"Ý kiến của chuyên gia là chất liệu giúp Quốc hội nhìn nhận xem xét các báo cáo"

Chiều 5/5, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì cuộc làm việc với các chuyên gia kinh tế để lắng nghe các đánh giá khái quát về tình hình kinh tế, xã hội năm ngoái và quý 1 năm nay nhằm phục vụ cho kỳ họp Quốc hội thứ 5, Quốc hội khóa XV. 

Trao đổi tại buổi làm việc, các chuyên gia cho rằng, năm 2022, GDP tăng trưởng cao do Việt Nam mở cửa nền kinh tế tương đối sớm; phục hồi nguồn cung như nông, lâm nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, xuất nhập khẩu, tiêu dùng tương đối ấn tượng so với mức nền của năm 2021. Kiểm soát lạm phát tốt góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Bình ổn các mặt hàng quan trọng như xăng dầu, giá lương thực thực phẩm, nhà ở, vật liệu xây dưng.

4 tháng đầu năm 2023, Chính phủ đã nỗ lực tháo gỡ khó khăn, ách tắc về bất động sản, nguồn vốn, y tế; chính sách tài khóa giãn, hoãn thuế cho các doanh nghiệp, kích cầu tiêu dùng, giảm lãi suất; giải ngân đầu tư công được thực hiện quyết liệt hơn; lạm pháp giảm dần; kinh tế vĩ mô ổn định; cơ cấu lại các ngân hàng yếu kém…

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng đã chỉ ra những thách thức của nền kinh tế, đó là môi trường quốc tế đang xấu đi và có yếu tố bất ngờ; trong nước, vấn đề đầu tư công còn khá chậm, trong đó có giải ngân 3 chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phục hồi kinh tế; động lực tăng trường chính chậm lại trong quý 1 và tháng 4/2023 trừ lĩnh vực nông nghiệp; thu ngân sách giảm; thị trường tài chính tiền tệ có những biến động; doanh nghiệp còn nhiều khó khăn, tạm ngừng kinh doanh tăng 21,8% so với cùng kỳ do xuất khẩu giảm, vướng mắt về thủ tục pháp lí; nợ xấu tăng lên; khâu thể chế chậm ban hành cho mô hình kinh doanh mới, tài chính số.

Không khí cải cách hành chính có xu hướng chững lại, quy trình cấp phép còn và cơ chế ra các quyết định hành chính chậm gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp,  người dân.

Các chuyên gia dự báo năm 2023 tăng trưởng thấp và khó đạt mức Quốc hội đề ra; lạm phát trong vùng kiểm soát, cho dù tăng giá điện.

Từ những khó khăn vướng mắc đó, các chuyên gia kinh tế kiến nghị, cần có kịch bản tổng thế các tình huống sẽ xảy ra; sớm chủ động chuyển trạng thái từ điều hành thận trọng sang thích ứng hỗ trợ tăng trưởng và phục hồi; các bộ ngành địa phương thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Quốc hội, Chính phủ trong thời gian vừa qua đặc biệt là các TP Hồ Chí Minh, Hà Nội; Chính phủ ban hành chính sách khuyến khích cán bộ dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm; đẩy mạnh phục hồi đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia.

Trong lĩnh vực chính sách tiền tệ cần tái cơ cấu ngành ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng yếu kém; chú trọng giảm lãi suất cho các doanh nghiệp; giãn, hoãn, giảm thuế; có giải pháp tổng thể hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là cải cách hành chính liên quan đến vốn; có chiến lược, đề án để nâng cao sức chống chịu của nền kinh tế, đặc biệt là kiểm soát rủi ro về chính sách tài chính, sớm xây dựng khung xử lí khủng hoảng.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh cần ổn định vĩ mô, vấn đề xử lí khủng hoảng tránh cực đoan; thực hiện các giải pháp tận dụng các Hiệp định Thương mại thế hệ mới; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; đưa vào hệ thống giáo dục liên quan đến tài chính cá nhân, tiêu dùng; đặc biệt cần có luật bảo vệ tiêu dùng tài chính.

Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sự chuẩn bị công phu và trách nhiệm của các chuyên gia, với những phát biểu thẳng thắn, mang tính xây dựng rất cao, thể hiện tâm huyết về vấn đề chung.

"Chúng tôi đánh giá cao các ý kiến mang tính khoa học cũng như thực tiễn. Chúng tôi đọc, nghiên cứu kỹ lưỡng các nội dung này. Đây là nguồn chất liệu để giúp cho các cơ quan Quốc hội nhìn nhận trong quá trình xem xét, thẩm tra các báo cáo của năm nay, góp phần vào việc chung của đất nước", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội cần nhận diện cả khách quan và chủ quan. Theo đó, tình hình kinh tế-xã hội nước ta có sự tác động từ những khó khăn bên ngoài, với nhiều cú sốc như ảnh hưởng của dịch Covid-19, suy thoái kinh tế, đứt gãy nguồn cung ứng, xung đột giữa các nước làm ảnh hưởng tới tình hình kinh tế chung của thế giới… Cùng với đó là những khó khăn nội tại của nền kinh tế, trong đó có những nguyên nhân chủ quan cần được mổ xẻ, đánh giá kỹ để giảm thiểu tác động của những yếu tố khách quan.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giao từng cơ quan của Quốc hội có những đánh giá cụ thể về từng lĩnh vực kinh tế-xã hội; làm việc với các bộ, ngành; đánh giá trên cơ sở thực chứng. 

Nhất trí phải có các giải pháp ngắn hạn, trước mắt và các giải pháp lâu dài trên cơ sở đúc kết các bài học kinh nghiệm, Chủ tịch Quốc hội cũng đặc biệt nhấn mạnh bài học rất thấm thía về việc phải tiếp tục nỗ lực, kiên trì cải cách thể chế.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, vừa qua, Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và kể cả Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã yêu cầu các cơ quan phải rà soát lại hết hệ thống pháp luật, chỉ rõ luật nào không tương thích, không tương thích ở điểm nào, khoản nào; chỗ nào chồng chéo, mâu thuẫn; chỗ nào chưa rõ ràng, còn chồng chéo cần phải sửa đổi và sửa đổi theo phương án nào để pháp luật ngày càng hoàn thiện, thực sự kiến tạo sự phát triển.

Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội cũng đang giám sát rất mạnh việc ban hành, thực thi các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là văn bản hướng dẫn thi hành luật. Quốc hội cũng đang áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật và rất khẩn trương trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế.

Bên cạnh đó, cần có những nhận định, đánh giá khách quan và tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, bởi đây là một trong 8 nhiệm vụ chính của năm 2023./.