Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ:

Bến Âu Lâu huyền thoại

VOV.VN -Bến Âu Lâu lịch sử mãi mãi là biểu tượng của tinh thần quyết chiến, quyết thắng

Trong chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử, Đảng bộ, nhân dân các dân tộc và lực lượng vũ trang tỉnh Yên Bái tự hào đã có những đóng góp xứng đáng cả về nhân lực, vật lực. Trong đó, đặc biệt phải kể đến những ngày đêm kiên cường, không quản gian lao trên bến Âu Lâu huyền thoại, cửa ngõ đi vào chiến dịch. 

Thực hiện mở rộng tuyến đường 13 từ Việt Bắc qua Yên Bái lên Tây Bắc theo nhiệm vụ Trung ương giao, từ tháng 8 đến hết tháng 10 năm 1953, tỉnh Yên Bái đã huy động gần 125.000 lượt người, phối hợp chặt chẽ với lực lượng công binh ngày đêm xẻ núi, phá đá, bắc cầu, làm mới và sửa chữa 188km đường. Cùng với nhiệm vụ mở đường, quân và dân Yên Bái phải bảo đảm giao thông thông suốt từ hậu phương tới mặt trận, trong đó có bến phà Âu Lâu, nơi đưa các loại vũ khí hạng nặng như: pháo mặt đất, pháo cao xạ, xe ô tô chở đạn dược, khí tài quân sự vượt sông Hồng vào tiếp viện cho chiến trường Điện Biên Phủ.

Tượng đài di tích lịch sử Bến Âu Lâu


Từ 11/1953 - 5/1954, thực dân Pháp tập trung bắn phá ác liệt bến Âu Lâu suốt 200 ngày đêm với 2.700 tấn bom đạn. Để đảm bảo giao thông, vừa chống trả địch, tỉnh Yên Bái vừa huy động nhân dân trong vùng tập trung vật liệu bắc cầu phao qua sông, đồng thời tăng tần xuất những chuyến phà. Chỉ trong một thời gian ngắn, với những nỗ lực tuyệt vời, mỗi chuyến phà qua sông từ 30 phút giảm xuống còn 15 phút, từ chỗ đưa 8 - 9 xe qua sông một đêm lên tới 30 - 50 xe một đêm, có đêm đạt tới 93 xe qua phà. Tốc độ vận tải cho chiến trường từ 3km/giờ tăng lên 13km/giờ…

Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi đi qua đây đã biểu dương tinh thần sáng tạo, khắc phục khó khăn gian khổ ác liệt để hoàn thành nhiệm vụ của lực lượng đảm bảo giao thông Yên Bái. Ông Phạm Trung Tốn là một trong những người trực tiếp điều khiển những chuyến phà năm ấy. Gặp lại ông những ngày này tại xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái thấy ông vẫn rất khỏe mạnh và minh mẫn. Những kí ức trong ông vẫn rõ nét như mới chỉ diễn ra ngày hôm qua. "Buổi chiều khoảng hơn 4 giờ, nhân dân hai bên bờ đông vui, nào là phà máy, thuyền nan chở pháo, vũ khí, dân công, bộ đội qua sông. Pháo, vũ khí hạng nặng chủ yếu là đi phà và đi ban đêm. Lúc ấy máy bay địch thả biệt kích, thả pháo sáng nhưng anh em không sợ"- Ông Tốn nhớ lại.

Bến Âu Lâu là nơi đoàn xe đạp thồ T20 nổi tiếng của tỉnh Phú Thọ với 100 người thường xuyên chở gạo từ Yên Bái sang nhập kho ở chân đèo Pha Đin. Nơi các chiến sĩ trung đoàn “Tất thắng” đưa những khẩu trọng pháo hạng nặng 105 ly tiến vào mặt trận Điện Biên Phủ. Nơi Đại đoàn Bến Tre với những khẩu pháo lớn và những chiếc xe GMC chiến lợi phẩm của Chiến dịch biên giới được ngụy trang hành quân qua... Cùng với đó là biết bao vũ khí đạn dược, các phương tiện cơ giới đi vào mặt trận. 

Tính từ tháng 4/1952 cho tới khi kết thúc Chiến dịch Điện Biên Phủ, đã có tới 300.000 tấn vũ khí, lương thực, thực phẩm cùng hàng vạn lượt bộ đội, dân công qua bến Âu Lâu an toàn. Ngoài những chiếc phà ròng rã vận chuyển, phải kể đến đội quân hàng trăm lái đò, lái thuyền là người dân địa phương. Ban ngày lao động, sản xuất, chăm sóc bộ đội, ban đêm lại hăng hái ra bến Âu Lâu chở bộ đội và phương tiện, vũ khí qua sông.

