Xót xa, thương tiếc người nghệ sĩ đa tài Nguyễn Trọng Tạo

Thứ Ba, 11:10, 08/01/2019

VOV.VN - Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo vừa ra đi ở tuổi 72. Với những người xa quê, âm nhạc của ông như sợi dây gắn kết họ với quê hương.

So với sự nghiệp văn thơ đồ sộ thì Nguyễn Trọng Tạo không viết nhiều về âm nhạc. Ông chỉ để lại hơn 100 tác phẩm, trong đó có nhiều bài hát được phổ thơ. Ông viết nhạc khá chậm như để chăm chút cho từng bài hát, giống như những câu chuyện đi vào lòng người yêu nhạc bốn phương.

Nguyễn Trọng Tạo sáng tác ca khúc từ năm 1970 với kiến thức học được từ những lớp Sáng tác âm nhạc ngắn hạn trong Quân đội, đặc biệt là tự học. Trong Kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ông có nhiều tác phẩm được biểu diễn và phát sóng trên Đài Tiếng nói Việt Nam như: “Đất nước Bác Hồ và cuộc hành quân không nghỉ” (tổ khúc hợp xướng), “Cái dốc nó cao”...

Sau năm 1975, ông có nhiều ca khúc được công chúng yêu thích như: “Làng Quan họ quê tôi” (lời phỏng thơ Nguyễn Phan Hách), “Tình ca bên một dòng sông”, “Đôi mắt đò ngang”, “Con dế buồn” (thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường), “Khúc hát sông quê” (lời phỏng thơ Lê Huy Mậu)... Một số tác phẩm của ông đã được trình diễn tại Đức, Nga, Ba Lan, Trung Quốc, Canada, Mỹ...

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo.

Các ca khúc của ông giàu chất thơ, đậm đà âm hưởng dân ca nên gần gũi và mang lại nhiều cảm xúc cho khán giả yêu nhạc. Nhạc sĩ Trần Lệ Chiến nhận định: Đối với những người xa quê, âm nhạc của Nguyễn Trọng Tạo như sợi dây se kết, rút ngắn khoảng cách không gian, thời gian để họ như gần hơn với cố hương. Bất cứ ai cũng có thể nhớ đôi ba câu hát trong “Làng quan họ quê tôi”, “Đôi mắt đò ngang”, "Khúc hát sông quê”, “Tình ca bên một dòng sông”, “Mẹ tôi”, “Đồng Lộc thông ru”, “Tình ca hoa cúc biển”…

Đặc biệt là “Khúc hát sông quê” với lời thơ của Lê Huy Mậu là một trong những ca khúc quê hương tạo được dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng. Ca khúc này từng được nhiều giọng ca nữ thể hiện như Anh Thơ, Thu Hiền, Phương Thảo...

Trọng Tấn là một trong những nhạc sĩ nam hiếm hoi thể hiện ca khúc này vì quá yêu mến “Khúc hát sông quê”. Anh chia sẻ: “Tôi bị xúc động mạnh trước tình cảm tác giả dành cho dòng sông quê hương. Quê tôi cũng có dòng sông lượn quanh làng. Giống như bao đứa trẻ quê khác, tôi lăn lóc với ruộng đồng, con trâu, bến nước. Đó là những ngày tháng khó khăn nhưng ấm áp. “Khúc hát sông quê” như cuốn phim quay chậm, làm sống lại hồi ức tuổi thơ của tôi”.

Mỗi lần nghe ca khúc, ca sĩ Trọng Tấn lại thấy hình bóng mình trong mỗi ca từ, giai điệu: “Qua nửa đời phiêu dạt, con lại về úp mặt vào sông quê/ Ơi! Con sông dạt dào như lòng mẹ. Chở che con đi qua chớp bể mưa nguồn...”. Với anh, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo là nhạc sĩ của làng quê chỉ với riêng bài hát “Khúc hát sông quê” này.

