Những bài hát bất hủ về chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ

VOV.VN - Những bài hát đã góp phần tái hiện chiến thắng Điện Biên "Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", vẫn luôn sống mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam.

Chiến dịch Điện Biên Phủ với chiến thắng vào ngày 7/5/1954 làm nên sự kiện "lừng lẫy 5 châu, chấn động địa cầu”. Theo chân những người lính tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, có không ít những nhạc sĩ, ca sĩ cũng ra tận mặt trận phục vụ bộ đội.

Chứng kiến tận mắt những khó khăn, nguy hiểm và hy sinh mất mát trong chiến tranh, nhiều tác phẩm đã ra đời trong những giờ khắc lịch sử của chiến dịch, sau này trở thành những bài hát bất hủ của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam.

Ảnh tư liệu.

Giải phóng Điện Biên - Đỗ Nhuận

Xuất xứ ra đời của “Giải phóng Điện Biên” đã được nhạc sĩ Đỗ Nhuận ghi chép trong hồi ký “Âm thanh cuộc đời” như sau: “Ngày 7/5/1954, chúng tôi đang cuốc, rải đá, thì vào buổi chiều, một đồng chí liên lạc từ mặt trận đạp xe qua, reo to: “Mường Thanh địch hàng rồi! Giải phóng Điện Biên rồi!”. Tất cả đoàn văn công ngừng tay cuốc, ôm nhau nhảy không cần nhạc đệm… Tôi lại đàn, lại hát.

Đêm hôm đó, tôi ngồi viết bên bếp nhà sàn đỏ lửa, thâu đêm, suốt sáng. Tay búng chiếc violin, mồm cứ i ỉ, sợ làm ồn anh em mất ngủ. Có mấy củ sắn lùi trong bếp than để bồi dưỡng đêm, tôi vừa viết, vừa bóc sắn ăn”.

Bài hát “Giải phóng Điện Biên” đã ra đời từ đó. Kết thúc bài hát, ca từ chợt vút lên thật hào hùng: “Núi sông bừng lên/Đất nước ta sáng ngời/Cánh đồng Điện Biên, cờ chiến thắng tưng bừng trên trời”.

Hành quân xa - Nhạc sĩ Đỗ Nhuận

“Hành quân xa” của nhạc sĩ Đỗ Nhuận là những lời động viên nhẹ nhàng, ngắn gọn, dễ hiểu, chân tình đối với cán bộ, chiến sĩ, giúp họ vượt qua những cuộc hành quân khó khăn, gian khổ: “Hành quân xa dẫu có nhiều gian khổ. Vai vác nặng ta đã đổ mồ hôi… Chí căm thù bởi bọn thực dân nó áp bức. Đời chúng ta đâu có giặc là ta cứ đi…”.

Bài hát làm nổi bật một tuyên ngôn "Đời chúng ta đâu có giặc là ta cứ đi", câu nói tình cờ của người đồng đội trở thành chủ đề xuyên suốt bài hát. Bài hát ra đời chỉ trong một thời gian ngắn, đã trở thành hành khúc bất hủ cho những người lính trên con đường hành quân; vừa đi vừa hát sẽ giảm bớt mệt mỏi, áp lực chiến đấu, thêm niềm tin, sự lạc quan và tinh thần chiến đấu.


Trên đồi Him Lam - Đỗ Nhuận

Khi chiến dịch Điện Biên Phủ chính thức bắt đầu, mở màn bằng trận Him Lam vào chiều muộn ngày 13/3/1954. Chỉ sau 5 giờ đồng hồ chiến đấu, ta đã chiếm được cứ điểm này, tiêu diệt và bắt sống hơn 500 địch quân, hoàn toàn làm chủ cứ điểm Him Lam.

Giữa trận địa còn ngổn ngang xác pháo, xác địch, mùi thuốc súng vẫn còn khét lẹt, Đỗ Nhuận đã sáng tác nên ca khúc “Trên đồi Him Lam”. Bài hát hừng hực khí thế chiến đấu, không chỉ thể hiện ý chí "Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh" của những người lính cụ Hồ mà còn thể hiện khát vọng chiến thắng, khát vọng hòa bình, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần yêu nước của quân và dân ta.

"Hôm qua đánh trận Điện Biên. Chiến hào xuất kích đồi Him Lam ta tiến quân vào. Đột phá tiêm đao tiến đánh vào. Đi mở đường thắng lợi, ba tháng đổ mồ hôi ta tới đây quyết diệt cho hết quân thù...".


Qua miền Tây Bắc - Nguyễn Thành

Nhạc sĩ Nguyễn Thành viết nhạc phẩm “Qua miền Tây Bắc” khi cùng các đồng đội hành quân và dừng chân trên đèo Khâu Vác (cửa ngõ vào Điện Biên). Những khó khăn trên con đường lên Điện Biên, qua những miền Tây Bắc hiện lên sinh động qua những giai điệu, ca từ của bài hát đã cho thấy những khó khăn, gian khổ của bộ đội cụ Hồ.

