Sự cố Formosa: Đại biểu Quốc hội bức xúc đề nghị xử lý trách nhiệm

Trong phiên thảo luận về báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2016, các giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước 6 tháng cuối năm 2016, sáng nay (29/7), nhiều ý kiến bày tỏ bức xúc về vấn đề môi trường, đặc biệt là sự cố môi trường biển khiến cá chết hàng loạt ở miền Trung.

Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khoá XIV

"4 tháng qua điêu đứng, lòng dân không yên"

Đại biểu Trần Công Thuật (Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Quảng Bình) nêu tình trạng ô nhiễm môi trường thời gian qua xảy ra khắp nơi, nhất là sự cố gây ô nhiễm môi trường biển ở miền Trung do Formosa gây ra đã ảnh hưởng xấu, tác động lớn đến đời sống nhân dân, an ninh xã hội và lòng tin của người dân.

“Nhân dân và cử tri Quảng Bình cảm ơn sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Mặt trận ủng hộ nhân dân vùng bị ảnh hưởng cả về vật chất và tinh thần. Chính phủ đã tập trung chỉ đạo nhanh chóng tìm ra nguyân nhân và thủ phạm. Tuy nhiên, ảnh hưởng của sự cố môi trường biển là hết sức nghiêm trọng, kéo lùi sự phát triển của tỉnh, cả về đời sống và lòng tin của nhân dân. Ít nhất trong 4 tháng qua điêu đứng, lòng dân không yên” – vị đại biểu Quảng Bình nói.

Đại biểu đề nghị sớm triển khai chính sách hỗ trợ đến với người dân, hỗ trợ việc làm, ổn định cuộc sống lâu dài, có chính sách căn cơ để dân yên tâm. Các tỉnh bị ảnh hưởng cũng cần sự hỗ trợ của Trung ương nhiều mặt vượt quá khả năng của tỉnh. Cùng với đó là công khai minh bạch cái gì dân được đền bù, cái gì được hưởng từ Nhà nước, Chính phủ và cái gì Nhà nước đầu tư.

Bà con quan tâm làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra sự cố, coi đây là bài học sâu sắc trong thu hút đầu tư, ứng phó thảm hoạ môi trường thiên tai, bảo đảm phát triển bền vững.

Theo đại biểu Thuật, sự cố ô nhiễm vừa rồi là nghiêm trọng, dân lo lắng nhưng một số đồng chí lãnh đạo cơ quan chức năng lại phát biểu, trả lời thiếu cơ sở khoa học, mơ hồ, cảm tính, không chính xác, thiếu thuyết phục khiến tình trạng phức tạp hơn, dân lo lắng, bức xúc hơn.

“Khẩn trương sớm làm rõ để trả lời cho dân rõ: Khi nào đánh bắt gần bờ được, khi nào bà con yên tâm ăn hải sản được và khi nào môi trường biển an toàn? Đúng là chúng ta  vừa cần cá, tôm và thép nhưng có cần một Formosa tới 70 năm không - Một quả bom môi trường nằm sát kề ai cũng lo lắng”, đại biểu Trần Công Thuật đặt vấn đề.

”Còn gì buồn hơn khi ngư dân không vươn khơi bám biển”

Cũng bày tỏ bức xúc về vấn đề môi trường biển, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) nói: “Thảm hoạ môi trường biển chưa từng có đã xảy ra với thủ phạm là Formosa. Là đại biểu của một trong 4 tỉnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng, tôi rất đồng cảm với bất bình của cử tri cả nước”.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị)

Dẫn báo cáo Chính phủ chỉ rõ thiệt hại theo tính toán sơ bộ với số người chịu ảnh hưởng trực tiếp lên đến hàng trăm ngàn, thiệt hại về hải sản nhiều ngàn tấn, thậm chí đến hàng triệu tấn, đại biểu Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh, thiệt hại cả gián tiếp và trực tiếp, vô hình và hữu hình, đặt biệt là hệ sinh thái, rạn san hô là vô cùng lớn, khắc phục mất nhiều chục năm.

“Người dân đang hàng ngày, hàng giờ sống với lo âu khắc khoải. Đời sống sản xuất kinh doanh của người dân 4 tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sản phẩm đánh bắt ven bờ và xa bờ đều khó tiêu thụ, do đó tàu gần như nằm bờ hoàn toàn. Thu mua hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá không thể hoạt động được. Còn gì buồn hơn và lo lắng hơn khi người dân không ra khơi bám biển mà phải đi tìm kiếm việc làm khác mưu sinh kiếm sống” – đại biểu Đồng bày tỏ.

Cũng theo vị đại biểu tỉnh Quảng Trị, sự cố môi trường biển vừa qua không chỉ ảnh hưởng đến ngư dân mà khách sạn, nhà hàng, công ty lữ hành... cũng bị ảnh hưởng lớn. Lượng khách du lịch đến Quảng Trị giảm xuống không được 1/10 so với cùng kỳ 2015.

Từ thực trạng trên, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị Chính phủ, Bộ ngành Trung ương mở rộng đối tượng thống kê thiệt hại trên tất cả các lĩnh vực để hỗ trợ thoả đáng, công bằng; tổ chức giám sát hoạt động của Formosa để không gây hậu quả tương tự, khôi phục hệ sinh thái ven bờ để sớm công bố trả lại môi trường biển và ngư trường cho dân.

“Chính phủ đã có báo cáo về Formosa gửi đến đại biểu. Chính phủ đang xử lý, Quốc hội cũng không thể ngoài cuộc. Cái quan trọng Quốc hội cần làm không chỉ trả lời minh bạch trách nhiệm mà còn rà soát hệ thống văn bản pháp luật để ngăn chặn từ ban đầu những nhà đầu tư có nguy cơ đe doạ đến đời sống của nhân dân. Có cơ chế xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân, kể cả những người không còn đương chức” – đại biểu Hà Sỹ Đồng kiến nghị./.