​​​​​​​Azerbaijan chia sẻ kinh nghiệm “chiến đấu” giữa vòng vây của Covid-19

Đại dịch Covid-19 đã lan rộng khắp thế giới, đến cả Azerbaijan – quốc gia sở hữu không chỉ nguồn dầu mỏ phong phú mà cả vị trí chiến lược bên bờ biển Caspian tại vùng nam Kavkaz giữa châu Á và châu Âu. Hiện nay 3 nước láng giềng lớn của Azerbaijan (gồm Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, và Nga) đều là 3 ổ dịch Covid-19 hàng đầu thế giới. Bản thân Azerbaijan, đất nước có dân số không lớn lắm, cũng đã ghi nhận hơn 2.600 ca lây nhiễm Covid-19 và hàng chục trường hợp tử vong do bệnh dịch này. Tuy nhiên so với Thụy Điển (đất nước có dân số tương đương Azerbaijan) thì tình hình tại Azerbajan vẫn tốt hơn nhiều. Theo thống kê của Wordometer, Thụy Điển cho đến 10h39 sáng 14/5/2020 (giờ Việt Nam) đã có tới 27.909 ca mắc Covid-19 và 3.460 người tử vong do bệnh này.

Nhân viên công vụ Azerbaijan kiểm tra tin nhắn điện thoại cho phép một cư dân rời khỏi nhà. Giới chức Azerbaijan thực hiện các biện pháp kiểm soát đi lại nghiêm ngặt nhằm ngăn ngừa sự lây lan của Covid-19 ở thủ đô Baku. Ảnh: Reuters.

Vậy Azerbaijan đã thực hiện chiến lược gì để đối phó hiệu quả với sự bủa vây của dịch bệnh Covid-19? Đại sứ Azerbaijan tại Việt Nam Anar Imanov hôm 13/5 đã trả lời phỏng vấn của Báo điện tử VOV về vấn đề này.

PV: Tình hình dịch bệnh Covid-19 ở Azerbaijan hiện nay như thế nào, thưa Đại sứ?

Đại sứ Imanov: Dựa trên thông tin do Nhóm Chuyên trách về Covid-19 thuộc Nội các Cộng hòa Azerbaijan vào ngày 12/5/2020 thì Azerbaijan đã ghi nhận thêm 104 ca mắc virus SARS-CoV-2, thêm một bệnh nhân tử vong, trong khi có 55 người nữa được chữa khỏi bệnh và được cho xuất viện. Tổng số ca bệnh được xác nhận cho đến ngày 12/5 đã lên tới con số 2.693 trường hợp với 33 ca tử vong. 925 bệnh nhân đang được điều trị tại các bệnh viện chuyên biệt, 28 người trong tình trạng nguy kịch. Azerbaijan cho tới nay đã thực hiện 202.282 cuộc xét nghiệm Covid-19.

PV: Azerbaijan nằm rất gần các tâm dịch Covid-19. Vậy chính phủ Azerbaijan đã thực thi các biện pháp gì để ứng phó với đại dịch này từ bên ngoài và bên trong nước?

Đại sứ Imanov: Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã đưa ra các quyết định đúng đắn và kịp thời để tận dụng cơ hội giảm thiểu tổn thất do Covid-19 gây ra.

Dựa trên tình hình, chính phủ chúng tôi đã siết chặt các hạn chế đối với việc đi lại. Thông qua thỏa thuận song phương với các bên, chúng tôi đã đóng cửa biên giới với Iran vào ngày 29/2/2020 và với các nước Gruzia, Thổ Nhĩ Kỳ, và Nga vào các ngày tiếp theo. Azerbaijan là một trong các nước đầu tiên trên thế giới đóng cửa biên giới trong mùa dịch Covid-19. Chính phủ Azerbaijan cũng hạn chế đi lại giữa các vùng và các thành phố lớn.

Nhằm tập trung quản lý tình hình và tiến hành các hoạt động chung, một Nhóm Chuyên trách về Covid-19 thuộc Nội các Azerbaijan đã được thành lập vào ngày 27/2.

Các trường học ở mọi cấp được đóng cửa từ ngày 3/3. Azerbaijan chính là 1 trong 12 nước đầu tiên trên thế giới thực hiện điều này. Trong các ngày tiếp theo, căn cứ tình hình, Azerbaijan đã áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội và chế độ cách ly đặc biệt.

Chính phủ Azerbaijan thực hiện các quy định chặt chẽ yêu cầu người dân ở trong nhà và theo dõi hoạt động di chuyển của người dân.

Đến ngày 4/5, chính phủ Azerbaijan nới lỏng một phần các biện pháp này để có thể mở lại một số doanh nghiệp và các dịch vụ. Tuy nhiên, theo các quy định mới nhất, các cá nhân cư trú ở Baku, Sumgayit, Ganja, Lankaran, Absheronm, và Cộng hòa Tự trị Nakchivan (thuộc Azerbaijan) vẫn cần xin phép bằng cách gửi tin nhắn để rời nhà ra ngoài thực hiện những việc thiết yếu như mua thực phẩm, dược phẩm, đồ y tế, và tới ngân hàng giao dịch.

Đồng thời chính phủ Azerbaijan cũng cung cấp tối đa hỗ trợ xã hội cho các tầng lớp xã hội khác nhau.