Ông Đặng Ngọc Chi, 87 tuổi ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái, từng là chính trị viên Đại đội 395, Tiểu đoàn 89, Trung đoàn 36, Đại đoàn 308 đến nay vẫn còn nhớ rõ những ngày hành quân qua Âu Lâu 60 năm trước. Ông Chi kể: "Lúc ấy chỉ có mỗi con đường từ bến sông lên, địch bắn phá, cày hết ngày này qua ngày khác. Chúng tôi được hàng trăm chiếc thuyền của bà con trong khu vực Âu Lâu đưa qua. Chỉ trong hơn 1 tiếng đồng hồ mà cả trung đoàn đã qua được sông để đi vào chiến dịch…".

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, tỉnh Yên Bái huy động hơn 31.600 lượt dân công, trung bình cứ bốn người dân thì có một người đi phục vụ chiến dịch. Một xã nhỏ như Âu Lâu có chưa đầy 300 hộ mà có 300 lượt người đi dân công lên chiến trường. Những người ở lại địa phương thì ra bến sông trực tiếp chiến đấu, vận chuyển bộ đội, vũ khí vào chiến trận. Chị em phụ nữ khi ấy tham gia rất đông, vừa chăm lo gia đình, chăm sóc thương binh, tối về lại ra bến sông chèo đò phục vụ chiến đấu.

Bà Nguyễn Thị Phê, 85 tuổi ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái nhớ lại: "Cả đoàn thuyền chúng tôi có tới mấy trăm chiếc. Ban ngày thì đưa thuyền đi nấp, ban đêm mới ra vận chuyển. Nguy hiểm cũng làm, phải vững tâm mà làm".

Chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi, quân và dân Yên Bái nhận được tặng thưởng Huân chương Chiến công. Bến Âu Lâu đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia năm 2012. Bên cạnh dòng sông Hồng yên ả, thanh bình, nhân dân Yên Bái xây dựng tượng đài “Bến Âu Lâu lịch sử” với hình tượng người thợ phà tay giữ mỏ neo, một phụ nữ tay nắm chắc mái chèo và một anh bộ đội trong khí thế hào hùng. Dưới tượng đài, nhân dân Yên Bái phát huy truyền thống anh hùng, xây dựng tỉnh Yên Bái ngày một giàu đẹp, những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của tỉnh đạt trên 11%, thu nhập bình quân đầu người năm 2013 đạt gần 20,2 triệu đồng. Đặc biệt xã Âu Lâu và phường Nguyễn Phúc (hai địa phương đầu bến Âu Lâu xưa) đã thay đổi bộ mặt hoàn toàn, cơ sở hạ tầng được đầu tư, đời sống nhân dân ấm no.

Ông Lê Ái Toàn, Bí thư Đảng ủy xã Âu Lâu cho biết, phát huy truyền thống anh hùng, xã đã tích cự tập trung thực hiện các mục tiêu xây dựng xã ngày một phát triển. Tăng cường chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi để tăng thu nhập, khuyến khích nhân dân mở rộng các loại hình dịch vụ, tranh thủ các nguồn đầu tư để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần…

Bến Âu Lâu lịch sử mãi mãi là biểu tượng của tinh thần quyết chiến, quyết thắng; là niềm tự hào của Đảng bộ, nhân dân các dân tộc và lực lượng vũ trang tỉnh Yên Bái./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Nhân chứng người Lào với “Điện Biên Phủ trên không”
Nhân chứng người Lào với “Điện Biên Phủ trên không”

(VOV) - Hàng chục ngàn lưu học sinh Lào lúc bấy giờ đã chứng kiến chiến thắng oanh liệt 12 ngày đêm của nhân dân Việt Nam.

Nhân chứng người Lào với “Điện Biên Phủ trên không”

Nhân chứng người Lào với “Điện Biên Phủ trên không”

(VOV) - Hàng chục ngàn lưu học sinh Lào lúc bấy giờ đã chứng kiến chiến thắng oanh liệt 12 ngày đêm của nhân dân Việt Nam.

“Điện Biên Phủ trên không” và nỗi trăn trở của các cựu binh
“Điện Biên Phủ trên không” và nỗi trăn trở của các cựu binh

(VOV) -40 năm trước, họ biết nhau qua một sự kiện đặc biệt. 40 năm sau, chính sự kiện này lại tạo cơ hội để họ gặp lại nhau.

“Điện Biên Phủ trên không” và nỗi trăn trở của các cựu binh

“Điện Biên Phủ trên không” và nỗi trăn trở của các cựu binh

(VOV) -40 năm trước, họ biết nhau qua một sự kiện đặc biệt. 40 năm sau, chính sự kiện này lại tạo cơ hội để họ gặp lại nhau.

