Việt Nam có nhiều tiềm năng để làm chủ công nghệ sản xuất vaccine Covid-19

Hai nhà sản xuất vaccine Covid-19 tiềm năng

Ngày 6/10, ông Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Khoa học - Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế cho biết, hiện nước ta có 2 nhà sản xuất Covid-19 tiềm năng là Viện Vaccine và Sinh phẩm y tế (IVAC) tại Nha Trang nghiên cứu với công nghệ phôi trứng gà và Công ty TNHH Công nghệ sinh học Dược Nanogen theo công nghệ tái tổ hợp.

Theo ông Quang, hiện 2 công ty này đều đang làm test thử thách (tức là tạo ra một vaccine hoàn chỉnh tiêm thử trên động vật, sau đó cho động vật này tiếp xúc với nCoV để thử thách hiệu quả bảo vệ). Trong đó, IVAC đã chuyển cho phòng thí nghiệm ở Hoa Kỳ để làm test, với tổng kinh phí đầu tư cho test đó cùng với thử độc tính, tính sinh miễn dịch của vaccine là 1 triệu USD.

Với Công ty Nanogen, được biết công ty này đã làm độc tính ở NIHE (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) và thực hiện song song test thử thách. Tuy nhiên theo đánh giá, Việt Nam chưa có nhiều kinh nghiệm làm test thử thách nên Bộ Y tế yêu cầu Nanogen gửi mẫu vaccine sang Hàn Quốc để làm test thử thách thêm.  

“Hiện lãnh đạo Bộ Y tế đã giao cho NIHE hoàn chỉnh phòng an toàn sinh học để làm test thử thách”- ông Quang cho biết.

Ông Nguyễn Ngô Quang cũng cho biết, trên cơ sở của các kết quả tiền lâm sàng, dự kiến khoảng tháng 12/2020, Bộ Y tế sẽ thẩm định và cho phép triển khai trên lâm sàng, cố gắng trong 1 năm sẽ có các kết quả nghiên cứu lâm sàng giai đoạn 1-2-3.

Tuy nhiên, ông Quang cũng cho biết, quá trình nghiên cứu lâm sàng vaccine có rủi ro rất lớn, không dễ thực hiện, tỷ lệ thành công chỉ 20-25% nên tốn kém nhiều thời gian và sức lực, tiền của.

“Việt Nam đã rất nỗ lực cố gắng, tuy nhiên việc triển khai nghiên cứu lâm sàng còn cả một chặng đường phía trước. Do vậy rất cần sự đồng hành của Chính phủ, của các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, các tổ chức”- ông Quang chia sẻ.

Làm chủ công nghệ sản xuất vaccine Covid-19

Được biết, nửa tháng trước, Bộ Y tế đã báo cáo và được Thủ tướng đồng ý xây dựng đề án hỗ trợ sản xuất vaccine Covid-19. Vì vậy, Bộ Y tế sẽ thúc đẩy sớm và hỗ trợ các nhà sản xuất, mục tiêu cuối cùng là Việt Nam có thể làm chủ được công nghệ sản xuất vaccine Covid-19.

Bộ Y tế cũng cho biết, để Việt Nam có thể tiếp cận vaccine Covid-19, Bộ Y tế vẫn đang tiếp cận theo 2 con đường: tiếp cận với vaccine Covid-19 nước ngoài thông qua hợp tác quốc tế và hỗ trợ, đầu tư cho các nhà sản xuất trong nước để làm chủ công nghệ sản xuất vaccine.

Theo ông Nguyễn Ngô Quang, nếu không làm chủ công nghệ sản xuất vaccine thì sự phân phối điều tiết về số lượng vaccine cho các quốc gia sẽ chỉ ở một giới hạn nhất định.

“Bộ Y tế đặt niềm tin vào các nghiên cứu vaccine sản xuất trong nước. Hy vọng 2 công nghệ mà Việt Nam đang tiếp cận của IVAC và Nanogen đến quý 4 năm 2021 sẽ có kết quả thử nghiệm lâm sàng. Căn cứ vào kết quả này, nếu khả thi thì Việt Nam sẽ sớm có vaccine”- ông Quang cho biết.

Việt Nam là một trong 92 quốc gia tham gia chương trình "Giải pháp tiếp cận vaccine Covid-19 toàn cầu" (COVAX Facility). Tổ chức này đặt mục tiêu cung ứng hai tỷ liều vaccine với khoảng 20% dân số cho các quốc gia thành viên COVAX, vào cuối năm 2021.

Thế giới có 187 loại vaccine Covid-19 đang triển khai nghiên cứu, trong đó 38 vaccine đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng bao gồm 9 ở giai đoạn ba; 3 trong giai đoạn hai; 26 loại đang triển khai hoặc chuẩn bị triển khai giai đoạn một. Ngoài ra còn có 149 loại vaccine đang trong quá trình nghiên cứu tiền lâm sàng.

Nếu các nhà sản xuất trong tổ chức COVAX hoàn thành vaccine, Việt Nam cũng sẽ được tiếp cận sản phẩm sớm. Khi ấy vaccine Covid-19 sẽ ưu tiên tiêm trước cho những người thuộc nhóm dễ bị tổn thương như nhân viên y tế, người già, người có bệnh mạn tính.../.