Yemen gia tăng bất ổn an ninh khu vực do phiến quân Houthi kiểm soát

Theo số liệu chính thức mới nhất từ Yemen, số người thiệt mạng trong 3 vụ đánh bom ở thủ đô Sa'ana và tỉnh Saada hôm 20/3 vừa qua đã lên đến 137 nạn nhân, ngoài ra ra còn có 357 người bị thương.

Các vụ tấn công và bắt cóc gia tăng rõ rệt kể từ khi phiến quân Houthi kiểm soát thủ đô Sa'ana tháng 9 năm ngoái, trong đó có vụ một công dân Pháp và người phiên dịch bị một nhóm phiến quân bộ lạc bắt cóc hôm 24/2 vừa qua và chỉ được trả tự do sau gần một tháng bị giam giữ. 

Các nhà điều tra đang xem xét hiện trường một vụ đánh bom cảm tử ở thủ đô Sa'ana (ảnh: Reuters)

Hôm 18/3 vừa qua, một quan quan chức cấp cao người Houthi Abdul-Karim al-Khaiwani cũng bị tay súng lạ mặt bắn chết tại thủ đô Sa'ana.

Các nhà phân tích chính trị chỉ ra rằng, phần lớn các vụ tấn công trước đây nhằm vào người hoặc địa điểm có liên quan đến các nhóm Houthi và vụ việc mới nhất xảy ra tại nhà thờ Hồi giáo (Hashoush) ở thủ đô Sa'ana là một trong những trụ sở Hồi giáo dòng Shiite của người Houthi.

Người Houthi theo đạo Hồi dòng Shiite nên vốn không hòa thuận với các lực lượng theo dòng Sunni như Al Qaeda, tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hay các phiến quân bộ lạc Sunni ở phía Bắc Yemen.

Tuy nhiên, các nhóm phiến quân người Sunni không đủ sức mạnh vũ trang để đối đầu trực tiếp với người Houthi nên các vụ tấn công ám sát hay bắt cóc là cách tốt nhất để tiêu hao lực lượng của người Houthi.

Có thể nói, lực lượng Houthi có kẻ thù ở khắp mọi nơi, vì thế nhà phân tích chính trị Yemen Abudullah Hussains nhận định, thủ đô Sa'ana có thể tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức an ninh nữa.

“Cuộc chiến chống khủng bố phụ thuộc vào việc thu thập thông tin tình báo và cần phải có một mạng lưới thông tin để biết được động thái của các nghi can khủng bố ở khu vực này. Tuy nhiên, các cơ quan an ninh và tình báo của chính phủ hiện do lực lượng Houthi kiểm soát đang không hoạt động hiệu quả vì thiếu đội ngũ có kinh nghiệm. Điều đó khiến việc tiến hành các vụ tấn công nhằm vào thủ đô trở nên rất dễ dàng”, nhà phân tích Abudullah Hussains cho biết.

Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi ngày 21/3 tuyên bố sẽ đưa Yemen trở lại bối cảnh chính trị trước khi phiến quân Houthi chưa chiếm giữ thủ đô Sa'ana và xây dựng lại hiến pháp, thực thi các kết quả đối thoại dân tộc và tiến hành chuyển tiếp chính trị.

Trong bài phát biểu đầu tiên trên truyền hình kể từ khi thoát khỏi vòng vây của lực lượng Houthi và chạy đến thành phố miền Nam Aden, Tổng thống Hadi yêu cầu phiến quân Houthi rời khỏi thủ đô Sa'ana và các đồng minh của nhóm này phải chấm dứt việc chiếm đóng các cơ quan của chính phủ.

Ông Hadi cũng kêu gọi các đảng phái ở Yemen, bao gồm cả lực lượng Houthi mà ông gọi là “những kẻ âm mưu đảo chính” cũng cần phải tham gia cuộc đàm phát hòa bình tổ chức tại thủ đô Riyadh của Saudi Arabia.

“Tôi kêu gọi tất cả các đảng phái chính trị nhận thức được tính nghiêm trọng của tình hình hiện nay để bỏ qua những quan điểm đảng phái không phù hợp, chủ động tham gia vào các cuộc đối thoại mà tôi đã kêu gọi Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) tổ chức nhằm tìm giải pháp cứu vớt Yemen khỏi tình trạng bạo lực và xác định con đường đúng đắn của tiến trình chính trị”, Tổng thống Hadi nói.

Phiến quân Houthi không trực tiếp đáp lại lời kêu gọi này song trong một tuyên bố, Ủy ban Cách mạng tối cao của lực lượng này kêu gọi tổng động viên các nhóm vũ trang chống lại cái mà họ gọi là “cuộc chiến tranh bẩn” của lực lượng trung thành với ông Hadi.

Cuộc khủng hoảng hiện nay không chỉ đẩy Yemen đến bờ vực nội chiến mà còn tạo điều kiện cho các nhánh khủng bố Al Qaeda gia tăng hiện diện trong các bộ lạc người Hồi giáo dòng Sunni./.