Sẽ khởi tố hình sự nếu trốn đóng, trục lợi từ BHXH, BHYT

Tại cuộc họp báo về việc triển khai đóng BHXH theo quy định mới diễn ra chiều nay (28/12), ông Trần Đình Liệu, Trưởng Ban thu - BHXH Việt Nam cho biết, từ 1/1/2016 Luật BHXH sửa đổi bắt đầu có hiệu lực.

Tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc năm 2016 không thay đổi

Theo ông Liệu, tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc năm 2016 không thay đổi. Cụ thể, người lao động đóng bằng 8% tiền lương tháng đóng BHXH (đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất); người sử dụng lao động đóng bằng 18% tiền lương tháng đóng BHXH (14% vào quỹ hưu trí, tử tuất, 1% vào quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, 3% vào quỹ ốm đau, thai sản). Tổng tỷ lệ đóng là 26% tiền lương tháng đóng BHXH.

Tại cuộc họp báo về việc triển khai đóng BHXH theo quy định mới

Tuy nhiên, viên chức quản lý chuyên trách trong công ty TNHH một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu đóng BHXH theo hệ số tiền lương quy định tại Nghị định số 51 của Chính phủ quy định chế độ tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với thành viên Hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty, kiểm soát viên, tổng giám đốc hoặc giám đốc, phó tổng giám đốc hoặc phó giám đốc, kế toán trưởng trong công ty TNHH một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu”.

Tiền lương tính đóng BHXH giai đoạn 2016 - 2017 có thêm khoản phụ cấp

Ông Liệu cho biết thêm: Đối với người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, từ ngày 1/1/2016 đến 31/12/2017, tính đóng BHXH theo mức lương và phụ cấp ghi trong hợp đồng lao động. Như vậy, so với quy định trước đây, tiền lương tính đóng BHXH giai đoạn 2016 - 2017 có thêm khoản phụ cấp lương.

Từ ngày 1/1/2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác ghi trong hợp đồng lao động. Tiền lương ghi trong hợp đồng lao động bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác do doanh nghiệp tự xây dựng làm căn cư thỏa thuận, ghi trong hợp đồng lao động và trả lương cho người lao động theo quy định của pháp luật.

So với quy định tại Luật BHXH năm 2006, các điểm mới theo quy định này là: Người lao động trong doanh nghiệp nhà nước hưởng lương theo hệ số theo Nghị định số 205/2004/NĐ-CP ngày 24/12/2004, trước năm 2016 đang đóng, hưởng BHXH theo hệ số, từ ngày 1/1/2016 trở đi tính đóng BHXH theo tiền lương ghi trong HĐLD như những người lao động làm việc trong doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, bình đẳng giữa 2 khu vực.

Tiền lương đóng BHXH từ ngày 1/1/2016 là tiền lương ghi trong hợp đồng lao động gồm thêm phụ cấp lương và từ ngày 1/1/2018 thêm cả các khoản phụ cấp khác.

Ngoài ra, Luật cũng quy định về mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Đó là cán bộ xã không chuyên trách (thực hiện chế độ hưu trí và tử tuất); người đi lao động có thời hạn ở nước ngoài (không nhất thiết đã tham gia BHXH trước khi đi); người lao động theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 1 đến 3 tháng (từ năm 2018); lao động là người nước ngoài.

Ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH cho biết: mục tiêu quan trọng của Luật BHXH là tìm mọi cách, mọi biện pháp mở rộng đối tượng tham gia BHXH để đời sống của người dân, đặc biệt là người về hưu được đảm bảo. Bên cạnh đó, đây còn là quá trình điều chỉnh đóng bảo hiểm để bảo đảm bền vững Quỹ bảo hiểm, chính sách bảo hiểm; đổi mới tổ chức thực hiện, tăng cường đổi mới quản lý nhà nước, có chế tài để bảo đảm những doanh nghiệp sử dụng lao động đóng bảo hiểm cho người lao động. Sẽ có thông tư hướng dẫn cụ thể việc đóng BHXH mới. Theo ông Huân, trước mắt, tháng 1/2016 BHXH có thể vẫn thu theo bảng lương cũ, đến hết quý 1/2016 phải thu theo bảng lương được xây dựng mới.

Nợ  đóng BHXH 9.300 tỷ đồng

Trả lời câu hỏi của báo giới về số nợ BHXH và biện pháp xử lý với doanh nghiệp nợ, trốn BHXH, ông Trần Đình Liệu nhấn mạnh: tính đến thời điểm này, số nợ  đóng BHXH là 9.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, càng đến cuối năm, do việc đôn đốc thu mạnh nên đến hết năm nay, số nợ sẽ còn khoảng 5.000-6.000 tỷ đồng.

Ông Liệu nói: “Năm 2016 có nhiều công cụ xử lý về biện pháp xử lý doanh nghiệp nợ, trốn đóng bảo hiểm hơn khi theo Luật BHXH, cơ quan BHXH được phép tranh tra chuyên ngành về những đơn vị đã đóng bảo hiểm và chưa đóng bảo hiểm. Đồng thời, BHXH Việt Nam sẽ phối hợp với cơ quan thuế để rà soát giữa đóng BHXH và quyết toán thuế của doanh nghiệp. Từ 1/7/2016, Bộ Luật hình sự có hiệu lực, trong đó quy định nếu giả mạo hồ sơ, trốn đóng, chậm đóng, trục lợi từ  BHXH hay BHYT đều bị khởi tố hình sự. Như vậy, về mặt pháp luật, Quốc hội đã rất hướng đến người lao động”./.