Quan hệ Trung- Nhật “nóng” lên vì Yasukuni và Senkaku/Điếu Ngư

Nhóm các nhà lập pháp của Nhật Bản đến thăm đền Yasukuni tại Tokyo ngày 17/10 (Ảnh Reuters) 

Các chuyến thăm đã vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, quan hệ Nhật Bản-Trung Quốc chỉ có thể phát triển lành mạnh nếu Nhật Bản đối mặt nghiêm túc với quá khứ và thực hiện cam kết đối với các vấn đề lịch sử. Chính phủ Hàn Quốc cùng ngày ra tuyên bố hối thúc Nhật Bản suy nghĩ nghiêm túc về quá khứ để hướng tới một tương lai tươi sáng.

Ngôi đền 145 tuổi Yasukuni là nơi thờ 2,5 triệu công dân và binh lính Nhật Bản thiệt mạng trong chiến tranh, trong đó có một số tội phạm chiến tranh hạng A trong Chiến tranh thế giới thứ 2. Trung Quốc và Hàn Quốc đều coi ngôi đền là biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản.

Trong một diễn biến liên quan, ngày 18/10, Trung Quốc đã đưa 3 tàu tuần duyên đến vùng biển tranh chấp với Nhật Bản. Động thái này diễn ra sau khi Thủ tướng Nhật Shinzo Abe gửi đồ lễ đến đền Yasukuni. Điều này khiến cho dư luận lo ngại về những căng thẳng phát sinh trong mối quan hệ giữa 2 nước và ảnh hưởng đến khu vực.

2. Đụng độ giữa cảnh sát và người biểu tình tại Hong Kong 

Một người biểu tình phong trào Chiếm Trung tâm cho cảnh sát Hong Kong thấy một tờ báo với hình ảnh cuộc đụng độ ở các quận Mong Kok của Hong Kong, Trung Quốc, ngày 19/10/2014 (Ảnh Reuters) 

Các cuộc đụng độ vào sáng sớm 19/10 giữa người biểu tình và lực lượng cảnh sát ở Hong Kong vẫn đang tiếp tục mặc dù Chính quyền Hong Kong và nhà lãnh đạo biểu tình đã xác nhận sẽ tiến hành đàm phán. Khoảng 400-500 cảnh sát đã được triển khai ở Mong Kok để buộc đám đông phải lùi xa khoảng 20m khỏi một ngã tư trọng điểm. Tuy nhiên, theo Reuters, những người biểu tình cam kết họ vẫn sẽ trụ lại và không rời đi.

Trước đó, rạng sáng 15/10, cảnh sát Hong Kong đã bắt giữ 45 người biểu tình đòi dân chủ và sử dụng bình xịt hơi cay vào những người cố ý chống đối nhằm giải phóng một tuyến phố lớn tại Hong Kong được rào chắn bằng tường bê tông. 

Tuy nhiên, đêm 16/10, khoảng 1.000 người biểu tình đeo kính và mũ bảo hiểm đã tham gia vào việc dựng thêm nhiều hàng rào mới bằng gỗ và các vật liệu khác tại quận Mong Kok, nơi có đông người sinh sống. Chính quyền Hong Kong tuyên bố, cảnh sát đã bắt giữ 26 người biểu tình, trong khi đó 15 cảnh sát cũng bị thương.

3. Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Á- Âu (ASEM) lần thứ 10 tại Milan, Italy

Các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Thượng đỉnh Á-Âu (ASEM), Milan, Italy, ngày 16/10/2014 (Ảnh Reuters)

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman Van Rompuy nhấn mạnh: “Một số sáng kiến quan trọng đang được tiến hành và chúng ta phải khuyến khích sự hợp tác này. Châu Âu cần sự tăng trưởng của châu Á để thúc đẩy nền kinh tế, trong khi Châu Á cần đầu tư và công nghệ của thị trường châu Âu”.

Hội nghị ASEM ngày 17/10 cũng thông qua Tuyên bố Chủ tịch với nhiều quyết định quan trọng, chuyển thông điệp mạnh mẽ của các nhà lãnh đạo ASEM về quyết tâm tăng cường quan hệ đối tác Á - Âu vì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở hai châu lục và thế giới.

4. Thỏa thuận khí đốt có làm "tan băng" quan hệ Nga- Ukraine?

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko (bên phải) nói chuyện với người đồng cấp Nga Vladimir Putin (bên trái), với sự hiện diện của Tổng thống Pháp Francois Hollande (giữa) trong một cuộc họp tại Milan, ngày 17/10/2014 (Ảnh Reuters)

Thỏa thuận này sẽ khiến Nga mở lại việc cung cấp khí đốt cho Ukraine mà Nga đã cắt từ tháng 6 và đảm bảo nguồn cung cho các nước châu Âu trước khi nhu cầu về khí đốt gia tăng nhanh chóng trong những tháng lạnh lẽo trong mùa Đông. Thỏa thuận này cũng bao gồm việc thanh toán hai khoản nợ của Ukraine có tổng giá trị 4,55 tỷ USD. 

