Cựu lãnh đạo Bosnia Radovan Karadžić lĩnh 40 năm tù vì tội diệt chủng

Theo Guardian, Karadžić có liên quan đến vụ thảm sát năm 1995 tại Srebrenica. Phán quyết của Tòa Hình sự Quốc tế tại La Hay được đưa ra 18 tháng sau khi Karadžić phải trải quả một phiên tòa kéo dài 5 năm với cáo buộc là một trong những kẻ gây ra những hành động tàn bạo trong Cuộc chiến Balkan từ năm 1992-1995.

Radovan Karadžić. Ảnh Telegraph

Phạm tội ác chống lại thanh niên và bé trai người Bosnia

Tuy nhiên, Karadžić khăng khăng cho rằng, hành động của mình là nhằm bảo vệ người Serbs trong cuộc xung đột ở Bosina.

Các công tố viên cho biết, Karadžić, thủ lĩnh chính trị và tổng tư lệnh lực lượng người Serb ở Bosnia phải chịu trách nhiệm về hành động tàn ác nhất trong chiến trang, bao gồm cuộc bao vây Sarajevo kéo dài 44 tháng và cuộc thảm sát năm 1995 khiến hơn 8.000 thanh niên và trẻ em nam ở Srebrenica.

Phát biểu sau khi phát quyết của tòa, ông Serge Brammertz, Tổng Công tố tại tòa cho biết: “Những khoảng khắc như thế này sẽ nhắc nhở chúng ta rằng, hàng triệu người là nạn nhân trong rất nhiều cuộc xung đột trên thế giới ngày hôm nay đang chờ đợi công lý được thực thi. Phán quyết này cho thấy điều này thực sự có thể xảy ra”.

Chánh án O-Gon Kwon chỉ cho rằng Karadžić vô tội đối với 1 cáo trạng liên quan đến tội diệt chủng trong các cuộc tấn công ở nhiều thị trấn và làng mạc khác khi người Croat và Bosnian đã được đưa ra ngoài.

Liên quan đến tội ác diệt chủng ở Srebrenica, Chán án Kwon tuyên bố: “Dựa trên những bằng chứng hiển nhiên, Tòa nhận thấy bị cáo Karadžić chịu trách nhiệm chính trong việc sát hại những thanh niên và bé trai người Bosina theo đạo Hồi”.

Theo ông Kwon, Karadžić là người duy nhất có đủ thẩm quyền để can thiệp và bảo vệ cho những người này. Thay vì thế, Karadžić “đã ra lệnh đưa họ đến một nơi nào đó để sát hại. Việc Karadžić biết rõ những người này sẽ bị giết hại cho thấy ông ta đang tuyên chiến tại Srebrenica”.

Các cáo trạng khác liên quan đến Karadžić bao gồm 5 cáo trạng về tội ác chống lại loài người và 4 cáo trạng liên quan đến tội ác chiến tranh, bao gồm việc bắt giữ lính gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, trục xuất dân thường và tấn công sát hại các binh sĩ.

Bất mãn vì Karadžić chỉ bị kết án 40 năm tù

Trong suốt 100 phút xét xử và kết án, Karadžić liên tục thay đổi tư thế ngồi giống như những gì ông ta đã làm trong suốt 5 năm xét xử trước đó.

Karadžić cười, gật đầu chào một số người mà ông ta quen trong giới nhà báo người Serb nhưng không hề nhìn quanh tòa, nơi có sự chơngs kiến của những người may mắn sống sót và thân nhân những nạn nhân đã thiệt mạng, chủ yếu là những người vợ mất chồng hoặc mẹ mất con trai.

Các nhân chứng tuân thủ hoàn toàn yêu cầu giữ im lặng trong suốt phiên xét xử và chỉ thể hiện sự không hài lòng ra mặt khi Karadžić thoát một cáo trạng diệt chủng.

Lần duy nhất Karadžić tỏ ra lo lắng là khi ông ta đứng lên để nghe phán quyết của tòa. Bàn tay ông ta nắm chặt lại. Luật sư của Karadžić cho biết, ông ta sẽ kháng án.

Bên ngoài phiên tòa, nhiều người rất tức giận khi Karadžić không bị kết án chung thân. “Tòa không xấu hổ à? Liệu người Bosian theo đạo Hồi và người Croat không có quyền đòi hỏi công lý cho mình hay sao? Ông ta bị kết án 40 năm tù. Thế là chưa đủ”, bà Kada Hotic, một người mẹ mất con trai do tội ác diệt chủng của Karadžić ở Srebrenica nói.

Những bị cáo cuối cùng của Tòa Hình sự Quốc tế

Đây là một trong những phán quyết quan trọng nhất trong suốt 23 năm qua của Tòa Hình sự Quốc tế và nằm trong số những phán quyết cuối cùng của tòa.

Được thành lập năm 1993, Tòa đã xử 163 bị cáo, trong đó 80 người bị kết án tù, 18 người được coi là vô tội, 13 người được trả về tòa các nước trong khi 36 người được rút đơn kiện hoặc đã qua đời.

Karadžić, một cựu bác sĩ tâm thần và một chính trị gia đầy sức quyến rũ, là quan chức cấp cao hàng đầu của Balkan đối mặt với phán quyết của Tòa Hình sự Quốc tế.

Trước đó, cựu Tổng thống Serbian Slobodan Milošević đã qua đời trong tù vào năm 2006 trước khi bị Tòa kết án.

Ngoài Karadžić, Tòa còn xét xử 3 nghi phạm khác, bao gồm Chỉ huy quân sự của ông ta Ratko Mladić và Vojislav Šešelj một kẻ theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan người Serb. Cả hai bị cáo này sẽ đối mặt với những phiên xét xử lại và phán quyết trong vụ Šešelj sẽ được đưa ra vào ngày 31/3 tới.

Karadžić bị bắt giữ cùng Mladić năm 1995 nhưng tìm cách trốn thoát cho đến khi bị bắt lại tại Belgrade vào năm 2008. Tại thời điểm đó, hắn cải trang thành Bác sĩ Dragan Dabic đeo râu dài và để tóc bù xù.

Bất chấp việc bị kết án diệt chủng, Karadžić vẫn được coi là người hùng đối với những người Serb đang sinh sống tại Bosnia. Phán quyến dành cho Karadžić được cho là sẽ không giúp hòa giải mà còn làm chia rẽ hơn nữa Bosnia và những người Serb sinh sống tại đây./.