"Qua miền Tây Bắc núi vút ngàn trùng xa. Suối sâu đèo cao bao khó khăn vượt qua. Bộ đội ta vâng lệnh Cha già, về đây giải phóng quê nhà". Thấp thoáng trong bài hát còn là khung cảnh hoành tráng của thiên nhiên, chất dân giã, hoang sơ của miền Tây Bắc hùng vĩ. Bài hát đã đi vào cuộc sống sinh hoạt đời thường của các chiến sĩ, trở thành một trong những bài hát quen thuộc trên mọi chiến tuyến.


Hò kéo pháo - Hoàng Vân

Một hình ảnh không thể nào quên trong cuộc chiến ở Điện Biên là hình ảnh “Kéo pháo vào - kéo pháo ra”. Nhạc sĩ Hoàng Vân tác giả của bài hát “Hò kéo pháo” đã kể lại: Đêm đêm theo tiếng hò “dô ta nào, hai ba nào, tiếng mõ tre cốc cốc” làm hiệu lệnh dưới ánh trăng, hàng trăm chiến sĩ mặc áo trấn thủ, đội mũ nan cúi rạp người, choãi chân, những bắp tay rắn chắc bám vào dây trão, dây mây, dây song để kéo pháo…

Tất cả những hình ảnh, những âm thanh đó đã tạo nên một bức tranh hùng vĩ, một không khí náo nhiệt hừng hực khí thế quyết tâm làm vang động cả núi rừng Điện Biên. “Hò kéo pháo” đã được nhạc sĩ viết ngay tại mặt trận.

Những ca từ “Dốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao hơn núi; Vực sâu thăm thẳm, vực nào sâu bằng chí căm thù...” vượt lên trên ý nghĩa của một bài hát, nó còn là hình ảnh sống động về một thời kỳ chiến đấu oai hùng trong cuộc kháng chiến thần thánh chống Thực dân Pháp xâm lược của dân tộc ta./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên - điểm hẹn hòa bình”
Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên - điểm hẹn hòa bình”

VOV.VN - Tối 5/5, tại Quảng trường 7/5, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên – điểm hẹn hòa bình”.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên - điểm hẹn hòa bình”

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên - điểm hẹn hòa bình”

VOV.VN - Tối 5/5, tại Quảng trường 7/5, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt “Điện Biên – điểm hẹn hòa bình”.

Điệu múa Sạp và 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
Điệu múa Sạp và 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN - 65 năm qua điệu múa Sạp để lại cho ta một ấn tượng đẹp về ngôn ngữ múa, về giai điệu nhạc.

Điệu múa Sạp và 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Điệu múa Sạp và 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN - 65 năm qua điệu múa Sạp để lại cho ta một ấn tượng đẹp về ngôn ngữ múa, về giai điệu nhạc.

Món nợ của điện ảnh Việt Nam về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ
Món nợ của điện ảnh Việt Nam về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Sau năm 2014-2019, chỉ có một phim tài liệu sản xuất về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ là "Chuyện những người lính già" - đạo diễn Dương Ngọc Hoà. 

Món nợ của điện ảnh Việt Nam về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ

Món nợ của điện ảnh Việt Nam về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Sau năm 2014-2019, chỉ có một phim tài liệu sản xuất về đề tài chiến thắng Điện Biên Phủ là "Chuyện những người lính già" - đạo diễn Dương Ngọc Hoà. 

Khai mạc tuần phim kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
Khai mạc tuần phim kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN - Tuần phim kỷ niệm 65 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ diễn ra từ ngày 24/4 đến 20/5/2019 trên phạm vi cả nước và khai mạc tại tỉnh Điện Biên.

Khai mạc tuần phim kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Khai mạc tuần phim kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN - Tuần phim kỷ niệm 65 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ diễn ra từ ngày 24/4 đến 20/5/2019 trên phạm vi cả nước và khai mạc tại tỉnh Điện Biên.

Triển lãm 39 tác phẩm hội họa về những người chiến sỹ Điện Biên
Triển lãm 39 tác phẩm hội họa về những người chiến sỹ Điện Biên

Công chúng được chiêm ngưỡng 39 tác phẩm trên nhiều chất liệu khác nhau, được 27 họa sỹ sáng tác trong và sau thời gian diễn ra Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Triển lãm 39 tác phẩm hội họa về những người chiến sỹ Điện Biên

Triển lãm 39 tác phẩm hội họa về những người chiến sỹ Điện Biên

Công chúng được chiêm ngưỡng 39 tác phẩm trên nhiều chất liệu khác nhau, được 27 họa sỹ sáng tác trong và sau thời gian diễn ra Chiến dịch Điện Biên Phủ.