“Lá chắn sống” sinh viên tình nguyện ở các ngã tư: Đến lúc nên thay đổi?

Con gái tôi ngay từ khi học cấp 3 đã thích tham gia các hoạt động tình nguyện của trường, lớp và do các con tự tổ chức, khi thì tham gia văn nghệ trong viện dưỡng lão, khi thì đem sách, quần áo tặng các bạn khó khăn, tham gia hiến máu nhân đạo và nhiều hoạt động khác… Tôi hoàn toàn ủng hộ con và mong nó hiểu hơn về cuộc sống, về những hoàn cảnh kém may mắn hơn để sẻ chia, đồng cảm.

Tôi và con cũng có những thỏa thuận về việc con tham gia các hoạt động thiện nguyện trên tinh thần phải có đủ thông tin về hoạt động đó để người lớn có thể chia sẻ, góp ý cho con làm tốt hơn và lường trước các tình huống có thể xảy ra.

Vẫn biết, tuổi trẻ không ngại những nơi khó khăn, gian khổ và biết chia sẻ thì mới trưởng thành nhưng không phải bằng sự thiếu thông tin và thiếu hiểu biết. Có những việc, trước khi tham gia, phải tìm hiểu thật kỹ và có đầy đủ thông tin, không chỉ để hiệu quả công việc được tốt hơn mà cũng là để bảo vệ chính mình.

Thực sự, đã từ rất lâu, mỗi khi tham gia giao thông ở khu vực đường Chùa Bộc và trên nhiều đường phố Hà Nội, tôi ái ngại khi thấy cảnh nhiều sinh viên trong màu áo xanh tình nguyện đứng giữa ngã tư, giang tay làm lá chắn vừa báo hiệu người tham gia giao thông dừng lại khi đèn đỏ, vừa ngăn họ vượt ẩu.

Mỗi lần thấy cảnh ấy, tôi thầm cầu mong cho trong số những người trước mặt các em, ai cũng có ý thức chấp hành luật lệ giao thông, không có trường hợp nào thiếu ý thức hay manh động.

Nhưng đó chỉ là mong mỏi của bản thân, chứ ai cũng hiểu với sự tham gia giao thông của một bộ phận còn thiếu ý thức như hiện nay, đôi khi những chuyện không mong muốn đều có thể xảy ra. Bởi thực tế hàng ngày, chúng ta thường xuyên bắt gặp cảnh chen lấn, vượt đèn đỏ xảy ra, thậm chí ngay trước mặt CSGT. Nhiều người thản nhiên đi ngược chiều, lao lên vỉa hè, không đội mũ bảo hiểm, cấm còi ầm ĩ mỗi khi đèn vàng hay còn vài giây đèn đỏ mà người phía trước chưa di chuyển… Rồi mỗi khi xảy ra va chạm nhỏ trên đường là có thể xông vào đánh chửi nhau, đã xảy ra nhiều vụ đánh nhau phải nhập viện, thậm chí gây tử vong.

Thực tế đã xảy ra rất nhiều vụ người tham gia giao thông vượt đèn đỏ tông người đi đường và cảnh sát giao thông bị thương nặng, có trường hợp tử vong. Điển hình như vụ việc xảy ra vào tháng 5/2022, tổ công tác của Đội cảnh sát giao thông-trật tự Công an thành phố Ninh Bình (tỉnh Ninh Bình) thực hiện nhiệm vụ tại khu vực ngã ba cầu Lim thuộc địa bàn phường Phúc Thành. Khi phát hiện 2 thanh niên điều khiển xe máy vượt đèn đỏ, CSGT ra tín hiệu dừng phương tiện nhưng 2 người này không những không dừng mà lái xe bỏ chạy tông thiếu tá Trịnh Đức Chung bị thương phải đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình. Hay vào tháng 10/2022, xe tải mang biển số 61H-084.81 chạy trên đường Mỹ Phước Tân Vạn (TP Thuận An), khi đến giao lộ Bùi Thị Xuân, phường Tân Bình (TP Dĩ An), ô tô này vượt đèn đỏ, tông vào hai xe máy khiến 1 phụ nữ mang thai tử vong tại chỗ… Gần đây nhất, ngày 2/2/2023, tại ngã tư đại lộ Hùng Vương giao nhau với đường Võ Chí Công, đường Hoàng Hoa Thám thuộc phường Đông Hương, TP Thanh Hóa, xảy ra vụ tai nạn giao thông do lái ô tô vượt đèn đỏ rồi tông chết một người đi xe máy.

Mới hôm qua (21/4) ở Long An, phát hiện một xe bán tải lưu thông với tốc độ nhanh chạy về hướng TP HCM, có nhiều biểu hiện khả nghi, CSGT ra hiệu dừng xe để kiểm tra thì tài xế không chấp hành mà tông thẳng vào lực lượng chức năng để bỏ chạy. Sau đó, chiếc xe bán tải này tiếp tục tông vào một số phương tiện giao thông lưu thông trên đường rồi lật nghiêng. Sự liều lĩnh, manh động của lái xe đã khiến 1 CSGT và 2 người đi đường tử vong.

Với sự việc xảy ra ngày hôm qua và nhiều vụ việc trước đó, không ai có thể lường trước được hậu quả của những kẻ tham gia giao thông thiếu ý thức, manh động và liều lĩnh.

Việc lo ngại về sự bất an toàn đối với những “lá chắn sống” là sinh viên tình nguyện ở các ngã tư thực sự không phải là vô cớ. Trong khi ngoài tinh thần tình nguyện vì cộng đồng, các em không có kỹ năng (nếu có chỉ là 1-2 buổi tập huấn cơ bản) về nghiệp vụ giao thông, xử lý các tình huống phát sinh. Việc các em làm “lá chắn” tại các ngã tư sẽ khó có thể đảm bảo các em luôn được an toàn khi gặp các đối tượng manh đông, liều lĩnh như đã từng xảy ra.

Vì thế, cũng nên tính toán lại các hoạt động tình nguyện như thế này. Có thể các em vẫn tham gia các hoạt động về an toàn giao thông nhưng ở các môi trường, địa điểm và cách thức ít xảy ra rủi ro hơn. Ví dụ, việc tham gia hướng dẫn, điều tiết trật tự an toàn giao thông trước cổng trường mỗi khi mùa thi đến là hoàn toàn phù hợp, hay nếu có tham gia ở các ngã tư như hiện nay thì nên bỏ, thậm chí cấm việc các em đứng dàn hàng ngang ở các ngã tư để báo hiệu đèn hay chặn xe vượt đèn đỏ… Những việc này nên để lực lượng chức năng được đào tạo về nghiệp vụ trong lĩnh vực an toàn giao thông đảm nhiệm.

Tinh thần tình nguyện của tuổi trẻ, trong đó có các bạn sinh viên rất đáng trân trọng, cần được khuyến khích và nhân lên trong cộng đồng. Nhưng sẽ ý nghĩa hơn rất nhiều nếu những hoạt động đó được các tổ chức, cá nhân cùng quan tâm sâu sát, thiết thực, sau một thời gian hoạt động nào tiềm ẩn rủi ro thì nên thay đổi cách thức hoạt động, thậm chí xóa bỏ.

Có như vậy, hoạt động thiện nguyện mới thực sự có ý nghĩa nhân văn sâu sắc cho cả người tham gia và cộng đồng./.