Bệnh viện Bạch Mai xin dừng thí điểm tự chủ toàn diện

Sáng 18/8, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cùng đoàn công tác của Bộ Y tế đến thăm và làm việc tại BV Bạch Mai.

Báo cáo tại buổi làm việc, ông Dương Đức Hùng,  Chủ tịch Hội đồng Quản lý Bệnh viện Bạch Mai đề cập đến một số khó khăn, vướng mắc tại bệnh viện như nhân viên y tế chuyển công tác, thiếu một số thuốc chuyên khoa và thiết bị y tế cũng như việc thực hiện cơ chế tự chủ.

Về vấn đề nhân viên y tế nghỉ việc, theo ông Hùng nhân viên y tế không bỏ đi làm nghề khác, chỉ chuyển từ bệnh viện công sang tư. Bởi mong muốn của họ là thu nhập ổn định nhưng khối bệnh viện công không đảm bảo được, trong khi bệnh viện tư đảm bảo được thu nhập cho nhân viên do thu cao hơn, không bị ràng buộc bởi các quy định. "Có sự bất bình đẳng giữa công và tư. Vì vậy, chúng ta thay đổi phải thay đổi các quy định. Giai đoạn vừa qua, quá nhiều biến động do dịch bệnh COVID-19, các bất cập lộ ra. Đây là hậu quả việc đó"- ông Đương Đức Hùng cho biết.

Trong cuộc làm việc với Quyền Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Đào Xuân Cơ đề xuất cho Bệnh viện Bạch Mai dừng thí điểm tự chủ theo nghị quyết 33 của Chính phủ để chuyển sang thực hiện tự chủ theo Nghị định 60, tức chỉ tự chủ chi thường xuyên, như vậy sẽ phù hợp với điều kiện thực tế của bệnh viện lúc này.

Bạch Mai là bệnh viện lớn, tuyến cuối tại miền Bắc và là một trong 4 bệnh viện cả nước thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33 (nhóm một). Ba bệnh viện còn lại là Chợ Rẫy, Hữu nghị Việt Đức và Bệnh viện K. Tuy nhiên, đến nay chỉ còn bệnh viện Bạch Mai và K tiếp tục tự chủ tài chính hoàn toàn.

PGS.TS Đào Xuân Cơ cho biết bệnh viện đã hoàn thành đề án tự chủ vào tháng 3 năm nay, gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện. Bệnh viện bắt đầu thí điểm tự chủ toàn diện từ đầu năm 2020, song dịch Covid-19 bùng phát khiến bệnh viện bị phong tỏa từ cuối tháng 3/2020. "Trong suốt hai năm đại dịch vừa qua, bệnh viện hỗ trợ toàn bộ sức người, sức của chống dịch trên khắp cả nước. Số lượng người bệnh đến khám giảm mạnh do dịch bệnh, nguồn thu sụt giảm 50%. Thêm vào đó, bệnh viện thu giá khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định của Bộ Y tế - đa số giá này đã lạc hậu, thu không đủ bù chi. Còn giá khám chữa bệnh theo yêu cầu chưa có khung giá trần từ Bộ Y tế, do đó bệnh viện rất khó quyết định giá hợp lý"- PGS.TS Đào Xuân Cơ cho biết.

Cũng theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, hơn 90% người khám chữa bệnh tại bệnh viện thuộc nhóm sử dụng bảo hiểm y tế, đối tượng chính sách... Trong khi đó, tự chủ tài chính, bệnh viện sẽ phát triển nhiều lĩnh vực có lợi nhuận, giá khám chữa bệnh cao để có kinh phí hoạt động. Các thiết bị y tế đắt tiền khiến bệnh viện phải đi vay hoặc xã hội hóa nhiều. Như vậy, chi phí điều trị của người bệnh tăng lên do phải tính lãi vay vào cơ cấu giá, người bệnh nghèo sẽ thiệt thòi.

Mặt khác, khi thực hiện tự chủ, bệnh viện vẫn không giảm được tình trạng quá tải do số lượng người vượt tuyến điều trị lớn, còn nhiều bệnh viện tuyến dưới không có bệnh nhân.

Về mặt tổ chức, mô hình bệnh viện tự chủ còn nhiều bất cập. Ví dụ, hoạt động của Đảng ủy và hội đồng quản lý chồng chéo; vai trò của hai đơn vị này và ban giám đốc bệnh viện chưa được phân định rõ ràng. Bệnh viện thành lập ban kiểm soát, thanh tra nhưng đều là nhân sự làm việc tại viện, do đó quản lý, đánh giá và đưa ra quyết định sẽ thiếu khách quan, không kiểm soát được hoạt động của bệnh viện. Tổ chức nhân sự nói trên cũng thiếu thống nhất do không xác định rõ ai là người đứng đầu bệnh viện.

Ngoài ra, các quyết định pháp lý ban hành rất chậm khiến bệnh viện lúng túng khi thực hiện, đặc biệt về quy trình đầu tư, mua sắm. Bệnh viện Bạch Mai và tất cả bệnh viện công lập tự chủ phải trả thêm thuế đất, gây khó khăn hơn cho hoạt động, do tiền thuế đất chưa được kết cấu vào giá dịch vụ y tế.

Cũng liên quan đến vấn đề tự chủ, TS Dương Đức Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quản lý Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, các điều kiện cơ bản là tự chủ về tổ chức bộ máy, tự chủ về giá và giao vốn để làm tự chủ. Hiện nay, bệnh viện mới được tự chủ về tổ chức bộ máy, do đó chưa đủ điều kiện và chưa làm đúng nghĩa tự chủ nên cần thay đổi. "Khó khăn mà Bạch Mai gặp phải khi thực hiện tự chủ là bài toán chung của ngành y tế. Giải được bài toán tự chủ của Bạch Mai là giải được bài toán của ngành y tế"- ông Hùng nói.

Đại diện Vụ tổ chức cán bộ, Bộ Y tế nhìn nhận cơ chế tự chủ là xu hướng tất yếu của tất cả đơn vị sự nghiệp, giúp cơ sở y tế phát huy tốt nhất nguồn lực hiện có, nâng cao chất lượng và đời sống cán bộ, nhân viên... Thời gian qua, các bệnh viện khó khăn khi thực hiện tự chủ, Bộ Y tế ghi nhận nguyên nhân liên quan cơ chế và đang dần hoàn thiện.

Tại buổi làm việc, Quyền Bộ Trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho rằng, Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K là 2 đơn vị thực hiện cơ chế tự chủ theo Nghị quyết 33 của Chính phủ và đã có 2 năm thực hiện.

Về đề xuất của đại diện lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai, Quyền Bộ trưởng cho biết, Bộ Y tế sẽ tổng hợp để báo cáo Chính phủ. "Chúng tôi đang giao Vụ Tài chính làm việc với 2 đơn vị đang thực hiện tự chủ của Bộ để đánh giá kỹ, từ đó trình lên Chính phủ"- Quyền Bộ Trưởng nói.

Quyền Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng cho rằng, các vướng mắc đa phần liên quan cơ chế tài chính, vì vậy cũng như Bệnh viện K, Bệnh viện Bạch Mai cần có báo cáo, phân tích các vướng mắc khi thực hiện Nghị quyết 33 và nếu đề xuất chuyển sang thực hiện theo Nghị định 60, cũng cần thêm các hướng dẫn chi tiết./.