Tuy nhiên, theo đánh giá của các nhà phân tích, thỏa thuận về khí đốt vẫn là chưa đủ để thúc đẩy một thỏa thuận lâu dài tại miền Đông Ukraine. Bởi dù diễn ra nhiều cuộc gặp, song lập trường của các bên về vấn đề này vẫn không thay đổi. Ngay cả Tổng thống Ukraine Poroshenko cũng phải thừa nhận, kết quả các cuộc tham vấn không khác gì so với các cuộc gặp tại Minsk và vấn đề lớn hiện nay vẫn là việc thực thi thỏa thuận.

 5. Cuộc chiến chống Tổ chức IS còn nhiều gian nan

Khói bốc cao sau các cuộc tấn công tại Kobani (Syria), giữa người Kurd Syria và phiến quân IS, nhìn từ một đỉnh đồi ở ngoại ô Suruc, tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria (Ảnh AP)

Một số nhà phân tích cho rằng những nỗ lực không kích của Mỹ nhằm hỗ trợ các tay súng người Kurd ở Kobani sẽ chỉ “như muối bỏ bể” nếu không có sự hậu thuẫn của đồng minh chủ chốt tại khu vực là Thổ Nhĩ Kỳ.

6. Dịch Ebola lan rộng và vô cùng nguy hiểm 

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã giao trọng trách chống dịch Ebola cho lãnh đạo hàng đầu Đảng Dân chủ Ron Klain, ngày 18/10/2014 (Ảnh Wochit)

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, kể từ khi bùng phát đến ngày 15/10, trên thế giới đã có 8.914 trường hợp nhiễm virus Ebola và 4.447 ca trong đó đã tử vong. Tổ chức này cũng cảnh báo, số ca nhiễm bệnh ở khu vực Tây Phi sẽ vượt con số 9.000 trong tuần này. Trong khi đó, Trợ lý Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới Bruce Aylward cho biết tỷ lệ tử vong đang không ngừng tăng lên ở 3 quốc gia ổ dịch ở Tây Phi là Liberia, Sierra Leone và Guine. 

Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố Mỹ đang dồn mọi nguồn lực nhằm xác định nguyên nhân khiến nữ y tá gốc Việt Nina Phạm bị nhiễm bệnh, trong khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ đã thành lập đội phản ứng nhanh để đối phó với Ebola.

Bên cạnh đó, Hội Chữ thập Đỏ quốc tế hối thúc cộng đồng quốc tế ít tập trung hơn vào những biện pháp như đóng cửa sân bay, mà nên chú ý nhiều tới việc nâng cao nhận thức cho người dân cách đảm bảo vệ sinh, tránh những hình thức chôn cất không an toàn đối với nạn nhân thiệt mạng do Ebola.

Bắt đầu từ ngày 20/10, Chính phủ Canada sẽ cấp 800 lọ vaccine đã qua thử nghiệm lâm sàng chống Ebola cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Geneva, Thụy Sỹ.

  7. Sập hầm thông gió trong buổi hòa nhạc ở Hàn Quốc, 16 người tử vong

Lực lượng chức năng đưa nạn nhân bị thương sau vụ sập hầm thông gió vào bệnh viện (Ảnh AFP) 

Ngày 17/10, khoảng 700 người đã tập trung tại khu vực nhà hát ngoài trời U-Space phía nam thủ đô Seoul, Hàn Quốc, để xem buổi biểu diễn của một nhóm nhạc nữ nổi tiếng của Hàn Quốc. Mái che hệ thống thông gió bất ngờ bị sập, làm ít nhất 16 người thiệt mạng và 10 người khác bị thương. Trong khi đang cứu hộ, một người lính cứu hỏa cũng bị thương do bị gạch đã rơi vào người. 

Sáng 18/10, người đàn ông 37 tuổi hiện đang làm việc tại Viện Phát triển Khoa học và Công nghệ Gyeonggi được cho là đã chết vào khoảng 7h sáng 18/10. Thông tin ban đầu cho biết, người đàn ông này đã nhảy từ tầng 10 xuống sau khi bị cảnh sát thẩm vấn đêm 17/10.

Hôm nay (19/10), cảnh sát đã tiến hành khám xét các cơ sở của báo điện tử Edaily và kênh truyền hình Edaily TV, 2 đơn vị đồng tổ chức sự kiện, để xác minh nguyên nhân vụ tai nạn./.