MV "Khúc hát sông quê" - Trọng Tấn

Một sáng tác khác cũng rất được yêu thích về quê hương của Nguyễn Trọng Tạo là "Làng Quan họ quê tôi", phổ từ bài thơ "Làng Quan họ" của nhà thơ Nguyễn Phan Hách từ năm 1978.

Bài hát này do ca sĩ Thanh Hoa và tốp nữ Đoàn ca nhạc Đài TNVN trình bày, phát sóng lần đầu tiên vào năm 1979. Sau đó, ca khúc được phát trên chương trình "Bài hát theo yêu cầu thính giả" và được dạy hát qua Đài. Đây cũng là bài hát chính thức của Đài Phát thanh - Truyền hình Bắc Ninh. Nhiều ca sĩ đã biểu diễn, in đĩa và được nhiều biên đạo dựng thành tiết mục múa.

Điều đáng nói là, dù viết về quê hương Kinh Bắc nhưng nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo lại là người xứ Nghệ. Thế nhưng, những nốt nhạc của ông đã thấm sâu vào làng quê ngõ xóm của miền quan họ và để một dấu ấn đậm nét cho Bắc Ninh.

Nhà nghiên cứu âm nhạc, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ: “Ca khúc "Làng Quan họ quê tôi" đã đi cùng tuổi thơ của tôi cũng như mỗi người dân vùng Kinh Bắc - Bắc Ninh và Bắc Giang. Quê hương Quan họ Kinh Bắc sẽ luôn nhớ đến anh. Cảm ơn nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo”.

MV "Làng quan họ quê tôi" - Thanh Hoa

Tối 7/1, người nhạc sĩ của làng quê đã qua đời sau một thời gian chiến đấu với căn bệnh ung thư phổi, hưởng thọ 72 tuổi. Ông ra đi để lại niềm tiếc thương cho biết bao thế hệ người yêu nhạc và đồng nghiệp, bạn bè, gia đình.

Nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh chia sẻ: “Thương tiếc một người đồng đội dành cả tuổi thanh xuân cho quân đội, cho thơ, cho nhạc, cho bạn bè. Dẫu biết rằng Nguyễn Trọng Tạo mắc trọng bệnh nhưng gia đình và bạn bè vẫn xót xa thương tiếc một con người tài hoa có nhiều đóng góp cho thơ, cho nhạc, cho cuộc đời này. Mọi người sẽ không quên Tạo. Yên nghỉ Nguyễn Trọng Tạo nhé”.

Ca sĩ Dương Khánh Hòa: “Đau lòng quá anh ơi! Anh đi thật rồi sao... kịch bản của anh vẫn còn đó, lời dẫn chuyện của anh vẫn còn đây, sao anh nỡ ra đi sớm vậy...”.

Với Phạm Phương Thảo, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo là một người xứ Nghệ tiêu biểu, đáng kính: “Ngày em ra mắt tập thơ, anh đến và dành cho em những lời khích lệ chân tình khiến em vui biết mấy. Với em, anh không chỉ là nhạc sĩ, nhà thơ... mà hơn thế, anh là người Nghệ tiêu biểu đáng kính, mộc mạc, chân tình. Cầu cho anh được thanh thản về cõi vĩnh hằng. Vĩnh biệt anh Nguyễn Trọng Tạo”.

Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo và ca sĩ Phạm Phương Thảo.

Nhà thơ Anh Ngọc tiếc thương người đồng nghiệp, đồng đội, đồng hương tài hoa: “Tất cả kỷ niệm vẫn còn mới tinh, tươi rói, thế mà Nguyễn Trọng Tạo đã rời xa chúng ta, "vẫy chào cõi thực để vào hư"... Với những gì đã cống hiến cho đời, nhất định Nguyễn Trọng Tạo sẽ còn sống mãi với chúng ta vì nói như cụ Nguyễn Du: “Những đấng tài hoa, thác là thể phách, còn là tinh anh”. Vĩnh biệt nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo”./.