Cơ quan, tổ chức nào được phép khai quật hài cốt liệt sỹ?

Tiếp tục thông tin về vụ việc một số người tự xưng là “nhà ngoại cảm” và lợi dụng lòng tin, tình cảm của thân nhân các gia đình liệt sỹ để trục lợi, phóng viên VOV phỏng vấn ông Đào Ngọc Lợi - Phó cục trưởng Cục Người có công - Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về nội dung này.

PV: Thưa ông, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội có biết vụ việc “nhà ngoại cảm” có hành vi lừa đảo, trục lợi trong tìm kiếm hài cốt liệt sỹ?

Ông Đào Ngọc Lợi: Cục Người có công đã phối hợp cùng Chương trình “Trở về từ ký ức” của Đài truyền hình Việt Nam nhiều năm nay. Qua quá trình phối hợp, Cục đã cùng với chương trình phát hiện ra một số dấu hiệu tìm kiếm quy tập có hành vi sai trái.

Bộ Quốc phòng chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tiến hành khảo sát, khai quật mộ liệt sỹ

Cục đã có những văn bản chấn chỉnh và chỉ đạo các Sở Lao động Thương binh và Xã hội quản lý mộ liệt sỹ một cách chặt chẽ và tổ chức lấy mẫu giám định ADN theo yêu cầu của các thân nhân đã có hướng dẫn cụ thể.

PV: Việc nhà ngoại cảm lợi dụng tình cảm, nguyện vọng của gia đình liệt sỹ và có sự hỗ trợ từ Ngân hàng chính sách xã hội có phù hợp với quy định không, thưa ông?

Ông Đào Ngọc Lợi: Theo quy định, Bộ Quốc phòng chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tiến hành khảo sát, khai quật. Còn các tổ chức, cá nhân nếu có phát hiện ra hài cốt liệt sỹ hoặc mộ liệt sỹ thì báo cáo cho cơ quan quân sự tiến hành khai quật. Việc làm đấy là không đúng quy định.

PV: Vậy khi thực hiện việc tìm kiếm hài cốt liệt sỹ và thuê nhà ngoại cảm, Ngân hàng chính sách xã hội có tham vấn ý kiến của Bộ không thưa ông? - Ông Đào Ngọc Lợi: Không, họ không xin ý kiến cũng không có báo cáo gì. Họ chỉ liên hệ trực tiếp với các địa phương và Ngân hàng Chính sách cùng với nhà ngoại cảm đến khai quật.

Việc này chúng tôi đã đề nghị với cơ quan công an điều tra việc tìm kiếm của người được cho là “nhà ngoại cảm” Nguyễn Thanh Thúy. Chúng tôi cũng tiếp tục cung cấp những bằng chứng phát hiện được và khi cơ quan công an có yêu cầu.

PV: Có ý kiến cho rằng, thời gian qua Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cũng như cơ quan liên quan chưa làm hết trách nhiệm của mình trong việc hướng dẫn, hỗ trợ các gia đình trong tìm kiếm hài cốt liệt sỹ khiến nhiều gia đình bức xúc. Vậy ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

Ông Đào Ngọc Lợi: Việc này, Cục Người có công đã phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng, đặc biệt là Chương trình “Trở về ký ức” của Đài THVN.

Tuy nhiên, theo tôi có thể là do người dân chưa theo dõi nhiều nên thông tin của cơ quan, đơn vị chưa đến được với người dân.

Ngoài ra, hiện nay rất nhiều gia đình liệt sỹ nôn nóng muốn tìm thân nhân của mình nên trong khi thời gian qua các “nhà ngoại cảm”.

Sau vụ việc này, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương trong việc quản lý mộ nghĩa trang liệt sỹ. Trong Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin thì Bộ Lao động Thương binh và Xã hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Ủy ban nhân dân các tình, thành và cơ quan liên quan tăng cường tuyên truyền dến nhân dân.

PV: Thưa ông, hiện nay cơ quan nào được giao nhiệm vụ thực hiện việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ?.

Ông Đào Ngọc Lợi: Hiện nay Chính phủ đã phê duyệt 2 đề án là Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ do Bộ Quốc phòng chủ trì và Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin.

Hai đề án này đang triển khai. Đề án quy tập hài cốt liệt sỹ hiện nay do Bộ Quốc phòng là cơ quan thường trực, chỉ đạo các cơ quan dân sự và các đội quy tập trực thuộc tiến hành khảo sát, tìm kiếm và quy tập.

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội sẽ phối hợp với Bộ Quốc phòng trong việc khi hài cốt liệt sỹ được tìm kiếm, quy tập có đủ thông tin thì sẽ bàn giao cho địa phương. Còn những hài cốt nào mà có một phần thông tin hoặc thiếu hoàn toàn thông tin thì ngành lao động thương binh xã hội sẽ lấy mẫu để giám định ADN, đưa vào ngân hàng gen thực hiện theo Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin.

PV: Vậy thân nhân gia đình liệt sỹ muốn xét nghiệm ADN để xác định hài cốt liệt sỹ phải tuân theo quy trình như thế nào?

Ông Đào Ngọc Lợi: Từ năm 2011 đến nay, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội giao cho Cục Người có công tiến hành nhận mẫu của các địa phương và thân nhân liệt sỹ có nguyện vọng giám định AND để xác định hài cốt liệt sỹ.

Việc này, Bộ chi phí hoàn toàn cho các gia đình. Chúng tôi cũng có hướng dẫn cụ thể việc làm thủ tục hồ sơ làm giám định gửi Cục Người có công để tiến hành giám định.

Bộ đã có nhiều văn bản gửi các địa phương trong việc quản lý mộ và quản lý nghĩa trang liệt sỹ và những quy định trong việc tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sỹ theo Đề án do Bộ Quốc phòng chủ trì./.

PV: Vâng, xin cảm ơn ông./.