Báo động công tác quản lý đăng kiểm

Chỉ trong nửa đầu tháng 12 này, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã quyết định tạm đình chỉ hoạt động toàn bộ, hoặc một phần hàng loạt trung tâm đăng kiểm trên cả nước do vi phạm quy định.

Tại Tiền Giang, Cục Đăng kiểm tạm đình chỉ hoạt động 1 tháng với Trung tâm Đăng kiểm số 63-03D. Tại Sóc Trăng, Trung tâm đăng kiểm 83-02D bị tạm đình chỉ hoạt động 3 tháng.

Tại Bắc Giang, một phần Trung tâm đăng kiểm số 98-02D và 98-06D bị tạm đình chỉ hoạt động 1 tháng.

Tại TP.HCM, đã có 4 trung tâm đăng kiểm bị đình chỉ hoạt động 3 tháng, gồm: Trung tâm đăng kiểm số 50-07V (quận Tân Bình), số 50-15D (TP.Thủ Đức), số 50-17D (huyện Nhà Bè) và số 50-10D (huyện Củ Chi)…. Với một loạt trung tâm đăng kiểm tại TP.HCM phải tạm đóng cửa để thanh tra, cùng với đó, nhiều đơn vị hạn chế nhận xe đến kiểm định và quy trình hoạt động tại các trung tâm được siết chặt hơn trước, dẫn đến thời gian kiểm định kéo dài khiến số lượng xe dồn lại gây ra tình trạng ùn tắc trong những ngày qua. 

Một số người dân chờ đợi đăng kiểm cho biết: 

"Tôi chạy 2,3 nơi rồi đều đóng cửa, nhiều chỗ đã đóng cửa rồi, thành ra chỉ dồn lại chỗ này, dồn trong bãi mấy trăm chiếc, giờ ngoài đường nữa".

"Nói chung phải đi sớm, thức dậy từ 2 giờ sáng, rồi 3 giờ phải tới đây xếp hàng".

"Do mấy trung tâm khác bị đóng cửa nên dồn về mấy trung tâm còn lại nó đông, thì chờ lấy số thứ tự cũng khá lâu, 4,5 tiếng".

"Sợ chữ, vì xe mình cũng gần hết cho nên mình mới đi chuẩn bị sớm, ví dụ như có trục trặc gì thì mình còn biết".

"Không biết hôm nay có đăng kiểm kịp không nữa, mai hết hạn rồi. Rồi xếp hàng kiểu này không biết chừng nào mới kiểm được đây, đăng kiểm không được thì ra đường sao mà chạy".

Mặc dù phải chờ đợi rất lâu để được đăng kiểm nhưng nhiều người dân rất ủng hộ việc giám sát chặt chẽ trong hoạt động đăng kiểm để tránh nguy cơ tiêu cực trong kiểm định xe cơ giới sẽ tiếp tục tái diễn. Ngoài ra, cơ quan chức năng cùng cần có giải pháp để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc đăng kiểm phương tiện:

"Bây giờ phải làm cho nó có nề nếp để không có vụ chung chi bậy bạ nữa, lòi ra những xe không đạt chuẩn mà nó vẫn qua cửa.

"Phải có thời hạn để cho những xe trong giai đoạn đang thanh kiểm tra này được gia hạn tối đa là được bao nhiêu lâu trên thẻ kiểm định đã hết hạn? Điểm thứ hai, phải giải quyết nhanh gấp rút vấn đề này, chứ bây giờ tình hình này mà kéo dài thì cũng khổ".

Theo Thượng tá Nguyễn Đình Dương (Trưởng phòng Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt Công an TP.HCM), thời gian qua, công an thành phố phát hiện nhiều phương tiện giao thông đường bộ không đảm bảo an toàn kỹ thuật như xe tải, xe ben cơi nới thành, thùng; mâm không đúng kích thước; lốp mòn; biển số mờ...nhưng vẫn được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới.

Thượng tá Dương cho rằng, nếu không kiểm soát chặt chẽ trong hoạt động đăng kiểm sẽ gây tác hại rất lớn: “Hậu quả của việc kiểm định phương tiện, hợp pháp hóa thông số kỹ thuật nó gây tác hại rất lớn, chúng ta thấy trong thời gian qua, các phương tiện tải, phương tiện khách đang lưu thông thì chết máy, rồi không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, dẫn đến hậu quả là tai nạn giao thông. Thứ ba nữa là phương tiện đang lưu thông bị cháy, thấy rất nhiều, hậu quả gây ra ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông".

Vừa qua, công an đã khởi tố và bắt tạm giam lãnh đạo, nhân viên của một số trung tâm đăng kiểm tại TP.HCM và các tỉnh Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre... Thượng tá Trần Thị Kim Lý (Chánh văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM) cho biết, thời gian tới, Công an TP.HCM tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ trách nhiệm những cá nhân, đơn vị liên quan.

"Ngoài 4 hành vi mà chúng tôi đã khởi tố là đưa, nhận và môi giới hối lộ, giả mạo trong công tác thì qua trình điều tra, chúng tôi sẽ tiếp tục làm rõ để xử lý về hành vi là lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Làm rõ về trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong các hoạt động thanh tra, kiểm tra và quản lý của các cơ quan đơn vị liên quan. Xác định tính chất mức độ, sai phạm đến đâu thì chúng tôi sẽ cương quyết xử lý", Thượng tá Trần Thị Kim Lý nói.