Vào ngày 19/3, Tổng thống Aliyev ký lệnh cung cấp hỗ trợ giảm nhẹ tác động của dịch bệnh lên nền kinh tế, thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tạo việc làm và hỗ trợ doanh nghiệp. Nội các Azerbaijan đã phân bổ từ quỹ khoản tiền 1 tỷ manat (tương đương 588 triệu USD) cho các giải pháp này.

Hiện nay mức hỗ trợ 112 USD/tháng/người là dành cho những người thất nghiệp do Covid-19. Theo chỉ đạo của Tổng thống Azerbaijan, số tiền này sẽ được cung cấp cho 600.000 người trong tháng 4 và tháng 5/2020. Tổng cộng 330.000 người trong 80.000 gia đình đã được hưởng lợi từ chương trình viện trợ xã hội này.

Các biện pháp kiên quyết này đã góp phần ngăn đà lây lan của virus SARS-CoV-2 và phá vỡ chuỗi lây nhiễm của dịch bệnh. Tình hình dịch bệnh hiện nay đang được kiểm soát.

Hầu hết các bệnh nhân Covid-19 ở Azerbaijan đã và đang được điều trị chất lượng cao tại hơn 20 bệnh viện công được xây dựng trong các năm gần đây. Chúng tôi có một lợi thế là mới khai trương một bệnh viện hiện đại với 575 giường bệnh và ủy quyền cho một xí nghiệp sản xuất tới 250.000 khẩu trang y tế mỗi ngày.

Hiện nay Azerbaijan đang xây dựng 10 bệnh viện lắp ghép (theo module) để ứng phó với dịch bệnh Covid-19. Khi các bệnh viện này được đưa vào sử dụng, chúng tôi sẽ có thêm 2.000 giường bệnh nữa.

Azerbaijan xác định không nước nào trên thế giới này có thể đơn độc giành chiến thắng trước đại dịch Covid-19. Vì vậy chúng tôi vào tháng 5/2020 đã đóng góp 5 triệu USD cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm hỗ trợ khẩn cấp cho các nước dễ bị tổn thương nhất trong Phong trào Không liên kết. Đây là lần thứ 2 chúng tôi quyên góp. Trước đó, vào tháng 3, Azerbaijan đã dành 5 triệu USD gửi cho WHO chống Covid-19.

PV: Ý tưởng do Azerbaijan khởi xướng về Hội nghị thượng đỉnh trực tuyến của Nhóm liên lạc Phong trào Không liên kết đã giúp ích gì cho cuộc chiến chống Covid-19?

Đại sứ Imanov: Hội nghị trực tuyến cấp thượng đỉnh của Nhóm liên lạc Phong trào Không liên kết đã diễn ra vào ngày 4/5 vừa qua theo sáng kiến của Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev, hiện đồng thời là Chủ tịch Phong trào Không liên kết (NAM) nhiệm kỳ 2019-2022.

Với khẩu hiệu “Đoàn kết chống Covid-19”, Hội nghị thượng đỉnh này tập trung vào chủ đề chống đại dịch do virus SARS-CoV-2 gây ra.

Azerbaijan đã đưa ra sáng kiến lập một Nhóm liên lạc chống virus SARS-CoV-2 và tổ chức một hội nghị thượng đỉnh của nhóm theo hình thức video trực tuyến. Tất cả các nước thành viên của NAM đều nhất trí ủng hộ sáng kiến này.

Hội nghị đã đáp ứng nhu cầu khẩn thiết hiện nay trong cuộc chiến cam go chống Covid-19. Mục đích của Hội nghị là thể hiện tình đoàn kết trong nội bộ trong cuộc chiến chống dịch bệnh và thiết lập sự hợp tác hiệu quả với các tổ chức quốc tế hàng đầu theo hướng đó.

Nhằm cung cấp hỗ trợ kịp thời từ các tổ chức quốc tế và các tổ chức quyên góp, phía Azerbaijan đã đề xuất thiết lập các tiểu nhóm khác nhau theo các hướng thích hợp và xây dựng một cơ sở dữ liệu thống nhất để đối phó với Covid-19.

39 đại biểu cấp nguyên thủ, người đứng đầu chính phủ, các tổ chức quốc tế cũng như các bộ trưởng đã tham dự Hội nghị này.

Tuyên bố của Hội nghị đã được thông qua. Các thành viên dự Hội nghị bày tỏ mối quan ngại sâu sắc trước sự lây lan nhanh chóng của dịch Covid-19 và kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế để khống chế, giảm nhẹ và đánh bại đại dịch này. Các biện pháp gồm trao đổi thông tin, tri thức khoa học, và các kinh nghiệm thực tế tốt nhất, cũng như tuân thủ các hướng dẫn phù hợp mà WHO khuyến nghị. Các đại biểu cũng nhất trí nhấn mạnh nhu cầu phối hợp nỗ lực ngăn ngừa các tác động tiêu cực của đại dịch lên các nền kinh tế của các nước thành viên của Phong trào Không liên kết.

Các nước thành viên của NAM quyết định lập Nhóm Chuyên trách với mục đích xây dựng cơ sở dữ liệu bao gồm các nhu cầu nhân đạo và y tế cơ bản cũng như các đòi hỏi riêng của các thành viên – những thông tin này sẽ được NAM gửi tới tất cả các nước viện trợ, các tổ chức nhân đạo quốc tế, các thể chế tài chính quốc tế...

PV: Xin cảm ơn Đại sứ!/.