Chuyên gia lên tiếng về “sạn” trong sách dành cho trẻ em

Sách giáo khoa lại đang trở thành chủ để nóng trên mạng xã hội những ngày qua, khi những hình ảnh chụp lại các trang sách được cho là ngữ liệu trong sách giáo khoa như: “Giã gạo thổi cơm”, “Bắn Tung Tóe”, “Bạn An dũng cảm”, “Bé xách đỡ mẹ”, “Vẽ gì khó”... được lan truyền rộng rãi. Những hình ảnh và thông tin này nhận được rất nhiều sự quan tâm và tạo ra dư luận tiêu cực, bức xúc về chất lượng sách giáo khoa mới.

Trao đổi với phóng viên VOV, GS.TS Phạm Tất Dong cho biết, ông đã thấy trên mạng xã hội có người đăng những trang sách được cho là có “sạn”, trong đó, có những bài dạy trẻ em “khôn vặt”. Những người đăng tải các hình ảnh và thông tin này đã đặt câu hỏi: “Sách đang dạy trẻ em điều gì thế này?”

Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) khẳng định, đây là những nội dung không có trong sách giáo khoa hiện hành đang được giảng dạy tại các nhà trường. Bộ GD-ĐT đã đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra nguồn gốc thông tin trên, đồng thời làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức đăng tải, xuyên tạc này. 

Theo GS.TS Phạm Tất Dong, Bộ GD-ĐT đã yêu cầu các trường không được đưa sách tham khảo vào danh mục sách giáo khoa bán cho học sinh. Sách tham khảo phải căn cứ vào bài học, vào chương trình. Do vậy, nếu sách viết không đúng sẽ phản khoa học. Có những nội dung trong chương trình đã dùng kiến thức mới, do đó, những kiến thức cũ có trong sách tham khảo là không phù hợp. 

“Sách tham khảo cho học sinh mà không đúng với giá trị thời đại, các em học sinh sẽ phản ứng. Ví dụ như câu chuyện “Tấm Cám” ở thời của tôi sẽ rất thích, khi Tấm trả thù được dì ghẻ và Cám độc ác. Nhưng trẻ em hiện nay theo một giá trị khác và giá trị này rất thời đại. Nhiều học sinh ngày nay cho rằng, cô Tấm như vậy là ‘quá độc ác’ khi ‘làm mắm Cám và cho dì ghẻ ăn’…Học sinh ngày nay không chấp nhận giá trị này. Đây là thực tế đúng đắn”, GS.TS Phạm Tất Dong nhấn mạnh.

GS.TS Phạm Tất Dong hoàn toàn đồng tình việc loại bỏ những sách tham khảo, sách cho trẻ em trái với giá trị văn hóa, những sách có những nội dung cũ, giá trị cũ không phù hợp với thời đại. Cũng theo GS.TS Phạm Tất Dong, trẻ em đang ở trong thời đại số, những giá trị cần truyền dạy là kỹ năng sống trong thời đại số, kỹ năng sống trong gia đình thời đại mới… Hơn nữa, học sinh ngày nay phát triển trong thời đại chuyển biến nhanh và các em cần được học tập, trang bị những kỹ năng phù hợp. 

“Những sách như vậy, Bộ GD-ĐT bỏ là hoàn toàn đúng. Vì những sách này dạy trẻ những điều phi văn hóa, phi giá trị. Xã hội thay đổi rất nhanh, do vậy mang tư liệu cũ để giảng dạy là không phù hợp”, GS.TS Phạm Tất Dong nói.

Theo tìm hiểu của phóng viên, bài “Giã gạo thổi cơm” trong cuốn “Nựng nựng nà nà” thuộc bộ “Đồng dao cho bé” của NXB Kim Đồng; bài “Vẽ gì khó” hay “Bé xách đỡ mẹ” trong sách Tiếng Việt 1 bộ sách Công nghệ giáo dục từng được sử dụng trong một số trường theo chương trình cũ.

Sách giáo khoa hiện hành, theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 gồm ba bộ là Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo và Cánh Diều, được đưa vào sử dụng từ năm 2020. Hiện, các khối lớp từ 1 đến 4, 6 đến 8 và lớp 10, 11 đã học theo chương trình và sách giáo khoa mới.