Isaan là cách gọi vùng Đông Bắc Thái Lan, một trong những nơi được ít người ghé thăm nhất ở đất nước này nhưng lại được ví như một thiên đường bí ẩn mà không phải ai cũng biết tới. Nơi đây nằm trên cao nguyên Khorat, có phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, trù phú rất thích hợp với khách du lịch muốn tìm những địa điểm mới lạ, thú vị. Vùng này có con sông Mekong chảy qua phía Đông và phía Bắc. Điểm cực Bắc giáp Lào. Phía Nam giáp Campuchia. Phía Trung là dãy núi Phetchabun với độ cao hơn 1000m.
Isaan là nơi để bạn khám phá một đất nước Thái Lan thật khác, hoàn toàn chẳng liên quan đến những thành phố đông đúc khói bụi, hay những bãi biển tràn ngập khách du lịch và các dịch vụ. Isaan sở hữu một vẻ đẹp hoang sơ và đúng chất nông thôn, đảm bảo sẽ làm say mê những người yêu du lịch khám phá.
Từ Việt Nam đến Isaan, du khách có thể di chuyển bằng đường hàng không hoặc đường bộ. Khách Việt Nam đi đường bộ sang Lào qua các cửa khẩu Bờ Y (Kontum), Nam Giang (Quảng Nam), Lay Lay hoặc Lao Bảo (Quảng Trị), Chalo (Quảng Bình), Cầu Treo (Hà Tĩnh), Nậm Cấn (Nghệ An); Tây Trang (Điện Biên). Từ Lào xuất cảnh sang Đông Bắc Thái Lan qua các cửa khẩu Vàng Tao - Chokmek, Savan - Mukdahan, Thakhek - Nakhon, Vientiane - Noongkhai. Ngoài ra còn có thể xuất cảnh từ Việt Nam sang Campuchia qua các cửa khẩu Samat, Bavet (Tây Ninh), Hoa Lư (Bình Phước) rồi từ Campuchia qua Thái bằng các cửa khẩu Poipet, Sangam.
Hiện nay từ Việt Nam có rất nhiều chuyến bay từ Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng sang Bangok rồi từ Bangkok nối chuyến về các sân bay ở Đông Bắc Thái như Udon Thani, Ubon Ratchathani, Nakhon Phannom, Khon Kaen... Ngoài ra khách có thể bay từ Hà Nội, TP.HCM sang thủ đô Viêng Chăn (Lào) với tần suất 4 chuyến/ngày, từ Đà Nẵng sang Viêng Chăn với tần suất 3 chuyến/tuần rồi từ Lào sang Thái Lan một cách dễ dàng.
Ngoài ra dự án tàu cao tốc nối dài Trung Quốc hiện nay cũng mang đến cho du khách thêm lựa chọn khám phá Đông Bắc Thái Lan bằng cách đi tàu cao tốc từ các nhà ga Udon Thani, Nongkhai để đi qua các nước Lào và Trung Quốc. Điều này giúp cho việc tìm hiểu văn hóa của các quốc gia trong một chuyến đi sẽ phong phú và có nhiều trải nghiệm hơn.
Hành trình xuyên biên giới 3 nước khám phá Đông Bắc Thái Lan mang lại nhiều ấn tượng cho du khách, đặc biệt với những ai đã du lịch đường bay Thái Lan trước đó càng xuýt xoa trước những trải nghiệm, xúc cảm khác biệt. Đó là cảm xúc thân thương khi bắt gặp người Thái nói tiếng Việt (Việt kiều sống tại Thái Lan) trong suốt hành trình qua các tỉnh Mukdahan, Sakhon Nakhon, Nakhon Phanom, Udon Thani. Hiện có hơn 80.000 người, chiếm đến 80% người Việt sống tại Thái Lan tập trung ở vùng Đông Bắc. Có lẽ sự giao thoa văn hoá đặc biệt này là lý do giải thích Đông Bắc Thái Lan lại gần gũi, chân phương với du khách Việt Nam tới vậy.
