Phe Hồi giáo Ai Cập muốn “đình chiến” với quân đội

Tổ chức Al-Gamaa Al-Islamiya và phong trào Thánh chiến Hồi giáo ngày 26/8 đã đề xuất một thỏa thuận đình chiến giữa quân đội và tổ chức Anh em Hồi giáo (MB) của Tổng thống bị phế truất Mohamed Morsi.

Lãnh đạo của hai lực lượng Hồi giáo có quan điểm cứng rắn trên cho biết sẽ đứng ra kêu gọi những người ủng hộ ông Morsi chấm dứt các cuộc biểu tình đường phố nếu Chính phủ lâm thời Ai Cập được quân đội hậu thuẫn chấm dứt chiến dịch trấn áp hiện nay đối với MB.

Quân đội Ai Cập triển khai trên phố (ảnh: CTVnews)

Động thái trên là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự thay đổi tích cực trong quan điểm của các lực lượng Hồi giáo ủng hộ ông Morsi trong bối cảnh hàng trăm thủ lĩnh và thành viên của MB đã bị bắt giữ hoặc đang bị truy nã, đồng thời các cuộc biểu tình phản đối cuộc "đảo chính quân sự" diễn ra trong tuần qua không thu hút được số người tham gia như mong đợi. 

Trước đó, Liên minh Quốc gia Ủng hộ tính hợp pháp (NASL) - lực lượng quy tụ 33 chính đảng và phong trào Hồi giáo trong đó có MB, Al-Gamaa Al-Islamiya và phong trào Thánh chiến Hồi giáo - yêu cầu chính quyền lâm thời phục chức cho Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi, khôi phục Hiến pháp và Hội đồng Shura (Thượng viện Ai Cập) như một điều kiện tiên quyết tham gia đàm phán.

Hôm 24/8, truyền thông Ai Cập dẫn một nguồn thạo tin cho biết MB đang tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với chính phủ lâm thời song song với việc phát động các cuộc biểu tình đường phố. Nguồn tin tiết lộ rằng MB hiện đang theo đuổi hai kênh song song là đàm phán với các lực lượng tự do và cánh tả nhằm đạt được thỏa thuận để trình lên quân đội, đồng thời đàm phán trực tiếp với các tướng lĩnh quân đội. 

Theo đó, ông Mohamed Ali Beshr, cựu Bộ trưởng Phát triển địa phương và là thành viên của Văn phòng Hướng dẫn của MB, đã tiếp xúc với một số thủ lĩnh của phong trào đang bị truy nã hoặc đã bị bắt giam nhằm thống nhất quan điểm chung. Phái đoàn của MB đã tiến hành đàm phán với chính quyền, đồng thời liên lạc với lãnh đạo của Mặt trận Cứu quốc (NSF - liên minh đối lập lớn nhất ở Ai Cập chống lại chính quyền Morsi trước đây) nhằm thống nhất chương trình nghị sự giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay.

Trong một diễn biến liên quan, ông Ahmed El-Muslimany, Cố vấn truyền thông của Tổng thống lâm thời Ai Cập, dự kiến sẽ gặp các nhà lãnh đạo của đảng Salafist Nour vào ngày 29/8 tới nhằm thảo luận cách thức giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng hiện nay ở Ai Cập. Cuộc gặp này nằm trong khuôn khổ các cuộc thảo luận gần đây giữa Phủ tổng thống với các lực lượng chính trị khác nhau. Trước đó, ông El-Muslimany đã gặp người đứng đầu Đảng Nasserist Sameh Ashour, cựu ứng cử viên tổng thống Amr Moussa và người đứng đầu đảng Wafd El-Sayed El-Badawi.

Cũng trong ngày 26/8, Chủ tịch đảng Salafist Nour Younis Makhioun cho biết tại cuộc gặp sắp tới với người đại diện của Phủ tổng thống, đảng này sẽ đề xuất các giải pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay, trong đó có việc chấm dứt bạo lực, tuân thủ pháp luật, tôn trọng nhân quyền và đảm bảo dân chủ cho những người phi bạo lực. Trong khi đó, người phát ngôn của đảng Salafist Nour Nader Bakkar cho biết có rất nhiều yêu cầu sẽ được nêu ra trong cuộc gặp với ông El-Muslimany, đồng thời ủng hộ sáng kiến hòa giải được Phó Thủ tướng Ziad Bahaa El-Din đề xuất trong phiên họp nội các hôm 21/8. Sáng kiến này phản đối bạo lực, tổ chức trưng cầu ý dân về dự thảo hiến pháp sửa đổi và tiếp đó là tổ chức bầu cử quốc hội và bầu cử tổng thống.

Cùng ngày, Tòa án quân sự tỉnh Suez đã bắt đầu xét xử 64 thủ lĩnh, thành viên của MB và Al-Gama Al-Islamiya, cũng như những người biểu tình ủng hộ Tổng thống bị phế truất Mohamed Morsi. Theo hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, những người này bị cáo buộc kích động và tiếp tay cho việc sát hại các công dân, phóng hỏa 3 nhà thờ của người Cơ Đốc giáo và 5 xe bọc thép của quân đội. Ngoài ra, họ còn bị cáo buộc tấn công vào trụ sở các cơ quan chính phủ, phong tỏa đường sá và gây hỗn loạn. Đây là vụ xử đầu tiên liên quan đến MB gần 2 tuần sau chiến dịch giải tán hai cuộc biểu tình ngồi của những người ủng hộ Tổng thống bị phế truất Mohamed Morsi tại thủ đô Cairo và tỉnh Giza kế bên.

Lực lượng cảnh sát Ai Cập đã bắt giữ ông Osama Yassin, cựu Bộ trưởng Thanh niên và là thủ lĩnh cấp cao của MB. Ông Yassin tham gia chính phủ của ông Morsi từ tháng 6/2012 đến tháng 7/2013, bị truy nã từ ngày 31/7 vừa qua cùng nhiều thủ lĩnh khác của MB với hàng loạt cáo buộc trong đó có giết người và kích động bạo lực.

Trong khi đó, hãng thông tấn chính thức MENA cho biết Tòa án Hình sự Cairo đã tuyên án tù chung thân đối với 5 thành viên của một nhóm thánh chiến Hồi giáo âm mưu đánh bom trụ sở các cơ quan chính phủ, trong đó có Bộ Nội vụ, nhằm gây rối trật tự công cộng và gây nguy hiểm đến sự an toàn của người dân. Theo điều tra, đối tượng cầm đầu nhóm này xuất thân từ Dải Gaza của Palestine.

Theo một thống kê được "Mặt trận Bảo vệ người biểu tình Ai Cập" công bố hôm 26/8, kể từ ngày 14-21/8, đã có 1.876 người biểu tình bị bắt giữ hoặc mất tích. Phần lớn số này bị bắt giữ trong chiến dịch giải tán khu lán trại của những người biểu tình Hồi giáo ở quảng trường Rabaa Al-Adawiya và hiện đối mặt với các cáo buộc giết người, âm mưu giết người, tham gia băng nhóm vũ trang, tấn công lực lượng an ninh và sở hữu vũ khí./.