Thảm kịch ở Địa Trung Hải: EU trước sức ép về chính sách nhập cư

Sau vụ chìm tàu hồi tuần trước làm hơn 400 người nhập cư thiệt mạng, thảm kịch nhập cư mới nhất xảy ra đêm 18/04 có thể làm hàng trăm người thiệt mạng đã làm nóng thêm những lời kêu gọi Liên minh châu Âu phải có biện pháp ứng phó mạnh mẽ hơn đối với cuộc khủng hoảng nhập cư đang ngày càng trầm trọng hơn  tại khu vực Địa Trung Hải.

Hàng trăm người có thể đã chết đuối khi chiếc tàu chở khoảng 700 người di cư bị lật trên biển Địa Trung Hải, phía Nam đảo Lampedusa của Italy đêm 18/4. Lực lượng bảo vệ bờ biển Italy đã triển khai một chiến dịch cứu hộ quy mô lớn để cố gắng tìm kiếm những người sống sót nhưng mới chỉ có 28 người được cứu và 21 thi thể được tìm thấy.

Đây là vụ tai nạn mới nhất xảy ra với những người di cư khi trên hành trình tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn tại châu Âu, song lại chứa đầy rủi ro và đặt châu Âu trước những  thách thức lớn.

Một tàu chở người nhập cư (bên trái) trên biển Địa Trung Hải (Ảnh Reuters)

Theo Thủ tướng Italy Matteo Renzi, Liên minh châu Âu "không thể hành động như thể mỗi thảm kịch đều sẽ là lần cuối".

“Nếu chúng ta không thể giải quyết được tận gốc vấn đề, thì chúng ta sẽ không bao giờ chấm dứt được nó. Mỗi ngày trên Địa Trung Hải, chúng ta lại phải chứng kiến một cuộc thảm sát, lại phải đau lòng khi có quá nhiều người người dường như đã bị chúng ta lãng quên”, ông Renzi nhấn mạnh.

Theo Tổ chức Di cư quốc tế (IOM), khoảng 20.000 người nhập cư đã đến bờ biển Italy trong năm nay. Con số này ít hơn so với bốn tháng đầu năm ngoái nhưng số người chết tăng lên gấp chín lần.  Dự đoán trong năm nay, Italy có thể sẽ phải tiếp nhận tới 250.000 người nhập cư trái phép bằng đường biển, một con số cao chưa từng có trong lịch sử.

Theo chính phủ Italy, sự bất ổn ở Bắc Phi và chiến tranh ở Syria, cũng như Iraq là một trong những nguyên nhân chính khiến dòng người chạy sang châu Âu tị nạn ngày một tăng. Năm ngoái, Italy đã tiếp nhận 170.000 nghìn người nhập cư, hầu hết từ Bắc Phi, bằng tổng số người nhập cư đã đến nước này 3 năm trước đó cộng lại.

Sự gia tăng chóng mặt của dòng người nhập cư đã đẩy Italy vào hoàn cảnh khó khăn, khi các trung tâm tiếp nhận đã ở tình trạng quá tải, trong khi sự phản đối của người dân ngày càng tăng.

Ông Daniel Albanese, một nhân viên cứu hộ tại Italy cho rằng: “Lúc này, các trung tâm tiếp nhận trên khắp cả nước gần như đã đủ chỗ. Và vì thế, nếu làn sóng di cư vẫn tiếp tục đổ về Italy, thì những trại này sẽ đối mặt với nguy cơ quá tải. Có thể nói, lòng sóng di cư mới sau lễ phục sinh đang thử thách toàn bộ hệ thống tị nạn của Italy”.

Việc có hơn 10.000 người nhập cư đổ đến Italy chỉ trong một tuần và thảm kịch nhập cư mới nhất này đã cho thấy mức độ khẩn cấp của tình hình và  đặt các thể chế châu Âu trước  yêu cầu cấp bách phải xem xét lại chính sách của mình.

Hiện có nhiều ý kiến chỉ trích chiến dịch bảo vệ biên giới “Triton” mà Liên minh châu Âu phát động từ đầu năm 2014, cho rằng nó không hiệu quả, cũng như quy mô quá nhỏ khi chỉ tiến hành cứu nạn người nhập cư nếu như nhận được tín hiệu cấp cứu.

Trong cuộc trả lời kênh truyền hình Canal+, Tổng thống Pháp Francois Hollande ngày 19/4 đã yêu cầu tăng cường các phương tiện cho chiến dịch "Triton", đồng thời hối thúc tổ chức một cuộc họp các bộ trưởng Nội vụ và Ngoại giao Liên minh châu Âu để tăng cường những nỗ lực giải cứu và ngăn ngừa các thảnh kịch nhập cư tương tự.

Trong khi đó, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu Federica Mogherini nhấn mạnh, đã đến lúc châu Âu phải đối mặt với những thảm hoạ như thế này. Tất cả các nước thành viên phải chia sẻ trách nhiệm và nếu châu Âu không thể giải quyết thì có thể yêu cầu Liên Hợp Quốc can thiệp.

Dự kiến, Liên minh châu Âu sẽ sớm tổ chức một cuộc họp Ngoại trưởng 28 nước thành viên tại Luxembourg để thảo luận về vấn đề này./.