Tái diễn nạn khai thác cát trái phép: Tiếng máy bơm bủa vây buôn làng
Các máy hút cát hoạt động đêm ngày khiến người dân luôn phải sống trong tình trạng bị tiếng ồn bủa vây, tình hình an ninh trật tự bản làng bị ảnh hưởng, dòng suối bị biến đổi dòng chảy, làm tăng nguy cơ sạt lở chân ruộng lúa, diện tích đất canh tác của người dân.
Nguy hại hơn, việc khai thác cát trái phép còn tác động xấu đến môi trường cảnh quan thiên nhiên khu vực trước cửa của Di tích cấp quốc gia đặc biệt hang Thẩm Púa (thuộc Quần thể Di tích cấp quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ).
Để có diện tích tập kết vật liệu, nhiều chủ máy hút đã sử dụng diện tích canh tác nông nghiệp để khoanh vùng làm bến bãi. Chất lượng cát thuộc dạng trung bình có giá bán từ 220.000 - 250.000 đồng/khối.
Một chủ bãi tập kết cho biết, việc khai thác cát trên suối chưa xin phép chính quyền địa phương hay cơ quan chức năng nào, do thấy nhiều người trong bản đã làm, thấy lời nên cũng làm theo.
Hệ lụy của việc ồ ạt khai thác cát, “rút ruột” lòng suối khiến dòng chảy bị nắn dòng, biến dạng, nước đục ngầu. Nhiều đoạn chân ruộng, diện tích đất canh tác hai bên suối bị xâm thực, nguy cơ sạt lở rất lớn, nhất là vào mùa mưa lũ.
Theo ông Lò Văn H… (một người dân bản Nôm, xã Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên): thực trạng khai thác cát nơi đây đã diễn ra từ nhiều năm trước, lúc cao điểm trên đoạn suối chảy qua các bản Bó, bản Nôm xuất hiện gần 10 đầu máy hoạt động khai thác cát bất kể đêm ngày.
Người dân cũng không dám phản ánh thực trạng lên chính quyền xã vì sợ bị chủ đầu máy “trù dập”, trả thù về kinh tế, gây mất đoàn kết bản làng.
Thực tế đã từng xảy ra sự việc trâu của dân trong bản bị chém, nương ngô của người dân trong bản bị phát đổ nên người dân sợ, không ai dám làm đơn phản ánh lên chính quyền xã. (Trong ảnh: Máy hút cát đang hoạt động, nhả khói đen trên con suối đoạn thuộc địa phận bản Bó)
Ông Lò Văn Hoan, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên xác nhận, việc khai thác cát trên suối qua địa phận các bản Bó, Nôm, Chăn… là có thật, diễn ra từ lâu. Đã nhiều lần chính quyền xã phải huy động cả lực lượng công an, quân sự, cán bộ địa chính xuống tổ chức tuyên truyền, vận động và thu gom đầu máy nổ, xử phạt hành chính để ngăn chặn tình trạng khai thác cát sỏi ở đây. Tuy nhiên, vẫn chưa thể chấm dứt tình trạng này.
Cũng theo Chủ tịch UBND xã Chiềng Đông, tình trạng khai thác cát trên suối ở địa bàn xảy ra mạnh hơn trong những năm gần đây là do nhu cầu vật liệu xây dựng từ các công trình Thủy lợi Nậm Chăn, công trình đường liên bản từ Quốc lộ 279 vào các bản Bó, Nôm, Chăn, Hua Chăn… dẫn đến người dân đổ xô đi khai thác cát nhiều hơn./.
