Hà Nội văn minh bắt đầu từ chuyện nhà vệ sinh

Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã tuyên bố lấy ngày 19/11 là Ngày Toilet Thế giới kể từ năm 2013. Đây là ngày giúp mọi người trên thế giới ý thức được tầm quan trọng của hệ thống nhà vệ sinh tới sức khỏe của con người.

Ngay tại Thủ đô Hà Nội, hơn bao giờ hết, tình trạng thiếu và kém chất lượng của nhà vệ sinh công cộng đang rất đáng báo động, ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện mục tiêu xây dựng một Hà Nội sạch đẹp, văn minh. 

Từ thực trạng buồn

Theo thống kê của các công ty quản lý đô thị và môi trường thủ đô, số lượng nhà vệ sinh xây mới trong những năm gần đây tăng lên nhiều tuy nhiên vẫn không đủ đáp ứng cho nhu cầu chính đáng của người dân cả về lượng và chất.

Tốc độ đô thị hoá nhanh góp phần tạo nên diện mạo mới cho thủ đô giàu đẹp hơn, tuy nhiên vấn về nhà vệ sinh công cộng lại chưa được quan tâm đúng mức, chưa bắt kịp quá trình chuyển mình của Hà Nội.

Thực tế cho thấy, Hà Nội hiện nay có khoảng 350 nhà vệ sinh công cộng, phân bố cho các quận nội thành. Tính trung bình mỗi quận hiện chỉ có khoảng 30 nhà vệ sinh công cộng, những nhà vệ sinh này chủ yếu tập trung ở điểm chờ xe buýt, công viên, khu giải trí công cộng, một số ít tập trung tại các khu tập thể, khu dân cư.

Trong khi đó, ở thành phố Bắc Kinh ( Trung Quốc ) hiện nay có 5174 nhà vệ sinh công cộng/ 17 triệu dân, đất nước Singapore có 29.500 nhà vệ sinh công công phục vụ cho 4,5 triệu dân. Nếu so với dân số hiện nay của thủ đô khoảng 7,6 triệu người thì con số nhà vệ sinh trên là quá nhỏ.

Chưa kể nhà vệ sinh công cộng hiện nay phần đa không đảm bảo tiêu chuẩn, vệ sinh kém, không được dọn dẹp, mùi xú uế bốc lên nồng nặc khiến nhà vệ sinh lại thành nơi mất vệ sinh nhất.

Chính vì thế, có một nghịch lý là người ta dễ dàng bắt gặp: người dân tè bậy cách nhà vệ sinh công cộng chỉ… vài bước chân. 

Để giảm thiểu tình trạng vệ sinh cá nhân (tiểu tiện, đại tiện) không đúng nơi quy định, Hà Nội đã có nhiều động thái trong việc thực hiện rà soát và xử lý theo Nghị định 155/2016/NĐ-CP. Nhưng có một điều rất rõ ràng rằng nếu chưa có đáp án cho bài toán kém chất lượng, thiếu số lượng nhà vệ sinh công cộng thì việc mở rộng xử phạt người “tè bậy” chỉ có hiệu quả nhất thời, “cưa phần ngọn” mà thôi.

Tuy nhiên, việc giải quyết “phần gốc” là xây dựng và đưa nhà vệ sinh công cộng vào sử dụng rộng rãi trong nội thành Hà Nội lại không phải là vấn đề đơn giản bởi nhiều yếu tố tác động. Nếu chỉ riêng Hà Nội tự lực thì quả thực đây sẽ là một quá trình dài và con đường đi đến mục tiêu Thủ đô xanh, văn minh, giàu đẹp sẽ còn rất xa.

Chính vì vậy, UBND Thành phố Hà Nội đã vận động xã hội hoá trong xây lắp nhà vệ sinh công cộng; coi việc xã hội hoá là chủ trương quan trọng cần tích cực triển khai, nhân rộng.

Đến hiện thực hoá giấc mơ Hà Nội văn minh 

Năm 2016, UBND Thành phố Hà Nội đã thông qua dự án tài trợ hệ thống 1.000 nhà vệ sinh công cộng, 10 xe bồn chuyên dụng, 50 cây lọc nước công cộng uống trực tiếp, 200 ghế gang đúc phục vụ công ích cho thành phố của Công ty CP Thương mại và Truyền thông Vinasing nhằm giải quyết tình trạng nhà vệ sinh công cộng vừa thiếu vừa xuống cấp trầm trọng, dứt điểm tình trạng xả thải ra môi trường.

Đây được coi là “tin mừng” đối với người dân trên địa bàn thành phố Hà Nội, bởi họ tin rằng dự án này sẽ góp phần thay đổi bộ mặt Thủ đô, tạo dựng một Thủ đô xanh, sạch đẹp, văn minh như mong mỏi của người dân.

Tính đến thời điểm hiện tại, Vinasing đã hoàn thành lắp đặt gần 200 nhà vệ sinh công cộng, dự kiến đến quý III/2018, đơn vị sẽ hoàn thiện toàn bộ 500 nhà VSCC. Nhà VSCC được xây bằng hệ thống khung thép chịu lực. Trần được làm bằng nhôm, dễ lau chùi, thoáng khí và giúp nhà vệ sinh không bị ám mùi.

Thiết bị bên trong nhà VSCC đều đạt chất lượng cao, tiết kiệm điện, nước. Đặc biệt nhà VSCC mới rất tiện ích và thân thiện với nhu cầu sử dụng khi có phòng riêng biệt dành cho nam và nữ, các phòng đều có tay vịn phục vụ người khuyết tật. Ưu điểm lớn của nhà vệ sinh do đơn vị thực hiện là tốn ít diện tích đất và không gây ảnh hưởng tới hệ thống ngầm.

Để đảm bảo kinh phí hoàn thành mục tiêu xây lắp 1.000 nhà VSCC và cây lọc nước, ghế gang; thực hiện công tác duy tu, duy trì, vận hành trong suốt quá trình hoạt động của các nhà VSCC, UBND TP Hà Nội đã đồng ý cho Vinasing được quyền khai thác quảng cáo trên tất cả các cầu vượt bộ hành và cầu vượt cơ giới tại địa bàn thành phố Hà Nội trong thời gian 10 năm.

Đây là dự án được giới chuyên gia kinh tế đánh giá cao bởi hiệu quả kép mà nó mang lại “vừa góp phần tạo dựng Thủ đô sạch đẹp, văn minh; vừa tác động không nhỏ đến nền kinh tế Hà Nội”.

Sở dĩ việc khai thác quảng cáo trên cầu vượt nội đô có sức hút vì chính tính ưu việt của nó. Ngày nay khi các hình thức quảng cáo truyền thống đang chững lại thì quảng cáo biển tấm lớn ngoài trời lại không ngừng lớn mạnh và phát huy tối đa ưu thế của mình, trở thành một kênh truyền thông quan trọng đối với các doanh nghiệp lớn, có uy tín trên thị trường./.