Những vấn đề đặt ra khi Scotland trưng cầu dân ý về độc lập

Ảnh Getty Images

Một câu hỏi hay nhưng khó trả lời. Vấn đề này cũng đã từng được đặt ra trong chiến dịch vận động tổ chức trưng cầu dân ý.

Đa số công dân, lãnh đạo, các tổ chức và quan chức EU đều không muốn đánh mất một phần lãnh thổ của Liên minh nhưng chính phủ Tây Ban Nha sẽ không chấp nhận bất kỳ hành động nào có khả năng kích động phong trào đòi độc lập cho xứ Catalonia.

Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy bác bỏ việc tổ chức trưng cầu dân ý ở khu vực này. Trong khi đó, bất cứ quyết định nào của EU về quy chế dành cho Scotland đều cần có sự đồng thuận của các nước thành viên.

Và câu trả lời là nhiều khả năng sẽ có một thỏa thuận đồng ý kết nạp Scotland vào EU, đổi lại EU phải đảm bảo không để trường hợp tương tự xảy ra với xứ Catalonia.

 Scotland sẽ sử dụng đồng tiền nào?

Chắc chắn không phải là đồng euro. Scotland có thể sử dụng đồng bảng Anh nhưng sẽ không có vai trò gì trong việc quyết định về lãi suất và các chính sách điều chỉnh lãi suất, vốn thuộc thầm quyền của Ngân hàng Anh. Và Anh cũng sẽ không chấp nhận một liên minh tiền tệ với Scotland do “không phù hợp với chủ quyền”.

Nhiều khả năng Scotland sẽ phát hành đồng tiền riêng. Các quốc gia nhỏ khác cũng như vậy. Tuy nhiên, tỷ lệ lãi suất ở Scotland sẽ cao hơn  so với ở Anh trong nhiều năm tới và các doanh nghiệp sẽ phải trả thêm chi phí để đối phó với biến động của tỷ giá hối đoái.

Scotland có nằm ở múi giờ khác?

Khi mà Vương quốc Anh thử nghiệm việc sử dụng “múi giờ kép” trong mùa hè vào những năm 70 thì học sinh Scotland phải đến trường ban đêm. Mặc dù ngày nay áp lực đòi hỏi thay đổi múi giờ đã giảm đi nhưng Scotland có thể sử dụng múi giờ của Ấn Độ, Venezuela và khu vực St John’s, Newfoundland với độ chênh lệch 1/2 giờ.

Scotland có thành lập quân đội riêng?

Theo “Sách trắng” của đảng Dân tộc Scotland (SNP), một nước Scotland độc lập sẽ cần phải dành cho quốc phòng  2,5 tỷ bảng trong tổng ngân sách 34 tỷ bảng của Bộ Quốc phòng hiện nay.

Quân đội của Scotland sẽ gồm có 3.500 lính bộ binh và một lực lượng không quân với 12 máy bay phản lực Typhoon, 6 máy bay vận chuyển Hercules, một đơn vị trực thăng với 2000 nhân viên.

Binh lính người Scotland đang phục vụ trong quân đội Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland sẽ được cho phép chọn lựa giữa việc tiếp tục phục vụ trong lực lượng này hay tham gia quân đội của Scotland.

Nếu Scotland tách khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland và SNP giành chiến thằng trong cuộc bầu cử được tổ chức sau đó (dự kiến vào tháng 5/2016), Scotland sẽ không sở hữu vũ khí hạt nhân trong vòng 4 năm. Hạm đội “Mũi giáo” với 4 tàu ngầm cũng sẽ phải di chuyển khỏi căn cứ ở cảng Faslane.

Về quốc ca của Scotland?

Bài hát “God Save the Queen” (tạm dịch: "Thượng đế hãy phù hộ cho nữ hoàng") hiện đang là quốc ca của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland. Nếu độc lập, Scotland có thể sử dụng bài hát “Flower of Scotland” làm Quốc ca./.