Hàng chục ngàn ha lúa mùa vùng U Minh Thượng thoi thóp chờ mưa

Hiện nay, trà lúa này đang trong giai đoạn làm đòng, trổ bông. Đây là giai đoạn quan trọng, quyết định năng suất, hiệu quả của vụ mùa bởi nếu tiếp tục thiếu nước thì bông lúa sẽ bị xèo, lép hạt. Do đặc thù vùng đất này nguồn nước ngọt chủ yếu phụ thuộc nước mưa nên biện pháp cứu lúa đang là vấn đề rất nan giải.

Tại huyện An Biên, thiệt hại do hạn mặn đã bắt đầu từ vụ hè thu kéo dài đến vụ mùa  hiện nay. Trong đó, vụ hè thu có gần 5.700 ha lúa bị thiệt hại từ 30 – 70%, vụ lúa mùa này có gần 2.800ha bị thiệt hại, trong đó gần 1.800 ha mất trắng. Đặc biệt, do hạn mặn nghiêm trọng nên có khoảng 4.000 ha đất không thể gieo sạ được, nhiều hơn gấp 8 lần so với vụ mùa năm 2014.  

Chị Thị Thủy bên mãnh ruộng  đang khô nước.

Hiệu tại, nhiều cánh đồng lúa khu vực này đang làm đòng, trổ bông vẫn còn giữ được màu xanh nhưng dưới chân ruộng đã bắt đầu khô nước. Những cây nước được khoan giữa đồng để bơm nước ngọt vào ruộng của mùa vụ trước mùa vụ này không phát huy tác dụng. Trong khi đó, nước ở các con sông đều bị nhiễm mặn không thể bơm vào. 

Chưa bao giờ hạn mặn lại gay gắt như năm nay. Hiện tất cả các con sông, kênh rạch ở vùng đất này đều đang bị nhiễm mặn, thấp nhất cũng hơn 2 phần ngàn.

Cánh đồng 2 ha của ông Trần Văn Quốc, ở ấp Thái Hòa, xã Nam Thái A đang trong giai đoạn đồng trổ mà chỉ thấy lác đác vài bông lúa. Có những chỗ lúa không trổ được bông nào. Ông Quốc cho biết: hầu hết diện tích lúa trong ấp đều chết do bị nhiễm mặn, nếu có sống cũng không trổ bông, coi như vụ này mất trắng.

Ông Trần Văn Quốc nói: “Năm nay thời tiết nắng hạn quá nên bà con sạ lúa không đạt kết quả. Nước mặn xâm nhập rồi không rửa đất được nên lúa chết”.

Hiện nay hơn 57.000 ha lúa ở vùng U Minh Thượng đều đang trong tình cảnh tương tự. Hàng ngàn ha lúa ở vùng U Minh Thượng đã được gieo sạ lại lần 2, thậm chí lần 3 nhưng hiện nay trà lúa phát triển không được tốt do đang thiếu nước ngọt. 

Diện tích thiệt hại do nhiễm mặn tăng lên hằng tuần. Đến tuần này diện tích nhiễm mặn đã tăng lên hơn 14.800ha, tăng gần 6.000 ha so với tuần trước. Trong đó hơn 5.700 ha lúa bị mất trắng. Mặc dù đã dự trù được tình huống này, ngành nông nghiệp đã chỉ đạo xuống giống sớm, vận động người dân trữ nước ngọt trong các ao, rạch nhưng vẫn không cứu vãn được tình hình.

Chị Thị Thúy ở xã Nam Thái, huyện An Biên cho biết, nếu vài ngày tới không có mưa hơn 20 chục công ruộng của mình khó có thể cầm cự được.

Thiệt hại do biến đổi khí hậu, rõ rệt nhất là hạn mặn của 2 vụ lúa hè thu và thu đông năm 2015 là hơn 30.000 ha, xấp xỉ 8% tổng diện tích gieo trồng 2 vụ của cả tỉnh. Phần lớn diện tích lúa bị thiệt hại hơn 70%. Số tiền mà ngành nông nghiệp đề xuất ngân sách tỉnh cấp hỗ trợ đã xấp xỉ 45 tỉ đồng, tăng gấp gần chục lần so với mức trung bình nhiều năm trở lại đây.

Ông Trần Quang Củi, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp tỉnh Kiên Giang cho rằng: Mặn năm nay gay gắt và ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất rất nhiều. Trong tình hình hiện tại vùng U Minh Thượng không có nước ngọt bổ sung do đó biện pháp chủ yếu là đắp đập ngăn mặn thời vụ và tranh thủ nếu có mưa thì trữ nước.

Vùng U Minh Thượng có 21 cống ven sông, ven biển nhưng đến thời điểm này mới chỉ đang triển khai 6 cống vì vậy khả năng ngăn mặn rất thấp. Đối với vùng Tứ Giác Long Xuyên, Sở NN&PTNT Kiên Giang chỉ đạo quản lý chặt việc vận hành 18 cống ngăn mặn trên địa bàn để giữ nước ngọt,  gieo sạ sớm hơn từ 20 ngày đến 1 tháng, đồng thời vận động người dân làm bồn trữ nước dự phòng và sử dụng nước tiết kiệm./.