Trong hành trình khám phá Đông Bắc Thái Lan lần này, chúng tôi đặt chân đến 3 tỉnh Mukdahan, Nakhon Phanom và Sakon Nakhon. Mỗi nơi lại có những cảnh sắc riêng, nhưng đều có điểm chung của vùng Isaan là chưa thực sự được nhiều người biết tới nên vẫn còn khá mới mẻ và chưa đông đúc. Đặc biệt, Isaan rất thích hợp với các du khách muốn tìm về địa điểm yên bình, thanh tịnh và đậm chất Thái đúng nghĩa.
Mukdahan (tiếng Thái có nghĩa là "Hòn ngọc mắt thiên nga”) là thủ phủ của tỉnh Mukdahan, Thái Lan. Thành phố được hoàng tử Chankinnaree, con nhà vua Phonsim thành lập năm 1770 như một vệ tinh của Udon Thani. Hoàng tử Chankinnaree được chỉ định vai trò tương đương như phó vương cai quản vùng này.
Từ Savannakhet (Lào), chúng tôi nhập cảnh vào Mukdahan qua cầu Hữu Nghị số 2. Nơi đây có 2 vườn quốc gia nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên độc đáo là Phu Pha Thoep Mueang Mukkahon và Phu Sa Dok Bua. Nếu như Phu Pha Thoep Mueang Mukkahon gây ấn tượng bởi những ngọn núi sa thạch nhấp nhô trải dài, những tảng đá được điêu khắc tự nhiên do sự xói mòn của mưa, gió và mặt trời trong khoảng thời gian từ 95-120 triệu năm thì vườn quốc gia Phu Sa Dok Bua sở hữu những tác phẩm in bằng cọ có niên đại 3.000 năm tuổi và những bức tranh mang tính biểu tượng.
Ở Mukdahan cũng có nhiều ngôi chùa đẹp và linh thiêng có thể kể đến như Wat Si Mongkhon Tai, Wat Phra Si Mahapho, Wat Pa Wiwek Watthanaram… Trong đó, nổi bật là Wat Roi Phra Phutthabat Phu Manorom - một trong những ngôi chùa tuyệt đẹp nhìn ra bờ sông Mekong, thành phố Mukdahan (Thái Lan) và tỉnh Savannakhet (Lào). Người dân và du khách đến đây để chiêm bái hai công trình nổi tiếng ngoạn mục là tượng thần rắn Naga và tượng Phật trắng khổng lồ.
Rời Mukdahan, chúng tôi di chuyển đến Nakhon Phanom. Nakhon Phanom có nghĩa là thành phố của núi, thành phố có lịch sử lâu đời và trải qua nhiều biến chuyển. Nakhon Phanom nằm bên bờ sông Mekong êm đềm và tuyệt đẹp. Đến đây, du khách được trải nghiệm thiên nhiên phong phú, sự đa dạng của văn hóa và sắc tộc, cũng như bề dày lịch sử lâu đời, tập trung quanh Phrathat Phanom, tâm điểm của thị trấn và là nơi thờ cúng được người dân tôn kính.
Nakhon Phanom là nơi có đông người Thái gốc Việt sinh sống nhất và có khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh lớn nhất Thái Lan. Đây cũng là nơi duy nhất trên đất Thái có đầy đủ các di tích Phật giáo ứng với ngày sinh của từng người trong một tuần lễ. Các di tích này đều được đặt ở các chùa nằm rải rác trong tỉnh. Những di tích này có những đóng góp sâu sắc về mặt tinh thần và được coi là một phần quan trọng của văn hóa vùng Đông Bắc Thái Lan.
Sakon Nakhon có nhiều đền chùa và các điểm du lịch Phật giáo ấn tượng được tôn kính bởi dân địa phương như Wat Phra That Choeng Chum Worawihan, Wat Pa Sutthawat, Bảo tàng Phu Phan và nhiều nơi khác. Nơi đây nổi tiếng với Lễ hội Lâu đài Sáp Sakon Nakhon - một trong những lễ hội lớn nhất nhằm kỷ niệm kết thúc mùa Chay Phật giáo. Sử dụng sáp ong, dân địa phương đã tạo ra những ngôi chùa, đền thờ Phật và những lâu đài sáp tuyệt vời khác. Những tài năng nghệ thuật nhất từ khắp tỉnh sẽ mang những lâu đài sáp của họ đến biểu diễn tại cuộc diễu hành để mọi người cùng chiêm ngưỡng. Bên cạnh cuộc diễu hành còn có các cuộc đua thuyền và nhiều hoạt động biểu diễn văn hóa khác.
