Những bất cập khi xử lý lái xe sử dụng ma túy ở Sơn La

Thực hiện chuyên đề về kiểm tra nồng độ cồn, thử nhanh ma túy với tài xế điều khiển phương tiện lưu thông trên địa bàn, qua hơn 1 tháng kiểm tra, Công an tỉnh Sơn La đã phát hiện 12 trường hợp lái xe có sử dụng ma túy. Tuy nhiên, quá trình thực hiện chuyên đề này đã xuất hiện nhiều bất cập, nổi nhất là việc các lái xe đã chống đối không xuất trình giấy phép lái xe, gây khó khăn cho lực lượng chức năng.

Lực lượng công an kiểm tra thử nhanh ma túy với lái xe.

Lái xe Trần Văn Thành, trú tại tiểu khu 4 Cò Nòi, Mai Sơn, Sơn La điều khiển phương tiện xe ô tô tải đầu kéo rơ móc, mang biển kiểm soát 26C -012.03/26R -00392, khi lực lượng cảnh sát giao thông dừng xe kiểm tra, thử nhanh ma túy, phát hiện lái xe có sử dụng ma túy. Nhưng khi lực lượng yêu cầu Thành xuất trình giấy phép lái xe và các giấy tờ khác thì Thành một mực trả lời không có giấy phép lái xe, lý do bị mất lâu rồi, đi lái hộ 1 chuyến…

“Tôi đi hộ 1 chuyến thôi mà. Họ lỡ lái nên chạy hộ, tôi bị mất bằng rồi”, lái xe Văn Thành nói.

Xử lý trực tiếp trường hợp lái xe này và quá trình thực hiện tuần tra, kiểm soát trong thời gian qua, Thiếu tá Nguyễn Văn Đức, Phó đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông số 3 thuộc phòng cảnh sát giao thông Công an tỉnh Sơn La cho biết: “Đối tượng này không có giấy phép lái xe, vì qua lời khai của đối tượng là ở nhà, không có việc làm, hôm nay chủ xe bảo đi lái hộ 1 chuyến. Xong lúc thì lại bảo có giấy phép lái xe nhưng bị mất. Chúng tôi lập biên bản và lái xe chấp hành ký và nhận hành vi vi phạm của mình. Sau đó, chúng tôi sẽ đưa phương tiện này về nơi tạm giữ để xử lý theo quy định”.

Test thử ma túy nhanh

Báo cáo mới nhất của phòng cảnh sát giao thông Công an tỉnh Sơn La, qua hơn 1 tháng kiểm tra, lực lượng đã phát hiện 12 lái xe dương tính với ma túy, trong đó có 8 trường hợp không xuất trình giấy phép lái xe, chịu chấp nhận mức phạt 17 triệu đồng và tạm giữ phương tiện trong vòng 7 ngày. Căn cứ khoản 11, điều 5 Nghị định 46 thì người điều khiển ô tô mà trong cơ thể có chất ma túy sẽ bị tước giấy phép lái xe từ 22 đến 24 tháng (trong trường hợp có giấy phép lái xe), hoặc phạt tiền từ 16 triệu đồng đến 18 triệu đồng (trong trường hợp không có giấy phép lái xe, hoặc có nhưng đang bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe).

Trước con số 8 trường hợp không xuất trình giấy phép lái xe, câu hỏi đặt ra, đây có phải là tình trạng trên địa bàn có nhiều người khi điều khiển ô tô không có giấy phép lái xe, hay lái xe cố tình lách luật để không bị tước bằng?

Trung tá Nguyễn Đức Hiếu, Phó trưởng phòng cảnh sát giao thông Công an tỉnh Sơn La cho biết: Về vấn đề này, quá trình thực hiện nhiệm vụ, lực lượng thấy rõ, các đối tượng này cố tình không xuất trình giấy phép lái xe để hòng lách luật, nếu không sẽ bị tước giấy phép lái xe từ 22 đến 24 tháng. Khi bị tước giấy phép lái xe, trong vòng 2 năm, lái xe đó sẽ mất việc, không được phép điều khiển phương tiện. Nhiều lái xe còn bỏ mặc xe tại nơi xử phạt, bỏ luôn việc, mặc kệ chủ phương tiện đến nộp phạt và lấy xe. Đây là một trong những bất cập mà lực lượng đang rất khó khăn trong việc xử lý tận cùng vấn đề lái xe sử dụng ma túy phải loại khỏi đội ngũ lái xe.

