Nhân chứng người Lào với “Điện Biên Phủ trên không”

Chiến thắng “Điện Biên phủ trên không” ngày ấy cũng đã làm nức lòng những lưu học sinh Lào đang theo học tại các trường đặc biệt sơ tán quanh Hà Nội. Nhân dịp này, họ lại gặp nhau để hồi tưởng chuyện quá khứ.

Ông Vilaysuk đại biểu Quốc hội tỉnh Xiengkhuang, kể lại, hồi ấy ông cũng là một lưu học sinh ở thị xã Bắc Giang, được Đảng, Chính phủ Việt Nam sơ tán về xã Phúc Hòa. Nhà đầu tiên ông đến là nhà bác Hải sau đó chuyển đến nhà bác Thức. Thời ấy cả Việt Nam, tất cả thanh niên Việt Nam đều ra trận, nhà bác Thức cũng có con trai lớn tên là Ý đi bộ đội. Chỗ ông ở nghe rất rõ tiếng bom rền dưới Hà Nội. Mặc dù rất sợ, nhưng mỗi khi tên lửa của mình bắn trúng máy bay thì tất cả mọi người đều nhảy ra khỏi hầm reo hò; cứ  hô to "chiến thắng rồi, chiến thắng rồi!".

Ông Vilaysuk kể: “Chúng tôi rất cảm phục lòng dũng cảm của anh hùng Phạm Tuân, người đầu tiên bắn rơi máy bay B52 của Mỹ, làm chúng tôi nức lòng lắm, không biết bày tỏ thế nào mà tin tưởng thế nào mình cũng thắng. Lúc ấy, không nghĩ là mình đang ở nước ngoài. Việt Nam cũng là Tổ Quốc của mình, sống với gia đình Việt Nam cũng là gia đình của mình”.

Với vốn tiếng Việt rất chuẩn bởi được rèn luyện và đào tạo từ các ngôi trường đặc biệt dành riêng cho con em Lào thời chiến tranh chống Mỹ, Giáo sư tiến sĩ  Ki–keo-khay-khăm-phi-thun, Ủy viên Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Giám đốc Học viện Chính trị Hành chính Quốc gia Lào nhắc lại sự cảm phục và ngưỡng mộ của mình.

Ông hào hứng nói:“Tôi chưa bao giờ nghe, ở Lào tôi cũng chưa nghe lần nào có ai bắn rơi được máy bay B52 mà Việt Nam lại bắn được, bắn rơi bằng tên lửa. Lúc đầu là không tin được, bởi vì chúng tôi chỉ thấy cái súng thôi, người ta bắn máy bay loại nhỏ, F4, F105 chẳng hạn. Hồi đó có loại máy bay F111, gọi là “Cánh cụp cánh xòe” gì đó mà cũng bắn rơi được. Vui lắm, vui lắm! Càng vui lại càng kính phục, tại sao mình lại làm được như thế; Nhân dân Việt Nam, quân đội Việt Nam lại làm được, không phải một chiếc, hai chiếc mà là ba mươi mấy chiếc. Mà khi thấy máy bay rơi,…và sau khi chúng tôi nghe được tin Mỹ đầu hàng rồi, Việt Nam chiến thắng rồi, hồi đó chúng tôi vui sướng lắm. Dân cũng vui mà chúng tôi cũng vui, đêm hôm ấy, 30/12, chúng tôi không ngủ, không ai ngủ”.

Chiến thắng đó, chính là biểu tượng sinh động của trí tuệ, tài thao lược của Chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam. Chiến thắng đã tạo nên niềm tin cho quân và dân Lào anh em vững tin xốc tới giành lại non sông đất nước vào tháng 12 năm 1975. Giáo sự Tiến sĩ Ki–keo-Khay–khăm-phi-thun nói: “Chúng ta ngày hôm nay, đã từng sống ở Việt Nam, có bổn phận phải giáo dục con cháu, giáo dục cho các thế hệ sau hiểu được, thấm nhuần để vun đắp cho tình hữu nghị của hai nước chúng ta ngày càng xanh tươi đời đời bền vững. Làm cho quan hệ hai đất nước chúng ta ngày càng đưa lại những lợi ích cao nhất cho dân tộc chúng ta”. 

Ông Vilaysuk đại biểu Quốc hội tỉnh Xiengkhuang nói bằng tiếng Lào: “Là một nhân chứng, được chứng kiến nhân dân Việt Nam kiên cường chống lại trận chiến đấu lịch sử, do Đế Quốc Mỹ ném bom hủy diệt bằng B52 bắn phá Hà Nội trong 12 ngày đêm và nhân dân Việt Nam đã chiến thắng; Là người đại biểu của nhân dân Lào, tôi xin gửi tới nhân dân Việt Nam, Đảng chính phủ Việt Nam luôn tìm ra cơ hội cho sự phát triển đất nước ngày càng văn minh và tiến lên không ngừng, lấy tinh thần quật cường 12 ngày đêm chiến thắng B52 Hà Nội Điện Biên Phủ trên không trở thành sức mạnh và ý chí để bảo vệ và xây dựng đất nước. Tôi tin chắc rằng không có thế lực hiếu chiến nào trên thế giới có thể xâm lược được Việt Nam và chia rẽ mối tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam Lào chúng ta”.

Hàng chục ngàn lưu học sinh Lào trưởng thành từ Việt Nam đã chứng kiến chiến thắng oanh liệt 12 ngày đêm của nhân dân Việt Nam, cùng chung tâm trạng như Giáo sư tiến sĩ Ki-keo-Khay- khăm-phi–thun, như đại biểu Quốc hội Vilaysuk. Trong hòa bình ấm no, Việt Nam và Lào lại càng cần phải kể những câu chuyện quá khứ hào hùng ấy, để nhắc với tương lai con cháu về sức sống của hai dân tộc đã từng đồng cam cộng khổ để có ngày hôm nay./.