉ làm phức tạp thêm tình hình tại khu vực, đồng thời dẫn tới “thất bại được báo trước”.

Ngoại trưởng Zarif trước đó cũng từng cảnh báo: “Chúng tôi chịu trách nhiệm cho an ninh và an toàn tại khu vực này. Chúng tôi phải đảm bảo an toàn tại Vịnh Persin và eo biển Hormuz. Đây là an ninh cho tất cả mọi người,không phải là duy trì an ninh chỉ vì một nước này hay nước khác. Điều quan trọng là nhiều khi chúng tôi đã nhắm mắt làm ngơ trước các hành động phạm tội đối với việc duy trì  an toàn tại Vịnh Persian. Nhưng giờ đây không có lí do để làm điều này. Chúng tôi sẽ không tiếp tục phớt lờ các vi phạm này thêm nữa.”

Trong khi, Iran đang ra sức kêu gọi Mỹ thay đổi chính sách tại Trung Đông và có những động thái để giảm leo thang căng thẳng trong khu vực, các sĩ quan Mỹ trên hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln được triển khai tại một căn cứ hải quân của Mỹ ở Bahrain cùng với một số tàu nhỏ hơn vừa tuyên bố rằng sứ mệnh của họ là ngăn Iran tấn công các mục tiêu của Mỹ, song khẳng định thêm rằng sẵn sàng tấn công nếu có lệnh.

Từ những diễn biến căng thẳng nêu trên, không ít người lo sợ về viễn cảnh chiến tranh sẽ nổ ra giữa Mỹ - Iran. Song không ít chuyên gia quân sự cho rằng, xung đột Mỹ - Iran sẽ tiếp tục được duy trì ở trạng thái “dưới ngưỡng chiến tranh”, bất chấp việc Mỹ cùng Anh ráo riết triển khai tàu chiến đến vùng Vịnh. Giữa lúc các mối quan hệ trong khu vực cũng trở nên rối ren do bị cuốn vào “cuộc đối đầu không khoan nhượng” giữa Mỹ và Iran, một thực tế phải nhìn nhận, là một khi chiến tranh nổ ra, ắt sẽ “không ai an toàn” như Ngoại trưởng Iran từng nhận định.

Rõ ràng, ngoài mặt Mỹ và Iran có vẻ như vẫn đang kiên quyết giữ vững lập trường thù địch nhằm vào nhau, song cả hai bên hiện tại vẫn đang thận trọng từng đường đi nước bước để tránh để lại những hệ lụy chưa lường hết được từ những tính toán sai lầm. Dù những mâu thuẫn đã quá rõ ràng, song phía Iran trước đó từng khẳng định, sẽ không có chiến tranh với Mỹ. Và với Mỹ, chắc hẳn cũng ít nhiều ý thức được rằng, một cuộc chiến với Iran sẽ là kịch bản tồi tệ nhất của mọi cuộc xung đột ở Trung Đông./.