Đông Bắc Thái Lan tuy còn mới mẻ trên bản đồ du lịch nhưng lại có sức hấp dẫn khó cưỡng. Khác với các điểm đến nổi tiếng khác tại Thái Lan như Bangkok, Pattaya, Phuket, Chieng Mai thì Isaan dường như ở thế giới khác. Isaan trầm lắng hơn, chân phương hơn. Các điểm đến ở đây gần gũi với thiên nhiên và phù hợp với mục tiêu bảo vệ môi trường. Nét văn hoá và con người ở đây rất ấm cúng và niềm nở thân thiện và luôn bộc lộ tình cảm hiếu khách với các du khách nước ngoài khi đến đây.
Về tín ngưỡng Phật giáo, khác với hầu hết các thành phố du lịch khác thờ tượng Phật 4 mặt, người Isaan thờ thần Rắn Naga bảo hộ. Tại Isaan, nếu bạn muốn trải nghiệm mặc trang phục truyền thống của Thái Lan thì sẽ không phải là những trang phục sang trọng, quý phái kiểu Thai Chakkri, Thai Borompiman, Thai Siwalai mà là bộ trong phục màu đen viền đỏ tối giản của người Phu Thai.
Ẩm thực của vùng Đông Bắc Thái Lan mang đậm bản sắc của đất nước Lào. Theo đó, xôi được coi là một trong các món ăn chính, thường dùng cùng với thịt nướng, nộm đu đủ, cá nướng hoặc gà. Ngoài ra ở đây còn có món canh chua Tom Yam Gung mang hương vị thuần tuý đậm đà là đặc sản nổi tiếng ở vùng Đông Bắc Thái Lan. Chỉ cần húp một muỗng canh, bạn đã có thể cảm nhận được vị cay nồng và chua đặc trưng của ẩm thực xứ sở món cay. Vị canh chua miền Đông Bắc dịu hơn của miền Nam, mạnh hơn của miền Trung và gắt hơn của miền Bắc.
Các món chiên giòn tan từ côn trùng cũng là trải nghiệm thú vị của khách du lịch khi đến Thái. Nhưng ít ai biết việc dùng côn trùng làm thức ăn trước đây chỉ phổ biến ở các tỉnh Đông Bắc nghèo. Điều kiện kinh tế không thuận lợi đã khiến người dân tận dụng nguồn lợi từ thiên nhiên và chế biến thành món ăn tưởng không ngon nhưng lại ngon không tưởng.
Du khách còn có thể hòa mình vào các khu chợ đêm sôi động vào các ngày cuối tuần ở các tỉnh giáp với nước Lào như Mukdahan hay Nongkhai. Không chỉ dừng lại ở mua sắm du khách còn có thể trải nghiệm ẩm thực văn hóa Thái vừa ngắm nhìn cầu hữu nghị Thái – Lào và nét yên bình trên con sông Mekong vào ban đêm.
Các lễ hội đặc sắc và phong phú như lễ hội ma xó Pee Ta Khon, lễ hội Phanom Rung, lễ hội Fireballs, lễ hội tên lửa, lễ diễu hành nến, lễ hội Chim lửa Naga, lễ hội voi Surin, triển lãm Pong Lang Prava Kalasin… cũng là những trải nghiệm khó quên của du khách khi đến với vùng Đông Bắc Thái.
Hấp dẫn là thế, nhưng Đông Bắc Thái Lan có lẽ là một trong những nơi được ít người ghé thăm nhất ở đất nước này.
