Vì sao Bộ GTVT đề xuất chi hơn 13.000 tỷ đồng mua lại 8 dự án BOT giao thông?

Bộ GTVT vừa trình Chính phủ giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập tại một số dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BOT do bộ này quản lý.

Theo Bộ GTVT, đây đều là các dự án BOT đã hoàn thành đưa vào khai thác nhưng chưa được thu phí; Không thể thu phí do mất an ninh, trật tự, phương án tài chính bị phá vỡ; Dự án đã thu phí, doanh thu thực tế chỉ đạt 30% so với hợp đồng, nếu tiếp tục thu phí và áp dụng các biện pháp như tăng phí, kéo dài thời gian thu phí... phương án tài chính vẫn bị phá vỡ, dư nợ ngày càng tăng và dự án không thể tiếp tục thực hiện theo hợp đồng do hoàn cảnh thay đổi cơ bản.

Trên cơ sở đó, Bộ GTVT lựa chọn 8 dự án BOT có bất cập để đề xuất xử lý sau khi đã có sự thống nhất với nhà đầu tư.

Dự án đầu tiên trong danh sách là hầm đường bộ qua Đèo Cả. Việc đặt trạm thu phí trên tuyến La Sơn - Túy Loan song hành để hoàn vốn cho dự án xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả là bất cập, có thể gây phản ứng của người sử dụng dịch vụ, gây mất an ninh trật tự.

Do vậy, mặc dù hầm Hải Vân và tuyến La Sơn - Túy Loan đã đưa vào khai thác nhưng nhà đầu tư chưa được thu phí trên tuyến La Sơn - Túy Loan.

Bộ GTVT cho hay, từ năm 2018, Bộ GTVT đã phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu giải pháp xử lý bất cập. Bộ Tài chính sau đó đã tổng hợp, đề xuất giải pháp không sử dụng trạm La Sơn - Túy Loan để hoàn vốn cho dự án; bổ sung vốn ngân sách nhà nước khoảng 2.280 tỷ đồng hỗ trợ nhằm bảo đảm phương án tài chính và xây dựng đề án thu phí cao tốc La Sơn - Túy Loan để nộp ngân sách nhà nước.

Kế đó là dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) và cải tạo, nâng cấp QL3 đoạn Km75 - Km100. Sau khi dự án hoàn thành, nhà đầu tư đã tổ chức thu phí trên tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới từ tháng 1/2018.

Đối với trạm QL3, do bất cập, người dân tụ tập phản đối nên nhà đầu tư chưa được thu phí, dẫn đến doanh thu chỉ đạt khoảng 9,9% so với hợp đồng, gây phá vỡ phương án tài chính.

Ngoài 2 dự án nêu trên, 6 dự án khác được Bộ GTVT đề xuất xử lý bất cập bao gồm: Dự án hạng mục đường vành đai phía Tây thành phố Thanh Hóa đoạn Km0 - Km6; Dự án cải tạo, nâng cấp QL91 đoạn Km14 - Km50+889; Dự án đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610.

Dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Thái Hà vượt sông Hồng trên đường nối hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình giai đoạn 1; Dự án cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn đoạn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc; Dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Việt Trì - Ba Vì nối QL32 với QL32C.

Bộ GTVT cho biết, theo tính toán sơ bộ, nguồn vốn nhà nước dự kiến cần bố trí để xử lý vướng mắc, bất cập khoảng 13.115 tỷ đồng.

Căn cứ quy định của pháp luật về đầu tư công, pháp luật về ngân sách và đầu tư theo phương thức PPP, việc Chính phủ tổng hợp, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định là phù hợp.

Bộ GTVT cũng kiến nghị xem xét, bố trí từ vốn ngân sách nhà nước hoặc các nguồn vốn hợp pháp khác để thanh toán cho nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án.

"Giải pháp xử lý các vướng mắc của 8 dự án BOT nêu trên là kết quả thực hiện theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, yêu cầu của Quốc hội về xử lý triệt để vướng mắc, bất cập các dự án BOT", Bộ GTVT cho hay./.