Nhắc lại thời điểm ra đời Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về ma túy (nay là Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý – C04), Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc – Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, những năm 90 của thế kỷ 20, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta diễn biến hết sức phức tạp, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng tới nhiều mặt đời sống, kinh tế, văn hóa, xã hội, đòi hỏi cần một lực lượng đủ mạnh, chuyên sâu, chuyên trách về đấu tranh chống tội phạm về ma túy.
Xuất phát từ yêu cầu trên, ngày 12/3/1997, Bộ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) ban hành Quyết định số 192/QĐ-BNV-X13 thành lập Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm ma tuý trực thuộc Tổng cục Cảnh sát. Đây là cơ quan trực tiếp tham mưu cho Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm về các chủ trương, biện pháp lớn mang tính chiến lược; đồng thời chủ trì triển khai thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn, chỉ đạo lực lượng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về ma tuý toàn quốc tiến hành các biện pháp nghiệp vụ phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lý các loại tội phạm về ma tuý.
Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm ma tuý từ ngày đầu thành lập luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và nhà nước - Từ trái qua: TBT Lê Khả Phiêu đến thăm (1997); TBT Nông Đức Mạnh đến chúc Tết (2004); Chủ tịch nước Trần Đức Lương đến chúc Tết (2005)
Lực lượng cũng trực tiếp điều tra những vụ án lớn, đặc biệt phức tạp về tội phạm ma tuý; là lực lượng chủ công, nòng cốt trong công tác tổ chức phối hợp lực lượng tuyên truyền, vận động, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm về ma túy, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.
Xuất phát từ đặc thù cuộc chiến chống tội phạm ma tuý vô cùng nguy hiểm, cam go, ác liệt, ngày 15/7/1997, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về ma túy đã tổ chức lễ tuyên thệ, thề kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm ma tuý vì lợi ích quốc gia, bình yên của Nhân dân và danh dự của lực lượng Công an nhân dân. Có thể nói, đây là lực lượng đầu tiên ra “Lời tuyên thệ dưới Cờ Tổ quốc”, khẳng định lực lượng chiến đấu phải “đặc biệt tinh nhuệ”, trong đó trinh sát làm nhiệm vụ phải là những người có bản lĩnh vững vàng, gan dạ, tinh thông nghiệp vụ.
“Ngay từ ngày đầu thành lập, tuyên thệ trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã khắc phục khó khăn gian khổ, bất chấp nguy hiểm, âm thầm làm nhiệm vụ, thề chiến đấu không khoan nhượng với tội phạm ma túy để mang lại bình yên, hạnh phúc cho nhân dân” – Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Công an cũng đánh giá, 25 năm qua, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành, chủ động tham mưu với Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an đề xuất Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp, chiến lược phòng, chống và kiểm soát ma túy.
Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý chủ công hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân; đấu tranh triệt phá thành công hàng nghìn vụ án, chuyên án, thu giữ khối lượng lớn các chất ma túy, từng bước kiềm chế tội phạm, tệ nạn ma túy ở Việt Nam, góp phần ngăn chặn “cái chết trắng”, bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ cuộc sống của nhân dân, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của đất nước.
“25 năm qua, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý cả nước đã phát hiện, bắt giữ hơn 290.000 vụ, hơn 460.000 đối tượng, thu giữ hơn 5 tấn thuốc phiện, hơn 81 tấn heroin, hơn 81 tấn cần sa và hơn 21 tấn ma túy tổng hợp. Ghi nhận thành tích xuất sắc này, Đảng, Nhà nước đã tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cùng 7 tập thể và 7 cá nhân” – Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc cho biết.
Ma túy đã thực sự trở thành hiểm họa của nhân loại và là 1 trong 10 nguy cơ hàng đầu mà thế giới đang phải đối mặt. Trong khi đó, Việt Nam nằm trong vùng trọng điểm phức tạp về ma túy ở khu vực và trên thế giới. Bám sát các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, Chính phủ, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã đưa ra nhiều giải pháp đổi mới, kiên quyết đấu tranh triệt phá loại tội phạm này.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện – Cục trưởng C04 cho biết, các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy tăng cường nắm tình hình, tổ chức sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm công tác đấu tranh trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, nhất là tuyến biên giới đường bộ, tuyến đường hàng không, đường biển. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác phối hợp, nhất là phối hợp với các địa phương, với lực lượng chức năng của các quốc gia, nhất là các quốc gia có chung đường biên giới triển khai các hoạt động khảo sát, phối hợp kiểm tra, ngăn chặn từ xa...
Qua đó, nhiều tổ chức, đường dây tội phạm mua bán, vận chuyển ma túy lớn trong nước và xuyên quốc gia được phát hiện, bắt giữ; thu giữ số lượng ma túy rất lớn. Nhiều vụ án được triệt phá đã lâu, song mỗi khi nhắc tới, người ta không khỏi ngỡ ngàng trước mức độ phạm tội cũng như sự táo tợn, tinh vi của các đối tượng.