Ông Trần Hữu Phước, Giám đốc THP Travel cho biết, khách du lịch đến Thái Lan hiện nay chủ yếu là thủ đô Bangkok và Pattaya có tính chất là xả stress, vui chơi giải trí, còn tất cả các vùng miền khác như Miển Bắc Thái Lan, Miền Nam Thái Lan, Đông Bắc Thái Lan đều là những chuyến đi mang tính chất du lịch trải nghiệm, tìm hiểu văn hoá, tín ngưỡng vùng miền.
“Du lịch vùng Đông Bắc Thái Lan khó tiếp cận khách du lịch Việt Nam bởi hiện nay chưa có chuyến bay thẳng từ Việt Nam trong khi giá vé máy bay nội địa Việt Nam và Lào - Việt - Lào giá ở ngưỡng cao, buộc khách du lịch phải di chuyển đường bộ. Bên cạnh đó, hành trình qua 3 nước cần lựa những điểm tham quan đặc sắc nên hành trình kéo dài, di chuyển liên tục đòi hỏi khách du lịch có sức khoẻ và đam mê phám phá”, ông Phước nói thêm.
Ông Lê Công Năng, Tổng Giám đốc Wondertour - đối tác chiến lược của Tổng cục Du lịch Thái Lan năm 2023 gợi ý về sản phẩm du lịch Đông Bắc Á, Thái Lan: “Khai thác tiềm năng du lịch Đông Bắc Thái Lan, các công ty lữ hành có thể nghiên cứu phát triển các sản phẩm du lịch khởi hành từ miền trung Việt Nam như: Tour về nguồn dành cho cựu chiến binh hành trình theo dấu chân Bác Hồ đi qua: Nghĩa trang quốc gia Đường 9 (Quảng Trị, Việt Nam) - Bảo tàng Liên minh Chiến đấu Việt - Lào - Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh (tỉnh Savannaket, Lào) - Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh - Làng Hữu nghị Việt Thái (tỉnh Nakhon Phanom, Thái Lan). Tour du lịch cộng đồng dành cho doanh nhân kết hợp Caravan (ô tô tự lái, hành trình khám phá: Con đường 9 nam Lào - nhuộm vải truyền thống Thái Lan - học múa truyền thống người Pu Thai - trồng rừng và khai thác trứng kiến - tìm hiểu thần rắn Naga - cơm bản - Công viên tượng Phật Sala Keoku. Hay tour trải nghiệm đường bộ dành cho du khách đam mê khám phát: 1 hành trình 3 quốc gia xuất từ miền Trung Việt Nam đi qua tỉnh Savanakhet hoặc Xiang Khouang - Viêng Chăn (Lào) đến Udon Thani - Sakhon Nakhon - Nakhon Phanom - Mukdahan (Thái Lan)”.
Để phát triển du lịch Đông Bắc Thái Lan, Tổng cục Du lịch Thái Lan đã có chiến dịch truyền thông kết hợp các công ty du lịch tại Việt Nam, Lào, Campuchia phát triển sản phẩm du lịch đường bộ. Chiến dịch nhằm khai thác lợi thế về giá cũng như nêu bật được những trải nghiệm khác biệt so với các tuyến du lịch truyền thống.
Tuy nhiên, ngay cả khi du lịch đường bộ, xuất phát từ miền Trung Việt Nam, hành trình đến Đông Bắc Thái Lan qua Lào thì chi phí cũng giao động từ 7 – 8 triệu đồng, khiến cho việc đưa khách từ Việt Nam, đặc biệt từ các tỉnh miền Bắc và miền Nam không được như kỳ vọng. Trong tương lai gần, đường bay thẳng từ Việt Nam qua Đông Bắc Thái Lan có thể là giải pháp tuyệt vời để phổ thông hóa du lịch Đông Bắc Thái.
“Hiện Đông Bắc Thái Lan với chương trình du lịch 1 hành trình, 3 quốc gia (Việt – Lào – Thái) vẫn là tuyến hấp dẫn dành cho loại hình du lịch caravan (ô tô tự lái) hoặc du lịch đường bộ trọn gói. Chúng tôi cũng đã có những sản phẩm tour cụ thể với chiến lược tiếp thị cụ thể để đưa khách Việt Nam tới khám phá vùng đất thanh bình và khác lạ này”, ông Lê Công Năng chia sẻ thêm./.