Ký ức cầu Mường Thanh và chiến thắng Điện Biên Phủ
Ký ức cầu Mường Thanh và chiến thắng Điện Biên Phủ

(VOV) -59 năm đã trôi qua, nhưng ký ức hào hùng, vẻ vang về chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên...

Ký ức cầu Mường Thanh và chiến thắng Điện Biên Phủ

Ký ức cầu Mường Thanh và chiến thắng Điện Biên Phủ

(VOV) -59 năm đã trôi qua, nhưng ký ức hào hùng, vẻ vang về chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên...

Ra mắt Bộ sách 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
Ra mắt Bộ sách 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Đây là những trang tư liệu qúy, hầu hết do những người trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ viết.

Ra mắt Bộ sách 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Ra mắt Bộ sách 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Đây là những trang tư liệu qúy, hầu hết do những người trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ viết.

Điện Biên Phủ trên không: "Rồng lửa Thăng Long"
Điện Biên Phủ trên không: "Rồng lửa Thăng Long"

(VOV) -B52 tan xác cháy sáng bầu trời, hào khí Thăng Long ánh lên ngời ngời. Rồng ta lao vút tới, vây bắt lũ hung thần khát máu.

Điện Biên Phủ trên không: "Rồng lửa Thăng Long"

Điện Biên Phủ trên không: "Rồng lửa Thăng Long"

(VOV) -B52 tan xác cháy sáng bầu trời, hào khí Thăng Long ánh lên ngời ngời. Rồng ta lao vút tới, vây bắt lũ hung thần khát máu.

"Huyền thoại Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không"
"Huyền thoại Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Chương trình đưa người xem trở về với Hà Nội 12 ngày đêm khi tái hiện từng khoảnh khắc đáng ghi nhớ trong mỗi ngày.

"Huyền thoại Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không"

"Huyền thoại Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Chương trình đưa người xem trở về với Hà Nội 12 ngày đêm khi tái hiện từng khoảnh khắc đáng ghi nhớ trong mỗi ngày.

Điện Biên Phủ trên không: Một dự báo tài tình của Bác
Điện Biên Phủ trên không: Một dự báo tài tình của Bác

Một trong những lựa chọn sáng suốt của Bác Hồ và các đồng chí lãnh đạo ta lúc đó là theo đuổi chiến lược “vừa đánh, vừa đàm”.

Điện Biên Phủ trên không: Một dự báo tài tình của Bác

Điện Biên Phủ trên không: Một dự báo tài tình của Bác

Một trong những lựa chọn sáng suốt của Bác Hồ và các đồng chí lãnh đạo ta lúc đó là theo đuổi chiến lược “vừa đánh, vừa đàm”.

Tưng bừng đêm hội "40 năm Điện Biên Phủ trên không"
Tưng bừng đêm hội "40 năm Điện Biên Phủ trên không"

Tại đêm hội, Ban Tổ chức đã tổng kết và trao giải thưởng cuộc thi tìm hiểu 40 năm chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.

Tưng bừng đêm hội "40 năm Điện Biên Phủ trên không"

Tưng bừng đêm hội "40 năm Điện Biên Phủ trên không"

Tại đêm hội, Ban Tổ chức đã tổng kết và trao giải thưởng cuộc thi tìm hiểu 40 năm chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.

Phát thanh đặc biệt kỷ niệm "Điện Biên Phủ trên không"
Phát thanh đặc biệt kỷ niệm "Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -VOV thực hiện chương trình phát thanh đặc biệt chào mừng 40 năm chiến thắng Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không.

Phát thanh đặc biệt kỷ niệm "Điện Biên Phủ trên không"

Phát thanh đặc biệt kỷ niệm "Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -VOV thực hiện chương trình phát thanh đặc biệt chào mừng 40 năm chiến thắng Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không.

40 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"
40 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Những câu chuyện, những nhân chứng sẽ góp phần tái hiện trang sử hào hùng của quân và dân Hà Nội

40 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

40 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Những câu chuyện, những nhân chứng sẽ góp phần tái hiện trang sử hào hùng của quân và dân Hà Nội

Sư đoàn 361 kỷ niệm chiến dịch Điện Biên Phủ trên không
Sư đoàn 361 kỷ niệm chiến dịch Điện Biên Phủ trên không

(VOV) -Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, cán bộ chiến sĩ sư đoàn 361 tiếp tục phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

Sư đoàn 361 kỷ niệm chiến dịch Điện Biên Phủ trên không

Sư đoàn 361 kỷ niệm chiến dịch Điện Biên Phủ trên không

(VOV) -Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, cán bộ chiến sĩ sư đoàn 361 tiếp tục phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

Hà Nội quyết định thu hồi nhà đất tại 35 Điện Biên Phủ
Hà Nội quyết định thu hồi nhà đất tại 35 Điện Biên Phủ

(VOV) -UBND TP Hà Nội vừa ra Quyết định số 1977/QĐ-UBND thu hồi toàn bộ nhà đất tại số 35 đường Điện Biên Phủ.

