5 năm không phải quãng đường dài trong sự nghiệp điện ảnh nhưng đã đủ để đạo diễn Lý Hải xây dựng cho riêng mình thương hiệu phim số một Việt Nam. Series “Lật mặt” luôn được khán giả nhớ đến bởi sự đột phá trong cách làm phim, nhiều thể loại hấp dẫn từ hài, hành động đến kinh dị, cùng những câu chuyện tình cảm gia đình sâu sắc và chất đời bình dị của vị đạo diễn miền Tây.
PV: “Lật mặt: 48H” là một trong những “bom tấn” Việt được mong chờ nhất tháng 4. Ngay từ khi chưa ra rạp, bộ phim đã được nhiều lời khen của các đạo diễn quốc tế sau khi có cơ hội được thưởng thức trước bom tấn hành động mới này, trong đó có hai đạo diễn Hàn Quốc là Lee Hwan Kyung (Điều kỳ diệu ở phòng giam số 7) và Kim Sung Soo (Đại dịch cúm). Cảm xúc của anh thế nào?
Lý Hải: Việc phim “Lật mặt: 48H” nhận được nhiều lời khen của các đạo diễn quốc tế nằm ngoài sự mong đợi của tôi. Ban đầu tôi nghĩ cần một góp ý từ các đạo diễn có tầm nhìn tốt để biết phim mình đang ở vị trí nào, có gì còn học hỏi nhiều hơn nữa. Tôi gửi phim cho một vài đạo diễn, không ngờ họ lại chấp nhận xem phim của tôi, khi mà cái tên Lý Hải ở Việt Nam họ đâu biết đến. Xem phim xong, họ viết 2 bài review dài như cỡ tờ giấy A4 góp ý rất tỉ mỉ, người chuyên nghiệp viết, xem, cảm nhận từng phân đoạn như thế nào luôn. Tôi rất vui khi mọi người đánh giá cao lật mặt 4 đến giờ, không nghĩ sản phẩm của mình được đạo diễn tầm cỡ khen như thế.
PV: Đây có phải một trong những tín hiệu vui của điện ảnh Việt khi có nhiều bộ phim chất lượng vươn tầm quốc tế?
Lý Hải: Đó là điều Lý Hải đang hướng đến. Ngoài việc bộ phim của mình được trình chiếu ở Việt Nam, được mọi người yêu thương đón nhận thì tôi cũng có mơ ước phim Việt được chiếu ở quốc tế. Tất nhiên, cái gì mới khởi đầu thì rất khó khăn, nhưng Lý Hải nghĩ thời gian sau sẽ cố gắng đưa phim của mình rộng rãi tới các nước trên thế giới.
PV: “Lật mặt: 48H” đã 2 lần phải dời lịch chiếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhưng ra mắt thời điểm này có phải bất lợi hay không khi nhiều bộ phim Việt Nam cùng ra rạp?
Lý Hải: Mỗi một thời điểm ra phim khác nhau hoàn toàn, thậm chí ra cách nhau 1 tuần đã khác rồi. Thời điểm này, khi phim của mình được ra rạp, tôi cũng không biết nên vui hay buồn. Đầu tiên phải vui đã, vì Covid-19 đã được kiểm soát tốt, phim được trình chiếu sau bao lần trì hoãn. Nhưng tôi cũng khá lo lắng vì trong tháng 4, ngoài phim Việt thì còn nhiều phim ngoại ra mắt vào thời điểm này.
PV: Một series phim được sản xuất tới 5 phần là rất hiếm, nhưng Lý Hải đã làm được điều đó. Anh có thể giải mã công thức thành công của các phần phim “Lật mặt”?
PV: Đầu tiên là Lý Hải luôn thay đổi khẩu vị cho mỗi bộ phim, nghĩa là thay đổi thể loại phim. Phần 1, 2 là thể loại hành động, sang phần 3 là hài hành trình, phần 4 Lý Hải lại thử sức với phim kinh dị. Phần 5 quay trở lại hành động, nhưng không phải hành động – hài nhiều như những phim trước mà căng thẳng suốt, lâu lâu mới có cái hài để giãn bớt.
Trong thâm tâm Lý Hải rất thích làm phim hành động. Mặc dù những nhà sản xuất, đạo diễn khác ngại phim hành động vì phim hành động đầu tư tốn tiền, khó làm mà lại tỷ lệ nghịch với doanh thu, phim hành động kén khán giả.
Thứ 2, câu chuyện Lý Hải kể trong 5 phần đa phần rất gần gũi và đơn giản, không có gì cao xa quá, ai cũng có thể hiểu được. Lý Hải luôn lồng ghép câu chuyên gia đình để phim mình lúc nào cũng có chiều sâu trong đó để phù hợp với nhiều đối tượng khán giả. Lý Hải chỉ cầu mong câu chuyện khi mình kể ra cho 10 người thì 7 người thích câu chuyện của mình là vui rồi. Còn có thể có những câu chuyện ai đó đánh giá rất hay, hấp dẫn nhưng nó kén khán giả thì độ phủ sóng không tốt, khó thu hồi vốn.
