Khi những cánh chim rừng bỏ lại đường bay

• Chuyện ly kỳ về "nước giếng thần"... chữa bách bệnh?
• Ấn tượng các ngõ đá ở làng cổ Lộc Yên
• Chuyện lạ ở “xóm thánh nhân”

Những chú chim bị cầm tù…

Từ lâu nay, tại ngã tư đường Hùng Vương – Huỳnh Thúc Kháng có một điểm chuyên tập trung bán chim rừng. Có đủ loại chim quý từ Vàng Anh, Họa mi, Khướu đầu bạc, Cà cưỡng cho đến Sáo sậu được bán với giá từ 200.000-400.000 đồng/con tùy loại chim, hoặc có thể cao hơn lên tới cả chục triệu đồng.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết, số chim này được bẫy từ nhiều cánh rừng của miền tây xứ Quảng, hay tận trên Tây Nguyên mang xuống như lời giới thiệu của nhiều nguời bán chim tại đây.

Những hàng chim lưu động này được bày bán ngay tại trung tâm thành phố, nơi đông người qua lại nhưng chẳng thấy lực lượng chức năng nào hỏi thăm. Nếu cứ cái đà như thế này, chẳng mấy chốc mà chim rừng sẽ bị tuyệt diệt vì nạn săn, bẫy chim mang về phố.

Những xe chim tại ngã tư Hùng Vương – Huỳnh Thúc Kháng.

Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, chúng tôi đến một cửa hàng bán chim nhỏ ở đường Bạch Đằng, thành phố Tam Kỳ, Quảng Nam. Chưa kịp bước chân vào phía trong, nhưng bởi tiếng động cơ nổ bên ngoài nên lũ chim đã kêu xao xác, tiếng vỗ cánh phạch phạch, tiếng réo rắt nỉ non của những chú chim mà ngày nào còn ở rừng đã cất lên những thanh âm tuyệt diệu, giờ đây thì... Bên trong ngôi nhà rộng chừng 60m², treo lủng lẳng khắp mọi nơi tới hơn 70 lồng chim đủ các loại đắt tiền cho đến giá trị thấp như: chào mào, chích choè, khướu, yểng, họa mi, sáo, vẹt...

Tưởng chúng tôi là những vị khách “sộp”, anh chàng chủ bầy chim có cái tên Ngọc Thiện, đã từng là một tay săn chim thiện nghệ ở vùng Đức Cơ, Gia Lai giới thiệu tỉ mỉ từng giống, loài, cả những đặc tính riêng biệt của mỗi chú chim.

Thấy một chú khướu có vẻ đẹp theo cách nhìn của những người chẳng biết gì về chim của chúng tôi, anh chủ đã liến thoắng: “Con khướu đó bữa trước có người trả 8 triệu đồng mà tôi chưa đồng ý! Tôi giữ giá đúng 10 triệu đồng. Nó hót khá hay đấy! Nếu anh em thích tôi bớt cho 500.000 đồng!” rồi anh huýt một điệu sáo nho nhỏ kích thích chú khướu cùng hót để “quảng cáo” với khách.

Dẫn chúng tôi đi chiêm ngưỡng những lồng chim khác, anh chủ các lồng chim  giới thiệu: “Loại rẻ nhất thì giá từ 50.000-100.000 đồng/con, chào mào má đỏ, lông mượt nuôi từ nhỏ đã biết hót thì 200.000-300.000 đồng/con. Còn chích chòe bán 120.000 đồng/con... anh em mua về “chơi” hoặc làm quà cho bạn bè, người thân cũng đều thú vị cả...”.

Còn chú nhồng đang bị nhốt trong chiếc lồng nhỏ, anh Thiện cho biết khi mua nó chưa mở mắt với giá gần một triệu đồng, giờ nó đã được hơn hai tuổi và nói được một số câu giống tiếng người, giá không dưới 7 triệu đồng.

Chú nhồng thấy tay người lạ vỗ cánh đập loạn xạ, mấy chiếc lồng măng mới mọc rụng lả tả trên tay chúng tôi. Khi thấy tôi đưa máy ảnh lên định chụp, anh Thiện đã vội xua tay giải thích: “Anh em thích thì mua giúp một con về chơi, chứ đừng chụp ảnh lỡ mấy ông chức năng biết thì em chẳng còn đất mà làm ăn nữa!”.

Rời “trại” chim của anh Thiện, chúng tôi đi dọc các con đường Hùng Vương, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Duy Tân,… để mục kích những điểm bán chim di động. Tại ngã tư Hùng Vuơng – Trưng Nữ Vương, những người bán chim chiếm cứ một góc giữa con lươn, đàng hoàng bày bán những chú chim rừng với những chiếc lồng dưới bóng cây. Mỗi lần xe máy chạy qua, những chú chim bé dại lại tung cánh bay loạn xạ, có nhiều con rụng hết cả lông mà vẫn không thoát khỏi được chiếc lồng chật hẹp.

Chúng tôi hỏi một nữ chủ chim về con khướu, chị ta hồ hởi khoe: “Nó hót hay lắm! Mua đi tôi bán rẻ cho!” rồi chị ta cất tiếng sáo miệng. Đáp lại lời chị, chú khướu hơi ngóc đầu lên rồi chậm rãi bước về phía chiếc hộp đựng thức ăn tổng hợp…

Lối nào cho chim trở về rừng…

Điều đáng băn khoăn là những con đường trên đều rất đông phương tiện qua lại, hay nằm ngay trước cơ quan công sở của tỉnh Quảng nam, nhưng những người buôn bán động vật hoang dã này không hề bị lực lượng chức năng xử lý.

Khi được hỏi, một chủ bán chim trên đường Phan Bội Châu cho biết “Mình mua bán nhỏ và chủ yếu là chim “rẻ tiền” nên mấy ông không ngó tới. Ở đây còn có nhiều “nhà tù chim” lớn với nhiều loài đẹp, quí hiếm, đắt tiền nhưng có thấy ai nhắc nhở gì đâu!”.

Hành vi mua bán động vật hoang dã trái phép trên địa bàn tỉnh Quảng Nam thật khó mà kiểm soát hết, bởi vì địa bàn rộng, thứ hai cái việc mua bán này thường mang hình thức lén lút, khi thấy lực lượng quản lý thị trường tới là người ta phát hiện từ xa rồi chạy.

Đối với các đối tượng đó bắt giữ cũng thật khó. Liệu có thể nói các cơ quan chức năng ở đây đã bó tay với việc buôn bán động vật hoang dã này chưa? Khi mà từ nhiều năm nay những người bán vẫn ngang nhiên, và các cơ quan chức năng thì không thể kiểm soát được lượng chim rừng về phố ngày một nhiều.

Rời những trại “tù giam chim rừng”, chúng tôi đến nhà một anh bạn cũng có máu chơi chim trên đường Lê Lợi. Anh ngồi buồn so: “Nhìn lũ chim không thấy hót gì cả, cứ đứng ngơ ngẩn như nhớ rừng nhớ núi... mình thương quá không chịu được nên đã thả nó về với núi rừng rồi!”.

Thế đấy! Nhưng liệu những chú chim kia có được may mắn sống giữa đại ngàn, hay ngày một ngày hai lại dính bẫy, lại bị cầm tù giữa những chiếc lồng chật hẹp để người ta mua đi bán lại với nhau ngang nhiên như mớ rau giữa chợ. Và liệu mấy ai biết rằng những chú chim lồng đang bị cầm tù kia còn thích hót trong nỗi ngơ ngẩn nhớ tới rừng sâu…/.