Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo phủ quyết mọi kế hoạch quân sự của NATO

Thổ Nhĩ Kỳ hôm 26/11 ra tối hậu thư với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khi cảnh báo sẽ phủ quyết mọi kế hoạch của liên minh quân sự này nếu không nhận được sự ủng hộ chính trị mạnh mẽ trong lập trường đối với người Kurd tại Syria.

Cờ NATO và Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: NATO.

Không chỉ là lực lượng quân sự lớn thứ 2 trong NATO, Thổ Nhĩ Kỳ còn là quốc gia cầu nối giữa châu Âu và toàn bộ vùng Cận Đông. Bởi thế, bất kỳ sự thiếu hợp tác nào của Thổ Nhĩ Kỳ, cũng khiến NATO gặp khó tại khu vực Địa chiến lược này.

Các nguồn tin cấp cao trong NATO cho biết, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ thị cho đại sứ nước này không ký các kế hoạch của NATO, đồng thời nâng cao tiếng nói trong tất cả các cuộc gặp chính thức và bên lê nhằm buộc liên minh quân sự phải công nhận lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ coi nhóm nổi dậy Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd là khủng bố.

Đưa ra chỉ vài ngày trước Hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 70 năm thành lập khối tại thủ đô London (Anh), lập trường cứng rắn này một lần nữa cho thấy mối bất hòa ngày một sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ và các đồng minh chủ chốt trong NATO, đặc biệt là Mỹ liên quan tới chiến dịch quân sự mới đây của Thổ Nhĩ Kỳ tại Đông Bắc Syria. Đây cũng là một yếu tố nữa gia tăng những khó khăn chồng chất mà NATO phải vượt qua để tìm kiếm sự đồng thuận trong các chủ đề nóng.

Nếu không có sự ủng hộ của Thổ Nhĩ Kỳ, NATO sẽ gặp khó khăn hơn trong việc triển khai các kế hoạch phòng thủ quân sự cho Ba Lan, Litva, Lavia và Estonia, mà theo khối này là nhằm ngăn ngừa các mối nguy cơ từ Nga sau khi Moscow sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014. Một trong số các nguồn tin cho rằng, vô hình chung, không chỉ Thổ Nhĩ Kỳ, mà cả các quốc gia thành viên chủ chốt của NATO đã biến các nước Đông Âu thành “con tin” phục vụ cho các tham vọng địa chính trị của mình. Nguồn tin khác thì cho rằng, đây là cách hành xử gây mất ổn định, trong bối cảnh NATO đang tìm cách vực dậy niềm tin sau những chỉ trích của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng tổ chức này đang trong tình trạng “chết não”.

“Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đều là những thành viên của NATO. Chúng tôi luôn nói với Thổ Nhĩ Kỳ rằng, cuộc chiến chống nhóm nổi dậy đảng Công nhân người Kurd (PKK) và những kẻ khủng bố là cuộc chiến chung. Song rất nhiều trong Lực lượng Dân chủ Syria và những người tham gia cuộc chiến chống IS không đến từ PKK. Vì vậy, tôi nghĩ rằng những gì đã xảy ra trong những ngày qua là một sai lầm nghiêm trọng của phương Tây và NATO trong khu vực.”

Thổ Nhĩ Kỳ, dù là một thành viên NATO, song thời gian qua lại liên tiếp có những bước đi khiến các thành viên NATO “nóng mặt” từ đưa quân sang Syria tấn công vào đồng minh của khối trong cuộc chiến chống IS là lực lượng người Kurd, sau đó lại liên kiết với Nga, đối thủ của khối, để gia tăng quyền kiểm soát đối với các vùng chiếm đóng hay trước đó là quyết tâm mua S-400 của Nga bất chấp cảnh báo “không tương thích” của các đồng minh. Thế nhưng, các lãnh đạo NATO vẫn “phải ngậm bồ hòn làm ngọt” để không bị mất đi một đồng minh chiến lược của khối.

NATO đang rất cần Thổ Nhĩ Kỳ. Bởi không chỉ là lực lượng quân sự lớn thứ 2 của khối, Thổ Nhĩ Kỳ lại nắm giữ lá bài địa chính trị quan trọng khi nhìn ra cả Biển Đen lẫn Địa Trung Hải, là giao lộ của các luồng di cư và là cầu nối giữa châu Âu và toàn bộ vùng Cận Đông.

Tại trụ sở NATO, các nhà ngoại giao vẫn hi vọng, một thỏa hiệp có thể đạt được. Bởi cùng với tối hậu thư này, Thổ Nhĩ Kỳ cũng chờ đợi các nhà lãnh đạo NATO thông qua kế hoạch sửa đổi về hành động quân sự tập thể trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công nhằm vào lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Pháp Macron, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Thủ tướng Đức Merkel và Thủ tướng Anh Johnson dự kiến sẽ gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh tại London vào đầu tháng tới để thảo luận về chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria./.