PV: “Lật mặt” mỗi phần sau lại được đầu tư nhiều hơn các phần trước? Bà xã Minh Hà của anh có thoải mái trong việc chi tiền cho anh làm phim?
PV: Chưa bao giờ Minh Hà góp ý tôi về vấn đề đầu tư. Khi tôi động não viết một kịch bản nào đó, người đầu tiên duyệt kịch bản là Minh Hà. Lúc đó, cô ấy góp ý những chỗ chưa hợp lý rồi tôi làm. Chứ Minh Hà không góp ý kiểu “Anh ơi làm vậy tốn tiền quá”. Lý Hải được thoải mái bay nhảy, thích làm gì thì làm. Nhưng tiền của mình bỏ ra, mình phải biết nên hay không nên đầu tư vào cảnh nào.
PV: Không ít phim Việt được đầu tư “khủng” nhưng khi ra rạp lại trở thành “bom xịt”. Anh có bị áp lực về doanh thu của bộ phim?
Lý Hải: Áp lực chỉ sợ lỗ thôi, còn huề vốn trở lên thì thu bao nhiêu cũng được. Tất nhiên làm phim không ai muốn doanh thu thấp cả. Nhưng bản thân Lý Hải luôn luôn tự đặt mục tiêu cho mình là phần sau phải tốt hơn phần trước để cho mình biết là mình không bị dậm chân tại chỗ.
Doanh thu không phải ưu tiên hàng đầu của tôi. Khi đặt nặng vấn đề tiền bạc, bạn sẽ mất đi sự “feeling”, không còn tự nhiên khi làm việc, bị gò bó, cảm thấy nặng nề. Tôi chỉ nghĩ làm sản phẩm mình sao cho tốt nhất, tự động doanh thu sẽ đến. Thay vì suốt ngày lo về doanh thu, làm cái này, cái kia tốn tiền thì thời gian đó, mình suy nghĩ làm cái gì tốt hơn.
PV: Nhiều đạo diễn phải lâu lắm mới ra được một bộ phim, nhưng khán giả năm nào cũng được xem phim của Lý Hải, có thể thấy sức sáng tạo của anh thực sự dồi dào. Anh lấy đâu ra cảm hứng để làm được nhiều bộ phim như vậy?
Lý Hải: Tôi không phải ngồi nặn óc ra ý tưởng. Nhiều lúc bất chợt, như đang lái xe trên đường nảy ra một ý tưởng, hoặc nhìn thấy cảnh gì đó, nảy sinh ra câu chuyện trong đầu, thế là tôi mở laptop ra gõ. Lâu lâu có câu chuyện mới, tôi cũng lưu trên laptop để dành. Tôi có rất nhiều ý tưởng khác nhau đủ thể loại phim. Khi chuẩn bị bắt tay ra dự án mới, Lý Hải sẽ ngồi rà xem, sang năm mọi người sẽ làm những bộ phim gì, không phải để làm theo mà để né. Không làm theo trào lưu của những người khác mà sẽ tạo một lối đi riêng. Vì làm chung rất nguy hiểm. Trùng thể loại thì rất khó để có doanh thu.
PV: Có thể thấy phim của Lý Hải không sở hữu dàn diễn viên ngôi sao, những gương mặt diễn viên có ngoại hình đẹp, nhiều fan, nhưng phim nào ra rạp cũng ăn khách. Tiêu chí chọn diễn viên của anh như thế nào?
Lý Hải: Tiêu chí của tôi là hợp vai. Tôi rất muốn hợp tác với những diễn viên trẻ để cho các bạn có cơ hội thể hiện mình. Tôi cũng muốn làm điều gì đó mới mẻ cho điện ảnh Việt. Hiện tại, điện ảnh Việt những gương mặt mới cũng đang thiếu. Đặc biệt mảng hành động thiếu trầm trọng.
Đã là sản xuất hay đạo diễn, ai cũng mơ trong tay mình được hợp tác với những “ông hoàng phòng vé” để an tâm, đỡ phải mất ăn mất ngủ khi chuẩn bị phát hành phim. Nhưng có nhiều vấn đề lắm, chẳng hạn như không đủ tiền mời hay khó chạy theo lịch của ngôi sao.
PV: Trong top những phim Việt đạt doanh thu trăm tỷ, đa phần là phim hài, tâm lý, tình cảm. Phim nghệ thuật thường không được đón nhận, anh nghĩ sao?
