Thế giới 24h: Iran đưa lục quân vào Syria; Trung Quốc “phản pháo” Mỹ

1. Các quan chức cho hay binh lính Iran đã gia nhập hàng ngũ quân đội Syria và đồng minh Hezbollah tham gia vào chiến dịch tấn công trên bộ ở Aleppo.

Quân nhân Iran. Ảnh: The Times.

Theo tờ Telegraph của Anh, Iran đã gửi hàng trăm binh lính sang Syria dưới sự yểm trợ của hỏa lực không quân Nga để chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ nhằm vào các lực lượng phiến quân chống chính phủ.

Động thái triển khai quân quy mô lớn đầu tiên của Tehran trong nội chiến Syria có thể là nhằm mở đường cho một chiến dịch lớn chống phiến loạn quanh thành phố Aleppo tan hoang vì hơn 4 năm chiến tranh.

Iran là đồng minh thân cận nhất của chế độ Tổng thống al-Assad. Họ cung cấp tài chính cho hoạt động quân sự của quân đội Assad, đồng thời gửi cố vấn quân sự tới chỉ đạo trực tiếp các trận chiến chủ chốt.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Lavrov vừa cho hay, Moscow đang hỗ trợ cho cuộc chiến chống các phiến quân Hồi giáo cực đoan ở Iraq với sự đồng thuận của Baghdad.

Ông Sergei Lavrov hôm 14/10 nói: “Cần thiết phải ủng hộ sự hợp tác giữa chính phủ Iraq và lực lượng người Kurd Iraq trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố. Chúng tôi đang làm điều này với sự cho phép của chính phủ Iraq”.

Ngoại trưởng Nga cho biết, một trung tâm tình báo mới ở Baghdad hiện hoạt động với đội ngũ nhân viên gồm người Nga, Iraq, Iran và Syria vẫn sẵn sàng mở cửa với tất cả các bên quan tâm.

2. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định chiến đấu cơ của Nga tiến gần đến máy bay Mỹ ở Syria ngày 10/10 chỉ để xác định vật thể bay này chứ không có ý hăm dọa.

Máy bay Nga thả bom xuống các mục tiêu IS tại Syria. Ảnh Reuters

Phát biểu ngày 14/10 Duma quốc gia, tức Hạ viện Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, Mỹ đã từ chối cử phái đoàn đến Moscow hoặc tiếp phái đoàn Nga đến Washington để làm việc với nhau về công tác phối hợp không kích của 2 nước và các đồng minh tại Syria. Phía Mỹ chỉ muốn nhất trí ở bước tránh để xảy ra tai nạn.

Giới chức quốc phòng Mỹ và Nga ngày 14/10, đã tổ chức cuộc họp qua video để thảo luận vấn đề tránh va chạm tiêm kích trên bầu trời Syria.

Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, cuộc thảo luận tập trung chủ yếu vào việc áp dụng các biện pháp an toàn cụ thể và đã đạt được tiến triển.

Mặc dù không có thời gian cụ thể, song hai bên đang tiến rất gần tới việc hoàn tất một thỏa thuận ghi nhớ nhằm xây dựng các quy định tăng cường an toàn bay. Thỏa thuận này có thể được ký kết và đưa vào thực thi trong những ngày tới. 

3. Nga và phe đối lập miền Đông Ukraine đã cùng lên tiếng bác bỏ báo cáo của Ủy ban An toàn Hà Lan về nguyên nhân gây ra vụ rơi máy bay MH17.

Những mảnh vỡ còn sót lại của chiếc Boeng 777 bị bắn rơi hôm 17/7/2014 được đưa về Hà Lan để phục dựng. Ảnh Reuters

Người phát ngôn nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, Eduard Basurin ngày 14/10 tuyên bố, nếu máy bay mang số hiệu MH17 bị bắn từ dưới mặt đất thì các bằng chứng và bản đồ đều đã khẳng định chiếc máy bay này chỉ có thể bị bắn từ vùng lãnh thổ khi đó thuộc quyền kiểm soát của quân đội Ukraine.