Hà Nội quyết định thu hồi nhà đất tại 35 Điện Biên Phủ

Hà Nội quyết định thu hồi nhà đất tại 35 Điện Biên Phủ

(VOV) -UBND TP Hà Nội vừa ra Quyết định số 1977/QĐ-UBND thu hồi toàn bộ nhà đất tại số 35 đường Điện Biên Phủ.

Người Pháp nhìn lại Điện Biên Phủ và Đông Dương
Người Pháp nhìn lại Điện Biên Phủ và Đông Dương

VOV.VN -Chuỗi hội thảo nằm trong khuôn khổ triển lãm “Đông Dương – những mảnh đất và con người 1856 – 1956”.

Người Pháp nhìn lại Điện Biên Phủ và Đông Dương

Người Pháp nhìn lại Điện Biên Phủ và Đông Dương

VOV.VN -Chuỗi hội thảo nằm trong khuôn khổ triển lãm “Đông Dương – những mảnh đất và con người 1856 – 1956”.

Diễn biến Chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu
Diễn biến Chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu

VOV.VN - Lần đầu tiên, quân đội của một nước thuộc địa châu Á đánh thắng bằng quân sự một quân đội của cường quốc Châu Âu.

Diễn biến Chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu

Diễn biến Chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu

VOV.VN - Lần đầu tiên, quân đội của một nước thuộc địa châu Á đánh thắng bằng quân sự một quân đội của cường quốc Châu Âu.

60 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ
60 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ

VOV.VN -Chiến thắng Ðiện Biên Phủ đã gây một tiếng vang lớn chấn động địa cầu, khắp năm châu đều biết đến Ðiện Biên Phủ - Việt Nam.

60 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ

60 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ

VOV.VN -Chiến thắng Ðiện Biên Phủ đã gây một tiếng vang lớn chấn động địa cầu, khắp năm châu đều biết đến Ðiện Biên Phủ - Việt Nam.

Đảm bảo an ninh dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ
Đảm bảo an ninh dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Công an tỉnh Điện Biên đã đồng loạt ra quân với mục tiêu đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn dịp kỷ niệm.

Đảm bảo an ninh dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ

Đảm bảo an ninh dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Công an tỉnh Điện Biên đã đồng loạt ra quân với mục tiêu đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn dịp kỷ niệm.

Giao lưu các thế hệ về "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"
Giao lưu các thế hệ về "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Chương trình  giao lưu giữa tuổi trẻ với các cựu chiến binh tham gia chiến đấu 12 ngày đêm với chủ đề “Viết tiếp bản hùng ca”.

Giao lưu các thế hệ về "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

Giao lưu các thế hệ về "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không"

(VOV) -Chương trình  giao lưu giữa tuổi trẻ với các cựu chiến binh tham gia chiến đấu 12 ngày đêm với chủ đề “Viết tiếp bản hùng ca”.

Hội thảo khoa học về Chiến thắng Điện Biên Phủ
Hội thảo khoa học về Chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Đây là một trong những hoạt động lớn trong dịp kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên  Phủ. 

Hội thảo khoa học về Chiến thắng Điện Biên Phủ

Hội thảo khoa học về Chiến thắng Điện Biên Phủ

VOV.VN -Đây là một trong những hoạt động lớn trong dịp kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên  Phủ. 

Chiến thắng Điện Biên Phủ- sức mạnh thời đại Hồ Chí Minh
Chiến thắng Điện Biên Phủ- sức mạnh thời đại Hồ Chí Minh

VOV.VN -Hội thảo nhằm giáo dục tinh thần yêu nước cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân cả nước.

Chiến thắng Điện Biên Phủ- sức mạnh thời đại Hồ Chí Minh

Chiến thắng Điện Biên Phủ- sức mạnh thời đại Hồ Chí Minh

VOV.VN -Hội thảo nhằm giáo dục tinh thần yêu nước cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân cả nước.

Chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhìn quá khứ, viết tiếp tương lai
Chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhìn quá khứ, viết tiếp tương lai

VOV.VN -Những bài học kinh nghiệm được đúc kết từ chiến thắng này vẫn còn nguyên giá trị để thế hệ tương lai tiếp tục kế thừa.

Chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhìn quá khứ, viết tiếp tương lai

Chiến thắng Điện Biên Phủ: Nhìn quá khứ, viết tiếp tương lai

VOV.VN -Những bài học kinh nghiệm được đúc kết từ chiến thắng này vẫn còn nguyên giá trị để thế hệ tương lai tiếp tục kế thừa.