Nâng cao nhận thức về sụt lún, sạt lở, ngập úng ở ĐBSCL
VOV.VN - Ngày 29/11 tại Cần Thơ, Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam phối hợp với Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Nâng cao năng lực cộng đồng trong phòng chống thiên tai vùng ĐBSCL”. Diễn đàn đánh giá tổng quan thiên tai vùng ĐBSCL, định hướng giải pháp phòng, chống, cùng với đó là thực trạng sạt lở bờ sông, bờ biển ĐBSCL và giải pháp ứng phó thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn.
Với mục tiêu phát triển bền vững ĐBSCL, thích ứng với biến đổi khí hậu, thời gian qua, thông qua các Nghị quyết của Đảng và Chính phủ, Bộ NN&PTNT đã ban hành nhiều chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phòng chống thiên tai cho vùng ĐBSCL. Trong đó có chiến lược phát triển thủy lợi Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược Quốc gia về phòng, chống thiên tai giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050; Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng đến năm 2030.
Theo Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam, vùng ĐBSCL là phần cuối của lưu vực sông Mê Kông, với tổng diện tích 39.400km2, chiếm khoảng 12% diện tích cả nước. Dân số toàn vùng khoảng 18 triệu người, trong đó 75% người dân hoạt động sản xuất nông nghiệp. Hiện nay có 8 loại hình thiên tai thường xảy ra ở ĐBSCL là hạn hán, xâm nhập mặn; lũ, ngập úng; sạt lở bờ sông, bờ biển; mưa lớn; nắng nóng; bão, áp thấp nhiệt đới; giông lốc, sét; cháy rừng do tự nhiên. Các loại hình thiên tai này đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân, đặc biệt là những cộng đồng nông thôn vốn phụ thuộc lớn vào nông nghiệp.
Điển hình, mùa khô năm 2023 – 2024, hạn hán và xâm nhập mặn đã khiến 1.189ha lúa giảm năng suất; khoảng 73.900 hộ dân bị ảnh hưởng thiếu nước sinh hoạt. Bên cạnh đó, vùng ĐBSCL có 2.059 điểm sụt lún; 686 vị trí sạt lở bờ sông và 57 vị trí sạt lở bờ biển.
Tại diễn đàn, Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam cho rằng, giải pháp phòng, chống giảm thiểu thiên tai vùng là phải nâng cao năng lực, chất lượng công tác dự báo, cảnh báo; xây dựng, rà soát phân vùng rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo rủi ro thiên tai, nhất là lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn. Bên cạnh đó, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nước phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn. Tăng cường khả năng phòng chống triều cường, nước dâng khu vực vùng giữa và ven biển ĐBSCL. Đồng thời phòng chống xói lở bờ sông bờ biển, vùng có nguy cơ xảy ra sạt lở được cảnh báo kịp thời và được hướng dẫn kỹ năng ứng phó khi xảy ra sạt lở. Cùng với đó là chủ động sắp xếp lại dân cư, di dời dân cư ra khỏi khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở bờ sông, bờ biển.
Dự báo diễn biến thiên tai vùng ĐBSCL trong bối cảnh mới phức tạp hơn, khó lường hơn do biến đổi khí hậu. Vì vậy, hạ tầng thủy lợi đóng vai trò quan trọng trong giảm thiểu và phòng chống thiên tai đối với vùng ĐBSCL, hiện đã từng bước được hoàn thiện. Ông Đỗ Đức Dũng, Viện trưởng Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam nhấn mạnh về các giải pháp để vùng ĐBSCL phát triển bền vững, ổn định.
“Thực ra giải pháp dài hạn thì từ Trung ương cho đến địa phương đã chuẩn bị rất kỹ và thông qua các nghị quyết, các chương trình, các chiến lược, các quy hoạch, kế hoạch. Ngoài giải pháp phi công trình thì giải pháp công trình là một trong những giải pháp rất quan trọng để giúp cho ĐBSCL phát triển bền vững, ổn định. Giải pháp chính mà tôi muốn nói ở đây là cần phải có các công trình để kiểm soát vùng ngoài, trong quy hoạch của chúng tôi đã có đề xuất các cống kiểm soát ở cửa sông lớn để mình chủ động hơn trong tương lai”, ông Dũng nêu rõ.
Diễn đàn đã nêu thực trạng diễn biến phức tạp, sự nguy hiểm và hậu quả do sụt lún, sạt lở và ngập úng ở ĐBSCL. Đồng thời đưa ra những giải pháp để huy động sức mạnh, nguồn lực của nhân dân tham gia vào phòng, chống sụt lún, sạt lở, ngập úng. Cùng với đó là những yêu cầu cấp bách trước mắt, lâu dài để bảo vệ vững chắc, tạo điều kiện phát triển nhanh, bền vững vùng ĐBSCL trong thời gian tới.
Vùng ĐBSCL đang đối mặt thách thức già hóa dân số, biến đổi khí hậu
VOV.VN - Ngày 28/11, Học viện Chính trị khu vực IV, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học “Quản lý phát triển xã hội ở đồng bằng sông Cửu Long trong bối cảnh hiện nay”. Hội thảo tập trung phân tích, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển xã ở vùng ĐBSCL và đề xuất giải pháp phát triển theo hướng bền vững.
