Hy vọng sự đổi thay

Cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine diễn ra trong bối cảnh đất nước 50 triệu dân này đang bị tàn phá nặng nề bởi cơn bão khủng hoảng kinh tế. Tổng sản phẩm nội địa giảm 17% trong năm 2009. Thậm chí, nếu không nhận được viện trợ hoặc khoản vay từ IMF, Ukraine cũng không đủ sức để chi trả lương bổng, hoặc thanh toán tiền mua năng lượng của Nga.

Cuộc bầu cử cũng diễn ra trong bối cảnh khủng hoảng chính trường do những bất đồng kéo dài giữa Tổng thống Viktor Yushchenko và Thủ tướng Yulia Tymoshenko mà gần đây nhất là những tranh cãi liên quan đến hợp đồng mua khí đốt với Nga và sự đổ lỗi cho nhau về những khó khăn, thách thức mà quốc gia này đang gặp phải.

Thậm chí, ngày 23/12 vừa qua, Tổng thống Viktor Yushchenko đã lên tiếng đòi giải tán Quốc hội nước này và yêu cầu Thủ tướng Yulia Timoshenko từ chức do những yếu kém trong điều hành. Ông Yushchenko còn đưa ra dẫn chứng rằng việc thực hiện ngân sách năm 2009 là “tồi tệ nhất” trong vòng 18 năm qua khi cho đến cuối năm nay, chính phủ vẫn chưa thể hoàn trả cho các doanh nghiệp 20 tỷ grípna (khoảng 2,5 tỷ USD) tiền thuế giá trị gia tăng và Quốc hội Ukraine chưa thông qua được ngân sách quốc gia năm 2010, trong đó có khoản kinh phí cấp cho cuộc bầu cử tổng thống mới vào ngày 17/1 này.

Còn Thủ tướng Tymoshenko cũng đã từng cáo buộc ông Yushchenko cố tình gây khó, làm rối ren tình hình.

Trong bối cảnh đó, người dân Ukraine, quá chán chường về những xung đột nội bộ và mặt trái của giấc mơ màu cam khi ngả theo phương Tây, mong muốn cuộc bầu cử sẽ chấm dứt 5 năm xung đột chính trường, mang một làn gió mới, một sự thay đổi cơ bản về chính sách đối ngoại.

Điều này thể hiện qua kết quả cuộc thăm dò dư luận cuối cùng trước bầu cử, theo đó Chủ tịch Đảng “Các khu vực” (PR) đối lập kiêm cựu Thủ tướng Ukraine, ông Victor Yanukovych dẫn đầu với 28-30% số phiếu ủng hộ. Đương kim Thủ tướng Yulia Tymoshenko xếp thứ hai với 13-15% số ý kiến ủng hộ, trong khi 16 ứng cử viên còn lại đều chỉ được dưới 10% số ý kiến ủng hộ. Riêng đương kim Tổng thống Viktor Yushchenko - người hùng của cuộc Cách mạng Cam 5 năm trước, chỉ được chưa đến 5% số ý kiến ủng hộ.

Với kết quả thăm dò trên và việc khoảng 1/3 số cử tri Ukraine chưa dứt khoát sẽ bỏ phiếu cho ứng cử viên nào, cũng cho thấy một điều khác, đó là sự chia rẽ sâu sắc trong đời sống chính trị - xã hội của người dân, bởi họ không thấy một gương mặt mới trên chính trường.

Kể cả 3 ứng cử viên gọi là tiềm năng kể trên cũng là những người cũ với những vấn đề xưa cũ chưa hề được giải quyết. Kết quả thăm dò còn cho thấy trong vòng bầu cử thứ hai, ông Yanukovych sẽ giành 57,3% số phiếu ủng hộ của cử tri và sẽ đắc cử Tổng thống mới, trong khi bà Tymoshenko giành được 39,8% số phiếu ủng hộ.

Hiện nay, cả cựu Thủ tướng Yanukovich và bà Tymoshenko đều đang nỗ lực đưa ra những đề xuất, ý tưởng thuận lòng cử tri hơn trong lúc này, đó là đưa Ukraine gần lại với Nga để Kiev có thể thu được những lợi ích lớn trên lĩnh vực chính trị, kinh tế.

Bà Tymoshenko thức thời đã đề cập đến việc liên minh với ông Victor Yanukovych, để cùng chia sẻ những quyền lực cao nhất tại Ukraine. Nếu liên minh này thực sự lâu bền thì kỳ vọng của cử tri Ukraine vào một kết quả có thể giúp chấm dứt 5 năm xung đột trên chính trường nước này, đồng thời quyết định đường hướng tương lai của đất nước, có thể trở thành hiện thực./.