Đêm nằm nghe sông lở

Thôn Lập là nơi sinh sống của 78 hộ đồng bào Cơ Tu với 370 nhân khẩu. Nếu không được di dời kịp thời, nguy cơ sạt lở vùi lấp cả thôn, đe dọa tính mạng người dân là điều không thể tránh khỏi.

Sông Tả Trạch nơi đầu nguồn chảy qua thôn Lập, xã Thượng Nhật nay sạt lở ăn sâu vào bờ từ 10-15m, tiến sát đến mép nhà dân. Sống cạnh bờ sông, ông Hồ Văn Vàng, ở thôn Lập, xã Thượng Nhật hết sức lo lắng khi đêm nằm nghe sông lở ầm ào, phía sau lưng thôn thì quả núi cao dọa đổ ập xuống bất cứ lúc nào. Phía trên thượng lưu cách thôn khoảng 1km là thủy điện Thượng Nhật. Đây là thủy điện mà mùa mưa bão vừa qua liên tục tích nước trái phép, điều tiết nước bất thường về hạ du khiến sạt lở, ngập lụt thêm dữ dội.

Ông Vàng cho hay, mỗi khi mưa lớn là cả thôn từ già trẻ lớn bé đều phải di dời để tránh sạt lở đất. Bởi trước mặt là sông, trên đầu là thủy điện, còn sau lưng thì sợ núi sập.

“Ở đây sông suối bờ toàn sạt lở, ở trên là thủy điện, ở dưới thì người ở đây. Phía trên còn toàn là đồi núi sạt lở. Khi sạt lở dân rất lo, không biết chạy đâu cho ổn định, mùa mưa di dời giãn dân trên thôn 1, cách xa nước và xa núi. Thôn mình ở một thung lũng nhỏ, dân thì đông và sạt lở dân lo lắm”, ông Vàng nói.

Theo báo cáo của chính quyền địa phương, trong các đợt mưa bão vừa qua, khoảng 0,5 ha đất núi đã đổ sập ngay phía sau lưng nhà người dân thôn Lập, xã Thượng Nhật. Khi mưa to gió lớn là thôn Lập gần như bị cô lập bởi tình trạng sạt trượt đất núi xuống đường huyết mạch.

Ông Nguyễn Ngọc Lửa, ở thôn Lập, xã Thượng Nhật, huyện Nam Đông lo lắng, cả thôn có 78 hộ đồng bào Cơ Tu với trên 370 khẩu đang ngày đêm thấp thỏm lo sợ trước tình trạng sạt lở cả phía sông lẫn phía núi đang bao vây thôn bản.

Chính quyền địa phương đã tiến hành khảo sát và ghi nhận tình trạng đứt gãy núi ở thôn Lập. Việc làm hệ thống kè sạt lở chỉ mang tính đối phó tạm thời vì tình hình ở đây quá phức tạp và nguy hiểm. Về lâu dài, huyện Nam Đông kiến nghị tỉnh, trung ương bố trí 120 tỷ đồng di dời dân ra khỏi những nơi nguy cơ sạt lở, trong đó có dự án di dời thôn Lập.

Ông Hoàng Trung Nam, Chủ tịch UBND xã Thượng Nhật, huyện Nam Đông cho biết, hầu hết bà con đều mong mỏi di dời đi nơi khác vì nơi đây thật sự quá nguy hiểm. Trong khi đó, diện tích đất sản xuất cũng không còn bao nhiêu bởi nạn sạt lở bờ sông, triền núi.

Ông Lê Thanh Hồ, Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, hiện nay trên địa bàn huyện có gần 1600 hộ với gần 3600 nhân khẩu sống ở vùng có nguy cơ sạt lở cao, cứ mỗi lần mưa bão là huyện phải sơ tán những hộ này.

“Ở đây xung yếu nhất là ở thôn 2 với 78 hộ của Thượng Nhật vừa trên đầu là thủy điện phía sau nhà thì 2-3 quả đồi rất cao. Hiện nay đối với vùng xung yếu như ở thôn Lập của Thượng Nhật thì đã giao cho thôn và xã xác định lại vị trí để có phương án kêu gọi đầu tư để đưa dân lên để đảm bảo an toàn, tránh tình trạng mỗi lần mưa bão như hiện nay thì phải di dời các hộ này. Việc di dời hết sức khó khăn”, ông Hồ cho hay./.