Sau hơn 1 tháng kiểm tra, Công an Sơn La đã phát hiện 12 lái xe dương tính với ma túy.

Về vấn đề này, Trung Tá Nguyễn Đức Hiếu cho biết thêm, Nghị định 46 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt chưa có chế tài cụ thể cho việc xử lý lái xe đã được sát hạch, cấp giấy phép lái xe mà cố tình không xuất trình giấy phép lái xe tại thời điểm kiểm tra. Do vậy, lực lượng chức năng mới chỉ dừng lại ở việc xử phạt hành chính với lỗi không có giấy phép lái xe và tạm giữ phương tiện trong vòng 7 ngày.

Lợi dụng điều này, các lái xe đã cố tình khai báo gian dối, không xuất trình giấy phép để không bị thu, chấp nhận mức nộp phạt. Vì vậy, Nghị định 46 cần bổ sung thêm điều khoản cấm hành nghề lái xe với các lái xe có sử dụng ma túy, khi đó dù có xuất trình giấy phép lái xe hay không, thì lực lượng chức năng vẫn xử lý được lái xe và loại trừ lái xe ra khỏi đội ngũ lái xe.

“Chúng tôi kiến nghị là thời gian tới sửa đổi nghị định 46 theo hướng như thế nào, để thứ nhất đi vào cuộc sống, thứ 2 là tạo điều kiện là hành lang pháp lý cho anh em thực thi nhiệm vụ không phải là mỗi cảnh sát giao thông mà còn là các lực lượng khác như thanh tra giao thông rồi các đơn vị có chức năng thẩm quyền xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông. Để thứ nhất họ bảo vệ được sự nghiêm minh của pháp luật, đồng thời tránh trường hợp khiếu nại rồi khiếu tố”, Trung tá Nguyễn Đức Hiếu đề xuất.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lù Văn Cường, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tỉnh Sơn La cho biết, cần xây dựng phần mềm quản lý các lái xe, thì sẽ không còn tình trạng lái xe khai báo gian dối, bỏ đơn vị này sang đơn vị khác khi phát hiện sử dụng ma túy. Phần mềm đó sẽ có tất cả các thông tin cá nhân, khi phát hiện sử dụng ma túy, thì thông tin đó sẽ được cập nhật ngay.

“Ngành giao thông hoặc công an chủ trì xây dựng phần mềm quản lý phương tiện và người lái, gọi là phần mềm dữ liệu quốc gia. Ngành nào cũng tra được và các doanh nghiệp cũng tra được, người dân cũng biết được. Lúc đó mới giám sát được lái xe có sử dụng ma túy hay không, ví dụ doanh nghiệp muốn ký hợp đồng với 1 lái xe thì họ kiểm tra thông tin lái xe đó đã lái ở doanh nghiệp này chưa hoặc có tiền sử thế nào. Họ sẽ vào phần mềm sẽ biết được, sẽ loại bỏ đối tượng sử dụng ma túy và chất kích thích, lúc đấy mới triệt để được”, ông Văn Cường nói.

Mục tiêu của việc kiểm tra lái xe sử dụng chất kích thích và ma túy là loại bỏ ra khỏi đội ngũ lái xe những lái xe không đảm bảo yêu cầu sức khỏe theo quy định của Nhà nước. Những lái xe đó có thể gây hậu quả nghiêm trọng khi điều khiển phương tiện. Những bài học đắt giá, hậu quả khôn lường đã nhìn thấy rõ qua các vụ tai nạn giao thông kinh hoàng xảy ra từ trước đến nay. Do vậy, việc sửa đổi, bổ sung các nghị định cho đầy đủ để có cơ sở cho các ngành chức năng xử lý triệt để vấn đề này là việc làm cần thiết ngay lúc này./.