Tài năng trẻ văn hóa nghệ thuật: Đãi cát tìm vàng
VOV.VN - Tài năng là vốn quý, cần được “ươm mầm” phát triển. Thực tế ở nước ta những năm qua, việc phát hiện, đào tạo nhân lực tài năng văn hóa nghệ thuật - nhất là các tài năng trẻ - đang gặp nhiều khó khăn và luôn phải đối mặt với nguy cơ thiếu hụt.
Nỗi niềm "tài năng trẻ"
Nghệ sĩ ballet Nguyễn Đức Hiếu được xem là “gương mặt vàng” của ballet Việt Nam với bộ sưu tập đồ sộ hơn 60 Huy chương quốc tế và quốc gia cùng nhiều giải thưởng các loại. Được đào tạo ballet ở Mỹ, Nguyễn Đức Hiếu chọn trở về Việt Nam hoạt động với mong muốn cống hiến thật nhiều cho nghệ thuật nước nhà.
Nhưng, thực tế là không riêng gì anh mà hầu hết các nghệ sĩ ballet tại Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam (nơi anh công tác) đều loay hoay không biết làm gì, khi mà mỗi năm Nhà hát chỉ dựng vỏn vẹn không quá… 2 vở. Theo nghệ sĩ trẻ này, đã có 6 nghệ sĩ ballet trẻ phải xin nghỉ việc sau một năm về Nhà hát làm việc.
"Dường như lúc nào bọn em cũng trong trạng thái loay hoay với câu hỏi: Diễn vở này xong mình sẽ làm gì? Tham gia chạy show hay tiếp tục tập luyện cơ bản để chờ làm vở mới? Bọn em đang thấy thiếu một môi trường - đôi khi không cần hào nhoáng nhưng tần suất phải ổn định, thì mình mới có thêm cơ hội để làm thêm được nhiều vở hay nữa", Nguyễn Đức Hiếu bày tỏ.

Không có điều kiện được làm nghề, không có cơ hội phát huy tài năng ngay ở cái tuổi đang sung sức cống hiến với rất nhiều hoài bão, đam mê - đồng nghĩa với việc không sống được bằng nghề, nhiều tài năng trẻ đã buộc phải “dứt áo ra đi” để tìm kiếm cho mình những cơ hội khác, thậm chí là chuyển ngành. Một sự lãng phí tài năng có thể nói là đầy chua xót.
NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho rằng, “tài năng không đợi tuổi”, do đó, một Quỹ hỗ trợ tài năng trẻ thuộc lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật sẽ là bệ đỡ, chất xúc tác cần thiết để các tài năng trẻ hiện thực hóa được phần nào đam mê, khát khao cống hiến, tránh lãng phí nhân tài.
"Bên cạnh đó cũng cần quan tâm đến công tác xã hội hóa, làm sao để tạo thêm nhiều cơ chế, chính sách... Bởi thực tế là đã có rất nhiều tài năng trẻ trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật được chắp cánh từ các hoạt động xã hội hóa”, NSND Tống Toàn Thắng nêu quan điểm.
Bồi dưỡng tài năng trẻ: Còn nhiều rào cản
Nhiều năm trở lại đây, Đảng, Nhà nước và xã hội đã dành nhiều sự quan tâm, chú trọng đến phát triển văn hóa, nghệ thuật. Tuy nhiên cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, trên thực tế chúng ta vẫn còn có quá nhiều rào cản trong việc khơi nguồn, tạo động lực cho tài năng trẻ phát triển, từ các vấn đề liên quan đến đào tạo, chính sách đãi ngộ của Nhà nước cho đến môi trường làm việc, cơ chế sử dụng nguồn nhân lực trong các đơn vị nghệ thuật…
Theo GS.TS Lê Thị Hoài Phương, Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, để tài năng phát triển đúng hướng và đạt tới trình độ điêu luyện, các “mầm non” nghệ thuật cần phải được đào tạo bài bản trong môi trường văn hóa, nghệ thuật. "Tôi nghĩ chương trình đào tạo cần dành nhiều thời gian hơn nữa cho đào tạo thực hành. Một quy trình phải rất chặt chẽ, bài bản, hỗ trợ lẫn nhau, tương tác lẫn nhau thì công tác đào tạo tài năng trẻ mới được trọn vẹn".
Câu chuyện “bồi dưỡng tài năng trẻ” cũng chính là điều khiến những người làm công tác đào tạo nghệ thuật như họa sỹ Hồ Trọng Minh, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam luôn trăn trở. "Nếu chúng ta không tạo điều kiện, không có được một mảnh đất đủ lớn thì tài năng trẻ sẽ không thể phát triển được. Quan tâm đến nguồn lực bên ngoài là cần thiết, nhưng cũng đừng quên nguồn lực bên trong - đó chính là "tự thân" các tài năng trẻ. Ở đây tôi muốn nói đến vai trò, trách nhiệm của những người làm công tác đào tạo".
Phát hiện năng khiếu là một chuyện, nhưng làm thế nào để các “mầm non nghệ thuật” tiếp tục phát triển, cống hiến, trở thành những tài năng thực thụ lại là chuyện khác. Sẽ là một sự lãng phí vô cùng đáng tiếc nếu chúng ta không thể khai thác, tận dụng nguồn nhân lực này để đầu tư một cách bài bản. Bởi các tài năng trẻ chính là cầu nối đưa văn hóa Việt ra thế giới – nhất là trong thời đại số hiện nay, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ nền văn hóa nghệ thuật nước nhà.