Lý Hải: Theo Lý Hải thấy, ở thế giới cũng thế chứ không riêng gì Việt Nam. Những bộ phim “bom tấn” Hollywood ví dụ như “Avengers” là phim hành động giải trí chứ không phải phim đoạt giải Oscar hay gì đó. Ở Việt Nam, với tầm quy mô nhỏ, dòng phim nghệ thuật cũng kén khán giả hơn so với dòng phim giải trí. Những bộ phim đó, những người biết thưởng thức mới cảm thụ được. Hoặc nhiều người đơn giản không thích dòng phim đó, họ xem phim sẽ cảm thấy nhạt. Phim nghệ thuật thì những người đủ tầm thì mới thưởng thức được nó. Nhiều người đi xem phim để giải trí là chính.
Ở Việt Nam, dòng phim gia đình dễ ăn khách. Còn phim hành động của Lý Hải, hoặc phim tâm lý rất hay bị đem ra so sánh với phim nước ngoài. Phim tình cảm thì ai xem cũng cảm thấy rất gần gũi, dễ cảm nhận, cảm thông và đồng cảm. Một bộ phim mà thông điệp hay, cảm xúc chạm đến trái tim người xem thì rất nhiều người ủng hộ.
PV: Thành công với dòng phim giải trí, doanh thu bạc tỷ, có bao giờ anh nghĩ mình sẽ phát triển ở dòng phim nghệ thuật?
Lý Hải: Tôi không nghĩ mình sẽ làm phim nghệ thuật. Tôi vẫn thích làm phim giải trí nhưng là phim giải trí tử tế, kịch bản tốt, diễn viên tốt. Tôi thích dòng phim hành động của Tom Cruise. Tôi không đặt nặng vấn đề làm phim nghệ thuật.
PV: Từ một ca sĩ, anh chuyển hướng sang làm đạo diễn và đang gặt hái được nhiều thành công. Vậy còn sự nghiệp âm nhạc thì sao? Anh chỉ tạm dừng hay quyết định dừng hẳn?
Lý Hải: Có lẽ phải dừng lại hoàn toàn vì Lý Hải không đủ khả năng và thời gian để làm song song 2 việc. Làm phim đã ngốn hết thời gian dành cho gia đình. Nếu tham công tiếc việc quá chắc các con không nhận ra ba nó nữa (cười). Hơn 5 năm rồi Lý Hải không nhận show đi hát. Cuối năm ngoái chỉ tham gia một vài show ôn lại kỷ niệm như Ký ức vui vẻ, Bài hát đầu tiên…
PV: Là một đạo diễn tay ngang, khó khăn lớn nhất trong quá trình sản xuất phim mà anh từng gặp phải là gì?
Lý Hải: Tôi gặp khó khăn ở bộ phim “Lật mặt” đầu tiên. Năm 2010, sau khi làm xong “Trọn đời bên em 10”, tôi chuẩn bị cho bước đệm chuyển sang điện ảnh, đọc những tài liệu liên quan đến điện ảnh, bài học làm sao viết được một tác phẩm điện ảnh, từ biên kịch, sản xuất, đạo diễn… 4 năm sau, năm 2014, tôi bắt tay làm “Lật mặt 1”. Trong mắt mọi người, Lý Hải là ca sĩ mà lại đi mời mọi người đóng phim đâu ai chịu, người ta không tin vào khả năng của mình. Kể từ phần 2 trở đi, mọi thứ dễ dàng hơn.
PV: Mỗi năm ra một bộ phim với vai trò đạo diễn, biên kịch, diễn viên… có thể thấy Lý Hải dành rất nhiều thời gian cho công việc. Tuy nhiên, Lý Hải vẫn được biết đến là ông bố mẫu mực của 4 đứa con. Anh cân đối giữa công việc và gia đình thế nào mà vẫn chu toàn mọi thứ?
Lý Hải: Về phần công việc, tôi đã quen với việc bận rồi từ dự án âm nhạc “Trọn đời bên em” rồi. Tôi kiêm nhiều thứ vì muốn được quyền múa may sáng tạo. Giống như nhiều đạo diễn nổi tiếng ở nước ngoài đa phần tự biên kịch sẽ tốt hơn, biết ra ngoài hiện trường mình sẽ làm gì, không quay dư và quay thiếu. Ra hiện trường Lý Hải không cầm kịch bản vì nằm trong đầu hết rồi.
Minh Hà luôn đứng sau để hỗ trợ cho các dự án của Lý Hải, vì là người hiểu được khả năng Lý Hải tới đâu và muốn làm cái gì. Chính vì thế tôi luôn trân quý những gì mà bà xã và gia đình đã hy sinh và dành cho mình. Trừ những lúc bận làm phim, tôi dành nhiều thời gian cho gia đình. Tôi cũng làm việc theo lịch học của các con. Khi các con đi học thì mình làm việc, các con đi học về là mình phải ngưng ngay để dành thời gian chơi với các con. Đến lúc các con đi ngủ, mình làm việc tiếp hoặc học bằng cách đêm nào cũng phải xem một bộ phim điện ảnh.
PV: Xin cảm ơn anh!./.