Trong khi đó, Phó Chủ tịch Cơ quan Hàng không Liên bang Nga Oleg Storchevoy cho biết, Ủy ban điều tra quốc tế do Hà Lan dẫn đầu đã không đưa ra bằng chứng về việc tìm thấy trên thân máy bay các thành phần đặc trưng của tên lửa trong khi thành phần này hoàn toàn khác với những gì nêu ra trong bản báo cáo.

Cũng theo ông Storchevoy, Ủy ban này cũng đã không tiến hành các phân tích cần thiết về thép chế tạo tên lửa Buk và khu vực tên lửa được bắn đi được xác định dựa trên nhưng phân tích không đúng đắn.

Cuối cùng, ông Storchevoy nhấn mạnh, Nga chưa có bằng chứng chắc chắn khẳng định máy bay MH17 bị tên lửa Buk bắn hạ, do đó cuộc điều tra vẫn phải tiếp tục và cần phải do Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế thuộc Liên Hợp Quốc dẫn đầu.

4. Truyền thông Trung Quốc đã công kích Mỹ dữ dội vào hôm 15/10 vì những điều mà họ gọi là “các động thái khiêu khích” ở Biển Đông.

Thời báo Hoàn Cầu - tờ báo đậm chất dân tộc chủ nghĩa của Trung Quốc. Ảnh: Sikerado.

Trước đó Washington cho biết họ mong sớm gửi tàu chiến của mình tới sát các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây dựng phi pháp ở Biển Đông.

Bài báo nói rằng “Trung Quốc không được dung thứ các kiểu vi phạm của Mỹ đối với vùng biển lân cận của Trung Quốc cũng như bầu trời trên các đảo mở rộng đó”. Bài báo nhắc nhở thêm rằng quân đội Trung Quốc nên “sẵn sàng tung ra đối sách tùy theo mức độ khiêu khích của Washington”.

Một số quan chức Mỹ bắn tin về khả năng quân đội Mỹ đưa tàu bè vào khu vực giới hạn 12 hải lý do Trung Quốc tự đặt ra quanh các đảo nói trên. Tờ Thời báo Hoàn Cầu cho rằng động thái này của người Mỹ là một “sự vi phạm lợi ích cốt lõi của Trung Quốc”.

Tờ báo dọa Mỹ như sau: “Nếu Mỹ xâm phạm các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, quân đội Trung Quốc sẽ đứng lên và dùng vũ lực để chặn đứng điều đó”.

5. Sau sự cố thương vụ tàu chiến Mistral, Tổng thống Pháp lại ngỏ ý bán tàu chiến mới cho Nga.

Tổng thống Hollande đến thăm tàu chở trực thăng Mistral. Ảnh: Reuters.

Hãng thông tấn AP đưa tin, bất chấp vụ lùm xùm về tàu chiến Mistral, Tổng thống Pháp Francois Hollande cho biết ông kỳ vọng sẽ bán được những con tàu chiến mới cho Nga trong tương lai.

Gợi ý của Tổng thống Pháp Hollande xuất hiện chưa đầy 2 tháng sau khi Pháp hủy một hợp đồng cung cấp cho Nga 2 tàu chiến chở trực thăng Mistral.

“Về phía Nga mọi thứ ổn rồi. Họ đã nhất trí hủy hợp đồng. Và tôi giờ nghĩ rằng chúng tôi sẽ lại là đối tác của nhau trong thương vụ tàu chiến mới” – ông Hollande đã được AP trích dẫn nói như vậy vào hôm 13/10 khi ông đi thăm xưởng đóng tàu Saint-Nazaire ở phía tây nước Pháp.

Một số ủy viên của Ủy ban Các Vấn đề Quốc tế của Thượng viện Pháp vào tháng 9 cho biết việc Pháp rút khỏi hợp đồng Mistral với Nga là do họ chịu sức ép từ NATO./.