Cách đây chưa đầy 2 tuần, tin tức hàng đầu thu hút sự chú ý của dư luận là việc Mỹ và Trung Quốc ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn một – động thái giúp hạ nhiệt cuộc thương chiến dai dẳng giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. Trong khi các nhà lãnh đạo hai nước đặt nhiều kỳ vọng vào một chiến thắng quan trọng sau khi ký kết thỏa thuận này thì dịch corona lại đe dọa dập tắt hết mọi kỳ vọng.

Dịch viêm phổi cấp do nCoV đang gây ra lo ngại toàn cầu. Ảnh: Getty.

Trong khi phải mất tới 18 tháng của thương chiến Mỹ-Trung, hai nước mới nhận ra tầm quan trọng của những mối quan hệ ràng buộc lẫn nhau thì dịch bệnh viêm phổi cấp do virus corona mới dường như không mất quá nhiều thời gian để “dạy cho cả 2 nước một bài học rõ ràng hơn nhiều”.

Mối quan hệ ràng buộc giữa hai nước đã được minh chứng rõ nét khi Mỹ ngày 21/1 xác định ca nhiễm virus corona mới (nCoV) đầu tiên. Một công dân Mỹ bị nhiễm loại virus chết người này đã bay đến Seattle từ Vũ Hán. Cho đến nay, Mỹ ghi nhận đã có 9 trường hợp mắc nCov với đại đa số kiểu nhiễm bệnh tương tự như trường hợp đầu tiên (trở về Mỹ từ tâm dịch ở Trung Quốc). Chỉ có duy nhất 1 ca trong số đó là lây từ người sang người.

Các công dân Mỹ khác ở Vũ Hán – những người có lẽ đến thăm gia đình họ ở đây vào dịp Tết Nguyên đán vừa qua đã bị mắc kẹt khi thành phố này bị phong tỏa. Một số người sau đó được trở về trên chuyến bay di tản các nhân viên ngoại giao của Mỹ.

Khi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung diễn ra, có thể nhiều người Mỹ không có liên quan đến hoạt động nông nghiệp, công nghiệp dễ dàng phản bác về những tác động của thương chiến đối với quan hệ Mỹ-Trung. Nhưng giờ đây, khi những thiệt hại tiềm tàng đang gây ra mối đe dọa cực lớn đối với sức khỏe của người Mỹ thay vì với túi tiền của họ thì mối quan hệ ràng buộc giữa hai nước không dễ bị bác bỏ.

Khi có nhiều thông tin hơn về sự nguy hiểm chết người của nCoV và nỗi lo ngại ngày một lớn thì cũng là lúc người ta nhận ra mức độ tương tác thường xuyên giữa người Mỹ và người Trung Quốc trong cuộc sống hàng ngày.

Học sinh, sinh viên học song song hai ngôn ngữ Anh – Trung đang theo học tại các trường trên khắp nước Mỹ. Có hơn 300.000 sinh viên Trung Quốc học tại các trường Đại học ở Mỹ, nhiều người có lẽ chỉ trở về thăm nhà vào đầu mùa Xuân. Chính phủ Trung Quốc đã tạm dừng các tour du lịch của khách nước ngoài, các sự kiện thể thao cũng bị hoãn hoặc hủy bỏ do lo ngại dịch bệnh. 20 sân bay ở Mỹ tiếp nhận các chuyến bay từ Trung Quốc đã và đang áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp kiểm tra sức khỏe hành khách.

Lượng khách đi lại liên tục giữa hai nước là rất lớn, điều này cho thấy rằng bất kỳ sự thù địch kéo dài nào giữa Mỹ và Trung Quốc có thể gây ra những tác động sâu sắc đối với nội bộ của mỗi nước.

Dịch bệnh hé lộ những khác biệt sâu sắc giữa Mỹ và Trung Quốc

Một khía cách khác của mối quan hệ Mỹ-Trung cũng đã được phơi bày khi dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona bùng phát, đó là sự không tin tưởng lẫn nhau, hiểu lầm về văn hóa và tâm lý bài ngoại còn tồn tại trong mối quan hệ hai bên.

Virus corona mới gây viêm phổi cấp được cho là bắt nguồn từ một khu chợ ẩm ướt đã dẫn đến những sự chỉ trích về văn hóa và thói quen ăn uống của người Trung Quốc – bao gồm cả đoạn video một người phụ nữ ăn thịt dơi [dơi được cho là vật chủ đầu tiên gây ra bệnh dịch nCoV – ND] dù đoạn video này không hề được kiểm chứng.

Cũng nhân cơ hội này, những người vốn theo đường lối phản đối sự tham gia của Mỹ đối với các vấn đề toàn cầu đang sử dụng nCoV như một cách để kêu gọi đóng cửa biên giới và ngăn chặn người nhập cư.

Thực tế vấn đề trong mối quan hệ Mỹ - Trung không phải bắt nguồn duy nhất chỉ vì nCoV mà nó bắt nguồn từ quan hệ ngoại giao phức tạp và sự can dự của Mỹ và Trung Quốc đối với các vấn đề toàn cầu cũng như khác biệt giữa bản thân hai nước trong suốt nhiều thập kỷ qua.

Bùng phát dịch bệnh do nCoV cho thấy nguy cơ một yếu tố phi nhà nước có thể làm “trật bánh quỹ đạo ngoại giao” đã định của Mỹ và Trung Quốc. Chỉ vài tuần trước, Trung Quốc đã đồng ý mua thêm nông sản và các mặt hàng khác của Mỹ trị giá 200 triệu USD. Với số lượng các ca nhiễm bệnh và số người tử vong vì nCoV tăng nhanh từng ngày như hiện nay, thật khó có khả năng Bắc Kinh sẽ đạt được mục tiêu nói trên.

Tuy nhiên, Mỹ và Trung Quốc qua đợt bùng phát dịch viêm phổi Vũ Hán có thể nhận ra sự cần thiết phải hợp tác trong xử lý khủng hoảng. Khi rơi vào tình huống như vậy, lợi ích an ninh quốc gia của cả Mỹ và Trung Quốc trở nên tương đồng với nhau – để bảo vệ sức khỏe của công dân và ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh

Không giống gần như mọi thành phần khác của mối quan hệ Mỹ-Trung ngày nay, mục tiêu này không loại trừ lẫn nhau. Khi dịch bệnh bị loại trừ, lãnh đạo hai nước có thể sẽ học hỏi được nhiều điều từ nó, bởi vì bày học là rất cần thiết để đối phó với các mối đe dọa phi nhà nước chắc chắn sẽ còn xuất hiện trong tương lai./.

Bài học xương máu cho Trung Quốc từ dịch SARS đến viêm phổi lạ corona

VOV.VN - Dịch virus viêm phổi chủng mới corona 2019-2020 tiếp tục là bài học xương máu cho Trung Quốc sau đại dịch SARS chết người vào các năm 2002-2003.