Trước tình hình trên, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã ban hành văn bản chỉ đạo các đơn vị bố trí thời gian làm thêm giờ kể cả ngày nghỉ (thứ 7, chủ nhật) để đáp ứng nhu cầu kiểm định của người dân. Đồng thời, Cục đã cử lãnh đạo và đăng kiểm viên có trình độ, kinh nghiệm của một số đơn vị trực thuộc vào TP.HCM để tăng cường hỗ trợ, tránh ùn ứ.

Theo ông Bùi Hòa An (Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM) để tránh ùn ứ tại các trung tâm đăng kiểm, cũng như tiết kiệm thời gian công sức của người dân, nhiều đơn vị đã phát phiếu hẹn theo khung giờ để người dân chủ động thời gian. Thành phố cũng đề xuất các trung tâm đăng kiểm ở địa phương lân cận hỗ trợ nhằm giảm áp lực cho các trung tâm của tại TP.HCM.

“Để tránh việc ùn ứ thì chúng ta phát huy những công cụ, chúng tôi sẽ phát phiếu hẹn giờ, sử dụng các công cụ số hóa hiện nay đang có, nhắn tin cho khách hàng, để khách hàng có cân nhắc về mặt thời gian khi đến Trung tâm đăng kiểm. Trong vài ngày tới thì câu chuyện ùn ứ ở các trung tâm đăng kiểm sẽ đỡ hơn nhiều”, ông Bùi Hòa An nói.

Trước những lùm xùm vừa qua, Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa ban hành quyết định thành lập Tổ công tác do lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam làm Tổ trưởng, lãnh đạo Phòng Kiểm định xe cơ giới làm Tổ phó và mời đại diện Thanh tra Bộ GTVT, Sở GTVT địa phương tham gia để tăng cường công tác quản lý Nhà nước; kiểm tra, phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực, vi phạm quy định trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới.

Đây được xem là một động thái nhằm siết chặt hơn nữa đối với hoạt động đăng kiểm, qua đó nâng cao chất lượng phương tiện khi tham gia giao thông.

Những ngày này, nếu có theo dõi các phương tiện thông tin đại chúng hay các nền tảng mạng xẽ hội về ô tô thì chắc quý vị sẽ dễ dàng nhận ra từ khóa nóng nhất chính là “đăng kiểm”. Thật vậy, với những chủ phương tiện hay lái xe sắp hoặc đã đến hạn đăng kiểm thì khoảng thời gian này không khác gì “năm xui tháng hạn”.

Nếu như trước đây, người đi đăng kiểm chỉ mất từ 1 – 2 tiếng thì giờ đây họ phải mất cả ngày thậm chí là vài ngày để giúp chiếc xe của mình đủ điều kiện ra đường. Việc nhiều trung tâm đăng kiểm tại khu vực phía Nam bị đình chỉ hoạt động, nhiều lãnh đạo, cá nhân bị điều tra khởi tố vì các sai phạm trong công tác đã khiến quá trình kiểm định phương tiện bỗng dưng “dài thăm thẳm”.

Không phải đến bây giờ khi lực lượng chức năng vào cuộc thì những sai phạm trong công tác đăng kiểm mới bị phanh phui, mà từ rất lâu rồi cánh tài xế, chủ xe đã truyền miệng với nhau về những chiêu thức “làm luật” hòng giúp những chiếc xe mòn phanh, yếu lốp, cơi nới kích thước…có thể qua được ải đăng kiểm.

Chỉ ra để thấy những sai phạm theo kiểu “con voi chui lọt lỗ kim” đã tồn tại lâu nay trong lĩnh vực đăng kiểm, song vì nhiều lý do khác nhau mà đến bây giờ mới bị phát hiện.

Thời gian qua, công tác kiểm định phương tiện cơ giới đã được xã hội hóa với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp tư nhân. Với 107/174 trung tâm đăng kiểm do doanh nghiệp và cá nhân đầu tư trong vài năm trở lại đây cho thấy sự phù hợp của chủ trương này.

Tuy vậy, mặt trái dẫn đến sai phạm trong công tác đăng kiểm cũng từ đây mà ra khi các trung tâm đăng kiểm thay vì tập trung cho chất lượng lại chạy theo lợi nhuận mà tiết giảm thậm chí bỏ qua một số tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình kiểm định để giữ chân khách hàng.

Dù đơn vị chủ quản là Cục Đăng Kiểm đã tăng cường công tác giám sát bằng nhiều phương thức khác nhau trong đó có cả các giải pháp về công nghệ như camera giám sát hay tự động hóa các quy trình…song tiêu cực vẫn chưa thể bị triệt tiêu khi các công đoạn kiểm tra vẫn do bàn tay con người thực hiện.

Đó là chưa kể chính thói quen “để quên tiền trong cabin” của một bộ phận chủ phương tiện, tài xế đã tiếp sức cho tiêu cực tồn tại trong suốt một thời gian dài.

Cần phải khẳng định rằng, đăng kiểm phương tiện cơ giới là một hoạt động hết sức quan trọng để đảm bảo an toàn cho hoạt động giao thông hàng ngày. Việc đảm bảo chất lượng đăng kiểm phương tiện cần phải được xem là trách nhiệm là nghĩa vụ chứ không phải là công cụ để làm giàu cho một nhóm lợi ích nào đó.

Do vậy, cần phải mạnh tay hơn nữa để thanh lọc những cá nhân, tập thể vi phạm trong công tác đăng kiểm, qua đó không để nối dài thêm những nỗi đau về tai nạn giao thông cho cộng đồng, cho xã hội./.