Có thể kể đến như vụ bắt Tráng A Tàng cùng đồng bọn vào tháng 7/2013, thu giữ 265 bánh heroin; bắt 2 đối tượng cùng 490 bánh heroin tại Hà Nội năm 2015; triệt xóa đường dây sản xuất ma túy tổng hợp do Văn Kính Dương cầm đầm cầm, thu giữ 223 kg ma túy tổng hợp tại TP.HCM năm 2017; vụ bắt 700kg ma túy tổng hợp tại Nghệ An năm 2019; vụ bắt 1,1 tấn ma túy tổng hợp dạng đá ngày năm 2019 ở TP.HCM…
Đặc biệt, nhiều vụ án điểm và án lưu động đã được đưa ra xét xử, như vụ án mua bán, vận chuyển ma túy lớn nhất từ trước tới nay do Nguyễn Thị Bích Ngọc và Nguyễn Hùng Dũng cầm đầu cùng 87 đồng phạm khác được xét xử lưu động tại Trại tạm giam Công an tỉnh Quảng Ninh.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, đầu năm 2020, trong khi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tập trung thực hiện “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội, nhiều đối tượng đã lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội, gây bất bình trong dư luận. Đã xuất hiện một số phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy như lợi dụng vận chuyển trái phép chất ma túy bằng các xe tải chở hàng hóa lương thực (xe luồng xanh) thông qua các chốt kiểm soát phòng, chống dịch diễn ra tại một số địa phương.
Trong bối cảnh đó, Công an các địa phương đã kịp thời thích ứng, tổ chức, triển khai thực hiện có hiệu quả các Kế hoạch, phương án, điện chỉ đạo đấu tranh của Bộ, Cục, như: Kế hoạch về tập trung giải quyết tình hình phức tạp về tội phạm, tệ nạn ma túy tại địa bàn TP Hồ Chí Minh, tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia và các tỉnh trọng điểm phía Nam; Phương án phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên các tuyến trọng điểm, tập trung tuyến Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc miền Trung - Tây Nguyên và Tây Nam; Kế hoạch mở đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công, trấn áp tội phạm về ma túy trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc; Tổng rà soát người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy.
Cùng với đó tăng cường công tác phòng, chống tội phạm ma túy do người nước ngoài thực hiện tại Việt Nam, triển khai công tác phòng, chống tội phạm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia giai đoạn 2021 - 2025. Chính vì vậy, lực lượng kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các đường dây, tổ chức mua bán, vận chuyển, sản xuất trái phép chất ma túy; triệt xóa các điểm, tụ điểm trọng điểm, phức tạp về ma túy..., góp phần ngăn chặn ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam.
Trải qua 25 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Cảnh sát điều tra về tội phạm ma túy ngày càng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt, trở thành lực lượng chủ công, nòng cốt, sắc bén trên mặt trận phòng, chống tội phạm về ma túy. Những đóng góp của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, giữ vững ổn định chính trị, phục vụ có hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc
“Bên cạnh những chiến công được ghi nhận là những mất mát không nhỏ” – Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện chia sẻ, khi nhiều cán bộ, chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu quên mình, hy sinh vì dân, vì nước. 27 cán bộ, chiến sĩ thuộc lực lượng Công an, Quân đội đã anh dũng hy sinh và hơn 700 cán bộ, chiến sĩ bị thương, bị phơi nhiễm HIV trên mặt trận đấu tranh chống loại tội phạm nguy hiểm này.
Vị Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý không thể quên nhiều gương chiến đấu hy sinh dũng cảm khi tuổi đời mới đôi mươi, như: Liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang Phạm Văn Cường, Công an tỉnh Điện Biên; liệt sĩ Bùi Quốc Đại, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Hòa Bình; hoặc liệt sĩ Sùng A Trư, Công an huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình hy sinh khi chưa kịp nhìn con chào đời; liệt sĩ Sầm Quốc Nghĩa, Công an huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An; liệt sĩ Vi Văn Luân, Công an xã Pù Nhi, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa hy sinh trong truy bắt tội phạm ma túy để lại vợ và các con thơ...
“Những tấm gương hy sinh anh dũng đó đã góp phần làm nên tượng đài cao đẹp về lý tưởng sống, đức hy sinh quên mình của người chiến sĩ Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, là tấm gương sáng cho các thế hệ tiếp nối được tự hào noi theo” – Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện nói.
Do chịu tác động trực tiếp từ khu vực “Tam giác vàng”, trung tâm sản xuất ma túy lớn thứ hai thế giới, dự báo thời tình hình tội phạm về ma túy trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp. Tội phạm này hoạt động ngày càng manh động, tinh vi, liều lĩnh, trang bị vũ khí nóng, sẵn sàng chống đối lực lượng chức năng khi bị phát hiện, truy bắt. Nhiệm vụ của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy vì thế cũng rất nặng nề, nguy hiểm.
Tuy vậy, thấm nhuần 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân, giữ vững 4 lời thề danh dự, dù cuộc chiến đấu với tội phạm ma túy còn nhiều gian khổ, hy sinh, song lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đoàn kết một lòng, xây dựng toàn lực lượng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; từng cán bộ, chiến sĩ luôn xác định và xây dựng cho mình bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về pháp luật, tinh thông về nghiệp vụ, vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Và như Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc khẳng định, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ tin tưởng mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy sẽ tiếp tục phát huy khí phách anh hùng, truyền thống vẻ vang, luôn xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao trọng trách là lực lượng nòng cốt, chủ trì công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy.
Lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý vẫn đang âm thầm viết tiếp những mốc son truyền thống, nỗ lực vươn lên để xứng danh Anh hùng./.
