Bộ trưởng Nguyễn Quân: Thị trường công nghệ thiếu định chế trung gian

Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân, Đại biểu Quốc hội quan tâm đến việc nước ta chưa có thị trường khoa học công nghệ (KHCN), cũng như những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thị trường này.

Bộ trường Nguyễn Quân cho biết, thị trường KHCN là thị trường ra đời muộn nhất trong các thị trường của nền kinh tế Việt Nam. Thị trường KHCN mới được hình thành sau năm 2000. Năm 2004 Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định về phát triển thị trường KHCN, gần đây nhất năm 2014, Thủ tướng cũng tiếp tục ban hành nghị định nhằm thúc đẩy thị trường KHCN.

Trong thị trường công nghệ có 4 yếu tố nhưng trước đây thường được chỉ quan tâm đến 2 yếu tố bao gồm nguồn cung và nguồn cầu công nghệ. Nguồn cung gồm các sản phẩm của các viện nghiên cứu, các trường đại học, các nhà khoa học, các tổ chức cá nhân và nguồn cầu công nghệ chính là hệ thống các doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân.

Trong những năm gần đây, Bộ KHCN đã nỗ lực trong việc xây dựng các thể chế cũng như môi trường pháp lý cho KHCN thông qua việc xây dựng các đạo luật trình Quốc hội, cho đến nay môi trường pháp lý cho thị trường KHCN về cơ bản đã được hoàn thiện.

Một yếu tố được Bộ KHCN đánh giá còn rất yếu kém đó là việc xây dựng các định chế trung gian trong thị trường công nghệ. Các nhà khoa học không đến được với các doanh nghiệp, các kết quả nghiên cứu không đến được với sản xuất và kinh doanh. Các tổ chức làm dịch vụ trong thị trường KHCN như các tổ chức môi giới, tư vấn, giám định, đánh giá, định giá, kiểm tra, kiểm định… chính vì thế các nhà khoa học không tìm được địa chỉ ứng dụng kết quả của mình, trong khi các doanh nghiệp vẫn đi tìm nguồn công nghệ nhập khẩu tư nước ngoài.

Từ thực tế này, Bộ KHCN xác định cần đẩy mạnh việc xây dựng các định chế trung gian. Trong những năm vừa qua, Bộ KHCN đã tổ chức các sàn giao dịch công nghệ tại nhiều tỉnh thành phố, đây là nơi các doanh nghiệp cùng với các nhà khoa học có thể gặp nhau thông qua các tổ chức trung gian và ban quản lý các sàn KHCN.

Bộ KHCN cũng tổ chức các chợ khoa học và thiết bị quốc tê, quốc gia và khu vực, qua đó các nhà khoa học và các doanh nghiệp cũng đã kí được nhiều hợp đồng chuyển giao công nghệ, giúp cho nhiều doanh nghiệp sử dụng được các công nghệ của Việt Nam.

Hiện nay do khó khăn về ngân sách và biên chế, việc hình thành các tổ chức dịch vụ trung gian trong thị trường công nghệ công lập đang rất khó khăn trong khi tư nhân chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này.

Bộ KHCN cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành một quyết định mới về thúc đẩy thị trường KHCN và có một chương trình quốc gia về phát triển thị trường công nghệ. Từ đó, Bộ KHCN sẽ tìm kiếm nguồn đầu tư để sớm có thể thành lập các đơn vị, các định chế trung gian trong thị trường công nghệ hỗ trợ cho nguồn cung và nguồn cầu./.